Stołowacz
Stołowacz – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie bielskim, w gminie Bielsk Podlaski[6][7].
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo |
Stołowacz[2] |
| Wysokość |
130-135 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
85 |
| Kod pocztowy |
17-100[5] |
| Tablice rejestracyjne |
BBI |
| SIMC |
0023892[6] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Bielsk Podlaski  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bielskiego  | |
 52°50′10″N 23°06′44″E/52,836111 23,112222[1]
| |
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Matki Bożej z Góry Karmel w Bielsku Podlaskim[8].
Historia
edytuj
W połowie XVI wieku założono tu jeden z folwarków starostwa bielskiego. W 1602 roku folwark został spustoszony przez własnych żołnierzy[9].
W XVIII wieku zbudowano tutaj parterowy dwór z gankiem i dwoma bocznymi ryzalitami od frontu, który zaprojektował prawdopodobnie dowódca 4. Regimentu Pieszego Buławy Wielkiej Koronnej architekt Jan Henryk Klemm[9]. Dwór w drugiej połowie XVIII w. został rozbudowany i znacznie powiększona przez Jana Klemensa i Izabelę Branickich. Siedzibie nadano bardziej reprezentacyjny wygląd budując w latach 1752-1758 parterowy pałac z ozdobnym ogrodem oraz wykopanym w roku 1773 kanałem ogrodowym w kształcie litery T[9]. W tym czasie ponownie przebudowano pałac[9]. W Stołowaczu znajdowała się stadnina koni hetmana Branickiego. W okresie zaboru pruskiego w latach 1795-1806 Stołowacz był głównym ośrodkiem dóbr rządowych w powiecie bielskim[9]. W 1910 r. folwark uległ parcelacji[10].
Wieś królewska w starostwie bielskim w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku[11]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 131480
- ↑ Wykaz sołectw i sołtysów w gminie Bielsk Podlaski [online], Urząd Gminy Bielsk Podlaski [dostęp 2013-11-29].
- ↑ Wieś Stołowacz w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-12-07], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r. [online]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1209 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ a b c d e Zabytki, których nie ma. Dwór, ogród i stajnia w Stołowaczu [online], Zabytki, których nie ma. Dwór, ogród i stajnia w Stołowaczu [dostęp 2022-07-19] (pol.).
- ↑ J. Maroszek, Stołowacz. Pamiętajmy o ogrodach, „Kurier Poranny” 1991, nr 13 (258), s. 10.
- ↑ Karol de Perthées , Mappa Szczegulna Woiewodztwa Podlaskiego, 1795
Linki zewnętrzne
edytuj- Stołowacz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 364.