Stefan Stasiak
Stefan Stasiak (ur. 22 lutego 1884 w Czystem[1], zm. 9 lutego 1962 w Londynie) – polski orientalista, indolog.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
polska |
| Uczelnia | |
| Wydział |
Życiorys
edytujBył synem Adama Stasiaka i Walerii Stasiak z d. Tuchowskiej. Jego ojciec pracował na kolei, matka była nauczycielką[1].
Ukończył Szkołę Techniczną Kolei Warszawsko-Wileńskiej, uczył się w gimnazjum w Lipawie[1]. W 1906 wyjechał do Wiednia, tam rozpoczął studia filozoficzne i psychologiczne, z uwagi na trudną sytuację materialną zamieszkał następnie w Monachium, później w Szwajcarii, a od 1909 w Paryżu[1], gdzie ukończył École pratique des hautes études[1]. Nie zdążył ukończył przygotowywanej na Sorbonie pracy doktorskiej Unicornus–studium porównawcze źródeł orientalnych i zachodnich. Wybuch I wojny światowej zastał go w Petersburgu, w 1916 wyjechał do Szwecji, gdzie do końca wojny pracował w Polskim Czerwonym Krzyżu i Polskim Komitecie Pomocy. Podczas wojny polsko-bolszewickiej był wolontariuszem PCK w czasie bitwy warszawskiej[1]. Niedługo później wyjechał do Francji i Portugalii, m.in. wykładał łacinę w École Bourdaloue[1].
W 1925 został pracownikiem naukowym Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Na tej uczelni w 1926 uzyskał habilitację na podstawie pracy poświęconej Panegirykowi Dharamdhary[1], a w 1928 został pracownikiem i kierownikiem Zakładu Filologii i Kultury Indyjskiej UJK, po śmierci Andrzeja Gawrońskiego. W 1929 otrzymał nominację na profesora nadzwyczajnego[1]. Był członkiem Wydział I (filologicznego) Towarzystwa Naukowego we Lwowie. Na przełomie 1935/1936 przebywał w Indiach prowadząc badania naukowe oraz wygłaszając odczyty[2]. Był tłumaczem z sanskrytu i palijskiego. Jego uczniami byli m.in. Eugeniusz Słuszkiewicz, Ludwik Skurzak, Franciszek Tokarz, Mikołaj Ałtuchow, Włodzimir Szajan i Ewa Gruberówna. W styczniu 1938 był jednym z 26 profesorów-sygnatariuszy protestujących przeciw wprowadzeniu getta ławkowego[3]. Został kuratorem prawnym spadkobiercy prof. UJK Zygmunta Smogorzewskiego, jego brata Stanisława[4].
Po wybuchu II wojny światowej i nastaniu okupacji sowieckiej był kierownikiem Katedry Języków Wschodnich na przemianowanym Lwowskim Państwowym Uniwersytecie im. Iwana Franki we Lwowie[5]. Po ataku Niemiec na ZSRR i nastaniu okupacji niemieckiej przebywał w ukryciu. W listopadzie 1942 wyjechał do Warszawy, tam przebywał do wybuchu powstania[1]. W swych papierach osobistych przechował rękopis wspomnień z getta lwowskiego Maurycego Allerhanda, pt. Zapiski z tamtego świata. W 1946 zamieszkał w Łodzi, w 1948 wyemigrował do Londynu[1]. Jego źródłem utrzymania były tłumaczenia[6].
Zmarł 9 lutego 1962 w Londynie wskutek potrącenia przez samochód[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l Dorota Zamojska Materiały Stefana Stasiaka (1884-1962) (III - 197)
- ↑ Uczony polski w Indiach. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 36 z 14 lutego 1936.
- ↑ Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918-1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 66. ISBN 978-83-7188-964-6.
- ↑ Ogłoszenia urzędowe. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 123 z 30 maja 1935.
- ↑ Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918-1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 81. ISBN 978-83-7188-964-6.
- ↑ Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918-1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 198-199. ISBN 978-83-7188-964-6.
Bibliografia
edytuj- Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918-1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 33. ISBN 978-83-7188-964-6.
- Stasiak Stefan, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-07-15].