Stokłosa płonna (Bromus sterilis L.) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych. Gatunek rodzimy w środkowej i południowej Europie, w zachodniej Azji i północno-zachodniej Afryce. Introdukowany także do północnej Europy, na oba kontynenty amerykańskie, do wschodniej Azji, Australii i Nowej Zelandii[3]. W Polsce jest gatunkiem pospolitym na zachód od linii Wisły, na wschodzie rośnie rzadko[4].

Stokłosa płonna
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

stokłosa

Gatunek

stokłosa płonna

Nazwa systematyczna
Bromus sterilis L.
Sp. Pl.: 77 (1753)

Morfologia

edytuj
 
Kwiatostan
 
Kłosek
 
Języczek liściowy
Łodyga
Nagie pod wiechą źdźbło o wysokości 30–80 cm.
Liście
Blaszki liściowe o długości do 25 cm, o szerokości od 2 do 7 mm, delikatnie zaostrzone, luźno owłosione. Języczki liściowe od 2 do 4 mm długości. Pochwy liściowe są rurkowato zamknięte, miękko owłosione[5].
Kwiaty
Zebrane w 4-10-kwiatowe, płaskie kłoski długości 15–35 mm, w porze kwitnienia i owocowania rozszerzone ku szczytowi, te z kolei zebrane w dużą, rozpierzchłą, zwieszającą się na wszystkie strony wiechę. Gałązki wiechy szorstkie ku dołowi, z 1-2 kłoskami każda. Plewa dolna jednonerwowa, górna - trójnerwowa. Plewka dolna naga, dwuzębna, długości około 15 mm, z ością między zębami do 30 mm długości[6].

Biologia i ekologia

edytuj

Roślina jednoroczna lub dwuletnia. Występuje przeważnie na zrębach, ugorach, suchych obrzeżach dróg i śmietniskach. Na glebach przepuszczalnych, piaszczystych, także żyznych. Kwitnie od maja do czerwca[5]. Gatunek charakterystyczny zespołu Hordeetum murini (Hordeo-Brometum)[7]. Liczba chromosomów 2n = 14[8].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-12-21] (ang.).
  3. Bromus sterilis L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-05-05].
  4. Adam Zając, Maria (red.) Zając: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 99. 2001. ISBN 83-915161-1-3.
  5. a b Jürke Grau: Trawy. Jadwiga Kozłowska (tłum.). Warszawa: Świat Książki, 1998, s. 26. ISBN 83-7129-701-7.
  6. Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
  7. Władysław Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059.
  8. Bromus sterilis na Flora of China [dostęp 2014-01-28].

Bibliografia

edytuj
  • Ursula Stichmann-Marny, Erich Kretzschmar: Przewodnik. Rośliny i Zwierzęta. Warszawa: Multico, 1997. ISBN 83-7073-092-2.