Stefan Łaszkiewicz

Oficer, pilot Wojska Polskiego

Stefan Łaszkiewicz (ur. 16 listopada 1905 w Stadnikach, zm. 3 lutego 2002 w Ottawie[1]) − pułkownik pilot Wojska Polskiego.

Stefan Łaszkiewicz
1 zwycięstwo
Ilustracja
pułkownik pilot pułkownik pilot
Data i miejsce urodzenia

16 listopada 1905
Stadniki

Data i miejsce śmierci

3 lutego 2002
Ottawa

Przebieg służby
Lata służby

1928-1947

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego,
Armée de l’air,
RAF,
USAAF

Jednostki

Brygada Pościgowa,
klucz frontowy Nr 1 "Ła",
dywizjon 308,
dywizjon 316,
9 Fighter Squadron USAAF

Stanowiska

dowódca dywizjonu 308

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
kampania wrześniowa,
kampania francuska 1940,
bitwa o Anglię

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Krzyż Walecznych (od 1941) Medal Lotniczy (czterokrotnie)
Krzyż Wojenny 1914–1918 ze złotą gwiazdą (Francja)

Życiorys

edytuj

W roku 1921 wstąpił do korpusu kadetów, gdzie w 1925 roku zdał maturę. Bez powodzenia ubiegał się o przyjęcie do Szkoły Morskiej, ale ostatecznie dostał się do Szkoły Podchorążych Lotnictwa[2]. Został z niej relegowany w roku 1926 za udział w „buncie podchorążych”. Do szkoły, która przeniosła się do Dęblina, pozwolono mu wrócić rok później. W roku 1928 otrzymał szlify podporucznika obserwatora[3] i przydział do 2 Pułku Lotniczego w Krakowie.

W latach 1936–1938 studiował w Wyższej Szkole Wojennej, po ukończeniu której otrzymał awans na kapitana. W marcu 1939 roku, po utworzeniu Brygady Pościgowej, pełnił obowiązki oficera operacyjnego tej formacji.

W czasie kampanii wrześniowej nie odbywał lotów bojowych, a 17 września ewakuował się − jak większość personelu lotniczego, co było zgodne z rozkazem Naczelnego Wodza − do Rumunii, a następnie do Francji, gdzie pod koniec grudnia 1939 roku objął dowództwo klucza tzw. Eskadry Montpellier (nazwa oficjalna: Klucz Frontowy Nr 1 "Ła"), na czele którego − podczas kampanii francuskiej − bronił obszaru powietrznego nad Cambrai.

Po klęsce Francji przedostał się − przez Maroko i Gibraltar − do punktu zbiorczego polskich lotników w Blackpool w Wielkiej Brytanii. Formował i był pierwszym dowódcą (od września do 9 listopada 1940 roku) krakowskiego dywizjonu 308. Na skutek nieporozumień z brytyjskim dowódcą dywizjonu, Johnem Alfredem Daviesem[4], który uznał go za sprawcę wypadku lotniczego, został usunięty z dywizjonu co opisał szeroko w swoich wspomnieniach[5]. Po wyjściu ze szpitala służył w dywizjonach myśliwskich w Irlandii Północnej[5]. Po kilku miesiącach dostał przydział do Sekcji Lotniczej Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych, gdzie pracował do roku 1946.

Na krótko wrócił do macierzystej jednostki. Latał także w dywizjonie 316 oraz w 9 Fighter Squadron United States Army Air Forces, gdzie − jako jeden z nielicznych Polaków − miał możliwość walczyć na amerykańskich myśliwcach Republic P-47 Thunderbolt[6].

Zdemobilizowany w roku 1948 wyjechał do Kanady, gdzie mieszkał do końca życia[7]. W Kanadzie zmienił nazwisko na Mallory[7].

Zestrzelenia

edytuj

Na liście Bajana sklasyfikowany został na 275. pozycji z 1 samolotem Luftwaffe zestrzelonym na pewno.

Publikacje

edytuj

Była autorem opowiadań i wspomnień[8]:
- Sępy (1935),
- Chmurne loty (1939),
- Opowieści róży wiatrów (1945),
- Szum młodości (1945, 2008),
- Od Cambrai po Coventry (1982).

Ordery i odznaczenia

edytuj

Za swą służbę otrzymał odznaczenia:
- Krzyż Walecznych,
- Medal Lotniczy – czterokrotnie,
- Polowa Odznaka Pilota,
- Croix de Guerre avec Étoile d'Or.

Przypisy

edytuj
  1. a b Stefan Łaszkiewicz [online], www.polishairforce.pl [dostęp 2020-06-27].
  2. Pawlak 2009 ↓, s. 64.
  3. II promocja
  4. The Airmen's Stories - S/Ldr. J A Davies, [w:] Battle of Britain London Monument [online] [dostęp 2022-03-13].
  5. a b Stefan Łaszkiewicz, Od Cambrai po Coventry, wyd. I, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowe, 1982, s. 263-330.
  6. Skrzydlata Polska i 11'1984 ↓, s. 4.
  7. a b Stefan Łaszkiewicz [online], Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej [dostęp 2022-03-13].
  8. Skrzydlata Polska i 11'1984 ↓, s. 3.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj