Stefan (Szczepan) Turno, właściwie Stefan Franciszek Turno herbu własnego, (ur. 1753 w Dubnie, zm. 23 stycznia 1820 w Mizoczu) – starosta pietrzykowski w 1779 roku, rotmistrz chorągwi 5. Brygady Kawalerii Narodowej w 1783 roku[1].

Stefan Franciszek Turno
Herb
Turno
Rodzina

Turnowie

Data i miejsce urodzenia

1753
Dubno

Data i miejsce śmierci

23 stycznia 1820
Mizocz

Ojciec

Zygmunt Turno

Matka

Krystyna Szembek

Żona

Ludwika Hemling

Dzieci

Zygmunt Turno

Odznaczenia
Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów)

Życiorys

edytuj

Syn Zygmunta Turno (1698–1761) i kasztelanki nakielskiej Krystyny Katarzyny z Szembeków herbu własnego (ur. 1720). Miał cztery siostry, m.in.: Ksawerę za wojewodą sieradzkim Michałem Walewskim i Salomeę za starostą wyszogrodzkim Michałem Szymanowskim, oraz braci Józefa i Franciszka, zmarłych bezdzietnie. Pozostawał w zażyłych stosunkach z rodzinami: Potockich, Czackich, Lubomirskich, Pinińskich, Jabłonowskich, Bukarów, Ilińskich i Dunin-Karwickich. Przebywał najczęściej u najstarszej siostry Walewskiej w Tucznie albo u swojego dobrego przyjaciela Józefa Dunin-Karwickiego w Mizoczu, gdzie po śmierci został zresztą pochowany. Zaglądał także często do Romanowa Ilińskich.

Był posłem na Sejm Rzeczypospolitej w Warszawie (tzw. 8-tygodniowy) w 1786 roku jako reprezentant Wołynia i właścicielem licznych majętności tamże, m.in.: Warkowicze, Miropol i Stepuchowszczyna, Radziwiłłów[2], Kopytkowo oraz Tajkury (skonfiskowane po insurekcji kościuszkowskiej i nadane rosyjskiemu generałowi Fersenowi[3]). W 1790 roku został kawalerem orderu św. Stanisława[4].

Od około 1787 roku żonaty z Ludwiką Hemling, córką Sebastiana Hemlinga i Karoliny Kreytzmer, z którą doczekał się trzech synów i córki, Heleny Turno, wydanej za mąż w 1815 roku za generała Henryka Dembińskiego (1791–1864). Z synów Stefana i Ludwiki Turnów:

  • Krzysztof Turno - oficer napoleoński, zginął 10 lutego 1809 pod Saragossą jako adiutant gen. Bronikowskiego;
  • Karol Turno (1788–1867), uczestnik wojen napoleońskich, w 1813 roku odznaczony złotym krzyżem orderu Virtuti Militari, kawaler Legii Honorowej 1814, adiutant wielkiego księcia Konstantego, generał brygady w powstaniu listopadowym, wywieziony w głąb Rosji po jego upadku;
  • Zygmunt Turno (1794–1851) - uczestnik wojen napoleońskich, w 1814 roku kawaler Legii Honorowej, kapitan pułku strzelców konnych gwardii królewskiej, następnie porucznik, w 1815 roku umieszczony Szwadronie Wzorowych Strzelców Konnych Woyska Królestwa Polskiego, w 1831 roku odznaczony złotym krzyżem orderu Virtuti Militari, otrzymał stopień pułkownika w powstaniu listopadowym, po upadku którego rozstał się z wojskiem.

Przypisy

edytuj
  1. Mariusz Machynia, Czesław Srzednicki Wojsko koronne. Sztaby i kawaleria, Kraków 2002
  2. F. Sulimierski /red./ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich (tom IX - opracowany przez Bronisława Chlebowskiego) Warszawa 1888, s. 476.
  3. R. Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej. Województwo wołyńskie, Tom 5, s. 170.
  4. Wojciech Wincenty Wielądek Heraldyka czyli Opisanie Familii y Krwi Związku Szlachty Polskiey Y W.X. Litt. z Ich Herbami, Warszawa 1796