Stocznie rzeczne we Wrocławiu

Wraz z rozwojem wykorzystania rzeki Odra na potrzeby żeglugi i przebudową Wrocławskiego Węzła Wodnego, pojawiła się potrzeba budowy jednostek pływających. Stało się to przyczyną rozwoju przemysłu stoczniowego i tym samym budowy oraz funkcjonowania stoczni rzecznych we Wrocławiu.

Historyczne stocznie

edytuj

Stocznie nad Odrą we Wrocławiu budowane były począwszy od XIX wieku. Jedną z pierwszych, dużych stoczni była Caesar Wollheim istniejąca w miejscu dzisiejszego Portu Kozanów[1][2]. Kolejne stocznie, istniejące po części do dnia dzisiejszego, to wybudowana w latach 19281930 Wasserbaugehoft Wilhelmsruh[a][3]. Ostatnią stocznią uruchomioną we Wrocławiu była Remontowa Stocznia Rzeczna, która powstała w 1945 roku[4].

Wrocławski przemysł stoczniowy w okresie powojennym

edytuj

Po zakończeniu drugiej wojny światowej i przejęciu administracji przez władze polskie, rozpoczęto również odbudowę zakładów stoczniowych. W początkowym okresie stocznie zajmowały się remontami statków i innych jednostek pływających przejętych przez administrację polską lub jednostek zatopionych podczas działań wojennych, a następnie podniesionych z dna rzeki i kanałów[1]. Z czasem działalność stoczni została ukierunkowana na budowę nowych jednostek pływających, w tym między innymi pchaczy i barek, a także na remonty i naprawy jednostek niezbędne w okresie ich eksploatacji. Wrocławskie stocznie budowały jednostki pływające nie tylko na rynek krajowy ale również na eksport, w tym do krajów zachodnich. W okresie PRL działały we Wrocławiu dwie stocznie państwowe: Wrocławska Stocznia Rzeczna i Remontowa Stocznia Rzeczna. Obecnie znaczna część terenów i obiektów dawnych stoczni została zaadaptowana pod inną działalność. Tylko niewielka część dawnej infrastruktury służy działalności związanej z przemysłem stoczniowym; działalność taka prowadzona jest przez spółkę z o.o. ODRATRANS-STOCZNIA[b][5] i Stocznia Wrocławska. Działalność związaną z bieżącymi naprawami prowadziły również przedsiębiorstwa żeglugowe we własnym zakresie, między innymi na terenach Zimowiska Osobowice[6].

Stocznie rzeczne we Wrocławiu – zestawienie

edytuj
Stocznie we Wrocławiu
nazwa adres położenie data powstania data zamknięcia obecnie
Malbo Sp.z.o.o. ul. K. Michalczyka 16a Odra Śródmieście 1991 Prowadzi działalność stoczniową
Stocznia Wrocławska

[7]

ul. K. Michalczyka 15 Odra Śródmieście 2015 Prowadzi działalność stoczniową
Wrocławska Stocznia Rzeczna ul. Kwidzyńska 2 Kanał Żeglugowy 1930 1996 częściowo: ODRATRANS-STOCZNIA Sp. z o.o.[5]
Remontowa Stocznia Rzeczna ul. Długa 27 Odra Śródmiejska 1945 2002 Stocznia Wrocławska[4].
Caesar Wollheim ul. Połbina 1 Dolna Odra Wrocławska 1899 1945 Port Kozanów
stocznia[3] ul. Rychtalska Kanał Miejski b.d. b.d. nie istnieje

Przedsiębiorstwa związane z przemysłem stoczniowym

edytuj

Oprócz samych stoczni na terenie Wrocławia prowadzona była działalność związana z projektowaniem jednostek pływających. Największym przedsiębiorstwem w tym zakresie było Navicentrum. W historii jego funkcjonowania, szczególnie w okresie PRL, następowały przekształcenia w zakresie nazwy, organizacji, zasięgu działania i organu nadzorującego. Firma działała i współpracowała między innymi z Technikum Żeglugi Śródlądowej we Wrocławiu, Wrocławską Stocznią Rzeczną, Płocką Stocznią Rzeczną, posiadała filie w Warszawie i Gdańsku. Po okresie PRL przedsiębiorstwo zostało przekształcone w Przedsiębiorstwo Projektowo-Usługowe "Navicentrum" spółka z o.o.[8].

Zobacz też

edytuj
  1. na bazie infrastruktury tej stoczni po wojnie powstała Wrocławska Stocznia Rzeczna
  2. spółka–córka należąca do grupy ODRATRANS S.A.

Przypisy

edytuj
  1. a b zegluga.wroclaw – Tabor odrzański w XX wieku (dostęp 2009-11-26)
  2. Krzysztof Bojda, PRZYSTAŃ WODNA KOZANÓW, fundacja-hobbit (dostęp 2009-11-26)
  3. a b wrosystem.um.wroc.pl: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, Wrocław 2007, Budowle hydrotechniczne Wrocławskiego Węzła Wodnego, (dostęp 2010-01-26)
  4. a b Stocznia Wrocławska (dostęp 2010-01-25)
  5. a b Grupa Kapitałowa ODRATRANS – Odratrans Stocznia Sp. z o.o.. odratrans.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-21)]. (dostęp 2010-01-25)
  6. Wojewódzkie Biuro Urbanistyczne we Wrocławiu: WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE – Studium zagospodarowania przestrzennego pasma Odry - Diagnoza stanu. wbu.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-22)]. (dostęp 2010-01-26)
  7. O Firmie [online], www.stoczniawroclawska.pl [dostęp 2023-07-04].
  8. kpt. żegl.śródl. Andrzej Podgórski, Historia "Navicentrum", www.zegluga.wroclaw.pl, 09.08.2007 (dostęp 2010-01-25)

Linki zewnętrzne

edytuj