Stemphylium vesicarium

Stemphylium vesicarium (Wallr.) E.G. Simmons – gatunek grzybów z rodziny Pleosporaceae[1]. Grzyb mikroskopijny rozprzestrzeniony na całym świecie[2] na roślinach z rodziny różowatych (Rosaceae). Sprawca brązowej plamistości gruszy[3] i brunatnej plamistości liści lucerny[4].

Stemphylium vesicarium
Ilustracja
Strzępki i konidia: A - Stemphylium sarciniforme, B - Stemphylium vesicarium
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Dothideomycetes

Rząd

Pleosporales

Rodzina

Pleosporaceae

Rodzaj

Stemphylium

Gatunek

Stemphylium vesicarium

Nazwa systematyczna
Stemphylium vesicarium (Wallr.) E.G. Simmons
Mycologia 61(1): 9 (1969)
Liście gruszy porażone przez Stemphylium vesicarium

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pleosporaceae, Pleosporales, Pleosporomycetidae, Dothideomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten w 1833 r. opisał Carl Friedrich Wilhelm Wallroth nadając mu nazwę Helminthosporium vesicarium. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu E.G. Simmons w 1969 r.[1] Ma około 150 synonimów. Niektóre z nich:

  • lternaria putrefaciens (Fuckel) E.G. Simmons 1995
  • Pleospora alfalfae E.G. Simmons 1986
  • Pleospora herbarum (Pers.) Rabenh. 1857
  • Stemphylium alfalfae E.G. Simmons 1986
  • Stemphylium cremanthodii Y.F. Pei & X.G. Zhang 2009
  • Stemphylium mali Yong Wang bis & X.G. Zhang 2009
  • Stemphylium sedicola E.G. Simmons 2001[5].

Morfologia

edytuj
Anamorfa
Zarodniki konidialne typu diktiokonidium, podłużne do owalnych, wielokomórkowe o 1–5 poprzecznych przegrodach i 1–2 podłużnych. Wielkość konidiów zależy od szczepu i warunków, ale długość konidiów wynosi 21–48 μm, szerokość 10–22 μm. Stosunek długości do szerokości wynosi 1,5 do 2,7 dla konidiów rozwiniętych w tkankach gospodarza i 2,5 do 3,0 dla konidiów hodowanych na podłożu hodowlanym. Grzybnia powietrzna jest nitkowata, rzadka i szklista, a konidiofory są wyprostowane, brązowe i tylko z jednym konidium na szczycie[3].
Teleomorfa
Wytwarza owocniki typu pseudotecjum o barwie od brązowej do czarnej, skórzaste, kuliste z ostiolą. Wielkość pseudotecji zależy od podłoża, ich średnica wynosi 100–500 μm. Worki bitunikowe,, cylindryczno-maczugowate, 131 × 26 μm z ośmioma askosporami. Askospory żółtobrązowe, elipsoidalne lub podłużne do maczugowatych, średnio 32 × 14 μm, z trzema do siedmiu poprzecznymi przegrodami i jedną przegrodą podłużną[3].

Zasięg występowania i siedlisko

edytuj

Jest grzybem saprotroficznym i pasożytniczym atakującym wiele gatunków roślin. Występuje na wszystkich kontynentach poza Antarktydą, w Europie w większości krajów. W Polsce występuje przede wszystkim na cebuli, czosnku i porze, lokalnie na gruszy[6]. Wśród roślin uprawnych poraża także szparaga, pietruszkę, lucernę, paprykę, rzodkiew, soję, pomidora, mango, słonecznik i jęczmień zwyczajny[6], wśród dziko rosnących liczne gatunki z rodziny wiechlinowatych (Poaceae) i bobowatych (Fabaceae)[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-10-12] (ang.).
  2. Występowanie Diplocarpon mespili na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2022-08-20] (ang.).
  3. a b c d Isidre Llorente, Emilio Montesinos, Brown spot of pear: an emerging disease of economic importance in Europe [online] [dostęp 2022-10-12].
  4. Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, s. 270, ISBN 978-83-09-01048-7.
  5. Species Fungorum [online] [dostęp 2022-10-12] (ang.).
  6. a b Witold Karnkowski, Stemphylium vesicarium – zagrożenia dla gruszy, czosnku i pora w Polsce [online], 2024 [dostęp 2024-09-28].