Stefan de Castenedolo Kasprzycki
Stefan Kasprzycki de Castenedolo[1] (ur. 25 grudnia 1870 w Czerniowcach, zm. 26 lutego 1936 w Otwocku) – generał dywizji Wojska Polskiego.
.jpg)
| |
 generał dywizji
| |
| Data i miejsce urodzenia |
25 grudnia 1870 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
26 lutego 1936 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1891–1927 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
komendant szkoły |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
       
| |
.png){kind=small}
Życiorys
edytujUkończył szkołę oficerów kawalerii w austriackiej Akademii Wojskowej w Wiener Neustadt. Mianowany podporucznikiem w 1891, służył zawodowo w c.k. armii. W 1913 ukończył Wyższą Szkołę Wojenną i awansował do stopnia majora.
Podczas I wojny światowej dowodził dywizjonem kawalerii, a także pełnił funkcje sztabowe. Na stopień podpułkownika został mianowany 1 listopada 1915 roku. Jego oddziałem macierzystym był 1 Galicyjski Pułk Ułanów[2]. 23 października 1918 objął dowództwo 11 pułku ułanów. Po dziesięciu dniach dostał się do niewoli włoskiej, w której przebywał do czerwca 1919.
12 lipca 1919 został przyjęty został do Wojska Polskiego w stopniu pułkownika i mianowany szefem Komisji Zakupów w Wiedniu. 30 sierpnia tego samego roku został organizatorem i komendantem Centralnej Szkoły Podoficerów Kawalerii w Przemyślu. W sierpniu 1920 objął stanowisko komendanta Centralnej Szkoły Jazdy w Grudziądzu[3]. Wniósł duży wkład w rozwój tej placówki, za co został udekorowany Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta.
30 września 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu pułkownika, w kawalerii, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej[4]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 16. lokatą w korpusie generałów[5]. 1 grudnia 1924 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski awansował go do stopnia generała dywizji ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 4. lokatą w korpusie generałów[6].
Z dniem 1 marca 1927 został mu udzielony dwumiesięczny urlop z zachowaniem uposażenia, a z dniem 30 kwietnia tego roku został przeniesiony w stan spoczynku[7]. Nowe władze nie wyraziły zgody na oficjalne uroczyste pożegnanie odchodzącego komendanta CSJ. Jednakże podchorążowie zaprosili generała na pożegnalny obiad, a po jego zakończeniu wyprzęgli konie z jego powozu i stanęli na ich miejscu, żeby następnie, maszerując przez cały Grudziądz, odwieźć generała do domu.
Stefan Kasprzycki nigdy nie wrócił do czynnej służby. Zmarł 26 lutego 1936 w Otwocku. Trzy dni później został pochowany na Cmentarzu Garnizonowym w Grudziądzu[8].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[9]
- Kawaler Legii Honorowej (Francja, zezwolenie Naczelnika Państwa w 1922)[10]
- Order Korony Żelaznej 3 klasy z dekoracją wojenną[11]
- Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy z dekoracją wojenną i mieczami[11]
- Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy[11]
- Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej[11]
- Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na czerwonej wstążce[11]
- Krzyż za 25-letnią służbę wojskową dla oficerów[11]
- Brązowy Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii[11]
- Krzyż Jubileuszowy Wojskowy[11]
- Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913[11]
Anegdota
edytujPodobno kiedyś podczas zajęć szkoleniowych CSJ w plenerze jeden z oficerów pozwolił sobie zapalić papierosa. Na zwróconą mu przez generała Kasprzyckiego uwagę odrzekł naiwnie, że według regulaminu na świeżym powietrzu oficerowi wolno palić. Generał odpowiedział mu wówczas: „Tam, gdzie ja jestem, nie ma świeżego powietrza”[12].
Przypisy
edytuj- ↑ Do 1918 Stefan Kasprzycki oficjalnie występował jako Kasprzycki Ritter von Castenedolo. Patrz: Sławomir Górzyński, Nobilitacje w Galicji w latach 1772-1918, DiG 1997
- ↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 905, 1005.
- ↑ grudziądz.biz - Centrum Wyszkolenia Kawalerii (pol.) [dostęp 2011-12-05]
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 39 z 13 października 1920 roku, s. 992.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 15.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 730.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1927 roku, s. 37, 44.
- ↑ Nekrolog. „Polska Zbrojna”. 58, s. 6, 1936-02-28. Warszawa..
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 18.
- ↑ Decyzja Naczelnika Państwa L. 3625.22 G. M. I. z 1922 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 8, s. 250)
- ↑ a b c d e f g h i Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 1005.
- ↑ Romeyko 1983 ↓, s. 135.
Bibliografia
edytuj- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- L. Mitkiewicz, Odgłosy wypadków majowych 1926 roku w Szkole Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu, "Przegląd Kawalerii i Broni Pancernej", nr 71, 1973
- Sławomir Górzyński, Nobilitacje w Galicji w latach 1772-1918, DiG 1997, ISBN 83-85490-88-4
- Cezary Leżeński / Lesław Kukawski: O kawalerii polskiej XX wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 67. ISBN 83-04-03364-X.
- Marian Romeyko: Przed i po maju. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1983. ISBN 83-11-06884-4.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.