Stefan Starnawski
Stefan Starnawski (ur. 4 lipca 1899 w majątku Dębnia, zm. 14 lipca 1980 w Hammersmith) – pułkownik kawalerii Wojska Polskiego.
 Stefan Starnawski w 1929 r. | |
 pułkownik kawalerii
| |
| Data i miejsce urodzenia |
31 marca 1899 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 lipca 1980 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca pułku |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
     
| |
Życiorys
edytujUrodził się 4 lipca 1899 w majątku Dębnia, w gminie Niedrzwica Duża, jako syn Leona Cyriaka Starnawskiego II (ur. 1845) i Stefanii Mazurkiewicz[1][a]. Był starszym bratem Antoniego (1901–1985), majora kawalerii Wojska Polskiego, kawalera Orderu Virtuti Militari.
Po zakończeniu I wojny światowej został przyjęty do Wojska Polskiego. 12 lutego 1923 prezydent RP awansował go z dniem 1 stycznia 1923 na porucznika ze starszeństwem z 1 grudnia 1920 i 6. lokatą w korpusie oficerów jazdy[2][3][4]. W 1923, 1924 był oficerem 20 pułku ułanów w Rzeszowie[5][6]. Jako oficer tej jednostki w 1928 na przełomie lat 20. i 30. pozostawał w kadrze Centrum Wyszkolenia Kawalerii[7][8]. W tym czasie został awansowany na stopień rotmistrza ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931[9]. W grudniu 1932 ogłoszono jego przeniesienie do 20 pułku ułanów w Rzeszowie[10]. Na stopień majora awansował ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 30. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[11]. W marcu 1939 był dowódcą szwadronu zapasowego 14 pułku ułanów jazłowieckich[12].
Po wybuchu II wojny światowej w kampanii wrześniowej 1939 był dowódcą nadwyżek 14 pułku ułanów w składzie Ośrodka Zapasowego Kawalerii „Stanisławów”. Ponadto był zastępcą dowódcy pułku marszowego Podolskiej Brygady Kawalerii.
W końcu maja 1940 we Francji został wyznaczony na stanowisko dowódcy batalionu zapasowego kawalerii motorowej w Ośrodku Zapasowym Kawalerii Motorowej[13]. 21 czerwca tego roku w porcie La Rochelle dowodzony przez niego batalion załadował się na brytyjski okręt i ewakuował do Wielkiej Brytanii[14]. W połowie lipca 1940 został zastępcą dowódcy 1. batalionu strzelców, który początkowo wchodził w skład 1 Brygady Strzelców i 15 sierpnia tego roku otrzymał ustną zgodę Naczelnego Wodza na używanie nazwy batalion im. 14 pułku ułanów jazłowieckich[15]. W październiku 1940 batalion wszedł w skład 2 Brygady Strzelców, późniejszej 10 Brygady Kawalerii Pancernej[16]. 31 maja 1942 objął dowództwo 14 pułku kawalerii pancernej[17]. W listopadzie tego przebywał na praktyce w brytyjskiej 42 Dywizji Pancernej[18]. Dowodząc pułkiem awansował na podpułkownika[19]. Po zakończeniu wojny i rozformowaniu pułku na początku 1947 pełnił stanowisko dowódcy 114 Oddziału w składzie Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia.
Do końca życia pozostawał w stopniu pułkownika[20]. Zmarł 14 lipca 1980[20] w Hammersmith[21].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Walecznych[22]
- Medal Niepodległości – 29 grudnia 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[23]
- Srebrny Krzyż Zasługi – 17 stycznia 1928 „za wybitne zasługi położone na polu propagandy polskiego sportu konnego na konkursach hipicznych w Ameryce”[24]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- austriackie Srebrne Odznaczenie Zasługi – 13 marca 1934[25]
Uwagi
edytuj- ↑ Tu podano, że matką Stefana była Eleonora z Chlipalskich urodzona około 1845. Stefan Starnawski [online], geni_family_tree [dostęp 2022-05-16] (pol.).
Przypisy
edytuj- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-07-08]..
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 lutego 1923, s. 100.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 687.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 610.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 639.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 575.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 333, 357.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 812.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 155.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 421.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 132.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 699.
- ↑ Tym 2009 ↓, s. 51.
- ↑ Tym 2009 ↓, s. 55.
- ↑ Tym 2009 ↓, s. 58.
- ↑ Tym 2009 ↓, s. 69.
- ↑ Tym 2009 ↓, s. 141.
- ↑ Tym 2009 ↓, s. 382.
- ↑ Tym 2009 ↓, s. 154, 227.
- ↑ a b Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 39–40, s. 129, Grudzień 1980. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Stefan Starnawski [online], geni_family_tree [dostęp 2022-05-16] (pol.).
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-07-08]..
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 27, poz. 41.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 14, poz. 20.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 19 marca 1934, s. 121.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Juliusz Tym: 1. Dywizja Pancerna. Organizacja i wyszkolenie. Warszawa: ZP Grupa Sp. z o.o., 2009. ISBN 978-83-61529-27-9.