Wikipedia

Stopnie służbowe w Policji

tytuł funkcjonariusza Policji oznaczający miejsce danej osoby w hierarchii policyjnej
(Przekierowano z Stopień policyjny)

Stopnie służbowe w instytucjach policyjnych na terytorium Polski – tytuły oznaczające miejsce danego funkcjonariusza instytucji policyjnej w hierarchii służbowej.

Oznaki stopni policyjnych nawiązują do oznak stopni wojskowych i podobnie jak w wojsku nosi się je na mundurze policyjnym. Stopnie policyjne otrzymuje się dożywotnio (jednak, stopień traci się w wypadku utraty obywatelstwa polskiego, orzeczenia prawomocnym wyrokiem sądu pozbawienia praw publicznych lub skazania na karę pozbawienia wolności za przestępstwo popełnione z motywacji zasługującej na szczególne potępienie). Policjanci zwolnieni ze służby mogą używać posiadanego stopnia z dodaniem określenia „w stanie spoczynku”[1].

Stopnie Policji Państwowej (1918–1939)

edytuj
  • posterunkowy – kapral
  • starszy posterunkowy – plutonowy
  • przodownik – sierżant
  • starszy przodownik – starszy sierżant
  • aspirant – podporucznik
  • podkomisarz – porucznik
  • komisarz – kapitan
  • nadkomisarz – major
  • podinspektor – podpułkownik
  • inspektor – pułkownik
  • nadinspektor – generał brygady odpowiednika[2][3]
  • generalny inspektor – generał brygady

Dystynkcje

edytuj
Nazwa stopnia Naramiennik Policji Państwowej (lata 1936–1938) Naramiennik Policji Państwowej (lata 1938–1939)
Posterunkowy    
Starszy posterunkowy    
Przodownik    
Starszy przodownik    
Aspirant    
Podkomisarz    
Komisarz    
Nadkomisarz    
Podinspektor    
Inspektor    
Nadinspektor    
Generalny inspektor    
  1. Wykaz stopni Policji Państwowej (lata 1927–1936)
  2. Wykaz stopni Policji Państwowej (lata 1936–1938)
  3. Wykaz stopni Policji Państwowej (lata 1938–1939)

Stopnie obowiązujące w Policji Polskiej Generalnego Gubernatorstwa (1939–1945)

edytuj
 

W nawiasach podano odpowiedniki stopni Wojska Polskiego i policji niemieckiej:

  • Funkcjonariusz (Szeregowy/Unterwachtmeister)
  • Posterunkowy (Kapral/Wachtmeister)
  • St. posterunkowy (Plutonowy/Hauptwachtmeister)
  • Przodownik (Sierżant/Meister)
  • St. przodownik (Starszy sierżant/Obermeister)
  • Podkomisarz (Podporucznik/Leutnant)
  • Komisarz (Porucznik/Oberleutnant)
  • Nadkomisarz (Kapitan/Hauptmann)
  • Podinspektor (Major)
  • Inspektor (Podpułkownik/Oberstleutnant)

Stopnie obowiązujące w Milicji Obywatelskiej (1954–1990)

edytuj

Stan na 21 lipca 1954 r.

edytuj

Stopnie Milicji Obywatelskiej na podstawie Dekretu z 20 lipca 1954 r.[4]:

szeregowcy:

  • szeregowiec
  • starszy szeregowiec

podoficerowie:

  • kapral
  • plutonowy
  • sierżant
  • starszy sierżant

oficerowie:

  • chorąży
  • podporucznik
  • porucznik
  • kapitan
  • major
  • podpułkownik
  • pułkownik

generałowie:

  • generał

Stan na 18 lutego 1959 r. i późniejsze zmiany

edytuj

Stopnie Milicji Obywatelskiej na podstawie Ustawy z 31 stycznia 1959 r.[5] oraz zmian wprowadzonych ustawą z 16 grudnia 1972 r.[6] i Ustawą z 21 listopada 1974 r.[7]:

szeregowcy:

  • szeregowiec
  • starszy szeregowiec

podoficerowie:

  • kapral
  • starszy kapral[9]
  • plutonowy
  • sierżant
  • starszy sierżant
  • sierżant sztabowy[9]
  • starszy sierżant sztabowy[9]

chorążowie[8]:

  • młodszy chorąży[8]
  • chorąży[8]
  • starszy chorąży[8]

oficerowie:

  • młodsi oficerowie:
    • podporucznik
    • porucznik
    • kapitan
  • starsi oficerowie:
    • major
    • podpułkownik
    • pułkownik
  • generałowie:
    • generał brygady
    • generał dywizji
    • generał broni[8]

Stan na 1 stycznia 1986 r.

edytuj

Stopnie Milicji Obywatelskiej na podstawie Ustawy z 31 lipca 1985 r.[10]:

szeregowi:

  • szeregowy
  • starszy szeregowy

podoficerowie:

  • młodsi podoficerowie:
    • kapral
    • starszy kapral
  • starsi podoficerowie:
    • plutonowy
    • sierżant
    • starszy sierżant
    • sierżant sztabowy
    • starszy sierżant sztabowy

chorążowie:

  • młodsi chorążowie:
    • młodszy chorąży
    • chorąży
  • starsi chorążowie:
    • starszy chorąży
    • chorąży sztabowy
    • starszy chorąży sztabowy

oficerowie:

  • młodsi oficerowie:
    • podporucznik
    • porucznik
    • kapitan
  • starsi oficerowie:
    • major
    • podpułkownik
    • pułkownik

generałowie:

  • generał brygady
  • generał dywizji
  • generał broni

Stopnie obowiązujące w Policji (1990–1995)

edytuj

Korpus szeregowych Policji

edytuj
Nazwa stopnia Oznaczenie
posterunkowy  
starszy posterunkowy  

Korpus podoficerów Policji

edytuj
Nazwa stopnia Oznaczenie
sierżant Policji  
starszy sierżant Policji  

Korpus aspirantów Policji

edytuj
Nazwa stopnia Oznaczenie
aspirant Policji  

Korpus oficerów Policji

edytuj
Nazwa stopnia Oznaczenie
podkomisarz Policji  
komisarz Policji  
nadkomisarz Policji  
podinspektor Policji  
inspektor Policji  
nadinspektor Policji  
generalny inspektor Policji  

Dz.U. z 1990 r. nr 58, poz. 342

W Policji w oddziałach prewencji i pododdziałach antyterrorystycznych używano nazw stopni pochodzących z wojska. Dz.U. z 1991 r. nr 102, poz. 445

Stopnie służbowe Policji (od 2001 roku)

edytuj

W Policji funkcjonariusze noszący określone stopnie wchodzą w skład Korpusów Policji. Stopniami policyjnymi są następujące rangi[11]:

Korpus szeregowych Policji

edytuj
Nazwa stopnia Oznaczenie
posterunkowy  
starszy posterunkowy  

Korpus podoficerów Policji

edytuj
Nazwa stopnia Oznaczenie
sierżant Policji  
starszy sierżant Policji  
sierżant sztabowy Policji  

Korpus aspirantów Policji

edytuj
Nazwa stopnia Oznaczenie
młodszy aspirant Policji  
aspirant Policji  
starszy aspirant Policji  
aspirant sztabowy Policji  

Korpus oficerów młodszych Policji

edytuj
Nazwa stopnia Oznaczenie
podkomisarz Policji  
komisarz Policji  
nadkomisarz Policji  

Korpus oficerów starszych Policji

edytuj
Nazwa stopnia Oznaczenie
podinspektor Policji  
młodszy inspektor Policji  
inspektor Policji  

Korpus Generałów Policji

edytuj
nadinspektor Policji  
generalny inspektor Policji  

Stopnie służbowe Policji mają swoje odpowiedniki w innych służbach na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 czerwca 2010 r.[12]

Mianowanie na stopień

edytuj

Na stopnie policyjne w korpusie szeregowych mianuje przełożony: Komendant Główny Policji, komendanci wojewódzcy i powiatowi / miejscy Policji oraz komendanci szkół policyjnych[13]. Na stopnie w korpusach podoficerów i aspirantów, a także na stopień komisarza i nadkomisarza, mianuje przełożony: Komendant Główny Policji oraz komendanci wojewódzcy Policji[14]. Na stopień podkomisarza, czyli pierwszy stopień oficerski Policji (z wyłączeniem osób, które przeszły do Policji z innej służby mundurowej, a posiadających stopień służbowy podporucznika lub wyższy np. Służby Więziennej, SZ RP i innych) oraz na stopnie nadinspektora i generalnego inspektora mianuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Na pozostałe stopnie oficerskie (podinspektora, młodszego inspektora, inspektora) mianuje Komendant Główny Policji[15].

Mianowanie na wyższy stopień następuje stosownie do zajmowanego stanowiska służbowego oraz w zależności od opinii służbowej policjanta. Nadanie stopnia nie może nastąpić wcześniej niż po przesłużeniu w dotychczasowym stopniu:

  • posterunkowego – 1 roku,
  • starszego posterunkowego – 1 roku,
  • sierżanta – 2 lat,
  • starszego sierżanta – 2 lat,
  • sierżanta sztabowego – 2 lat,
  • młodszego aspiranta – 3 lat,
  • aspiranta – 3 lat,
  • starszego aspiranta – 2 lat,
  • aspiranta sztabowego – 4 lat,
  • podkomisarza – 3 lat,
  • komisarza – 4 lat,
  • nadkomisarza – 4 lat,
  • podinspektora – 3 lat,
  • młodszego inspektora – 4 lat,
  • inspektora – 4 lat[16].

W szczególnie uzasadnionych przypadkach minister właściwy do spraw wewnętrznych, na wniosek Komendanta Głównego Policji, może mianować każdego policjanta na wyższy stopień, oprócz mianowań zastrzeżonych dla Prezydenta RP[17].

Obniżenie stopnia

edytuj

O obniżeniu stopnia decyduje przełożony właściwy do mianowania na ten stopień. O pozbawieniu stopnia oficerskiego decyduje Komendant Główny Policji. O obniżeniu stopnia lub pozbawieniu stopni nadinspektora Policji i generalnego inspektora Policji decyduje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych[18].

Przywrócenie stopnia

edytuj

Policjantowi przywraca się stopień w przypadku uchylenia:

  • prawomocnego skazania na pozbawienie praw publicznych
  • prawomocnego skazania na karę pozbawienia wolności za przestępstwo popełnione z niskich pobudek
  • decyzji, na podstawie której nastąpiło pozbawienie stopnia lub kary dyscyplinarnej obniżenia stopnia.

Decyzję o przywróceniu stopnia oficerskiego podejmuje Komendant Główny Policji. W pozostałych przypadkach decyzję o przywróceniu stopnia podejmuje przełożony właściwy do mianowania na ten stopień[19].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Ustawa o Policji – art. 53 (Dz.U. z 2023 r. poz. 171).
  2. ↑ Policja Państwowa II RP [online], www.dws-xip.pl [dostęp 2021-01-10].
  3. ↑ Pin on Polski mundur/Polish uniform [online], Pinterest [dostęp 2021-01-10] (pol.).
  4. ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 34, poz. 143.
  5. ↑ Dz.U. z 1959 r. nr 12, poz. 69.
  6. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 53, poz. 343.
  7. ↑ Dz.U. z 1974 r. nr 44, poz. 264.
  8. ↑ a b c d e Od 29 listopada 1974 r.
  9. ↑ a b c Od 1 stycznia 1973 r.
  10. ↑ Dz.U. z 1985 r. nr 38, poz. 181.
  11. ↑ Ustawa o Policji – art. 47 ust. 3 (Dz.U. z 2023 r. poz. 171).
  12. ↑ Dystynkcje Polskich Służb Mundurowych [online], www.dystynkcje.pl [dostęp 2017-12-03] (pol.).
  13. ↑ Ustawa o Policji – art. 48 ust. 1 i art. 32 ust. 1 (Dz.U. z 2023 r. poz. 171).
  14. ↑ Ustawa o Policji – art. 48 ust. 2 (Dz.U. z 2023 r. poz. 171).
  15. ↑ Ustawa o Policji – art. 48 ust. 3 (Dz.U. z 2023 r. poz. 171).
  16. ↑ Ustawa o Policji – art. 52 ust. 1 (Dz.U. z 2023 r. poz. 171).
  17. ↑ Ustawa o Policji – art. 52 ust. 3 (Dz.U. z 2023 r. poz. 171).
  18. ↑ Ustawa o Policji – art. 54 (Dz.U. z 2023 r. poz. 171).
  19. ↑ Ustawa o Policji – art. 55 (Dz.U. z 2023 r. poz. 171).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Stopnie_służbowe_w_Policji&oldid=74187506”