Ząbkowiec kulistozarodnikowy
Ząbkowiec kulistozarodnikowy, porokolczak kulistozarodnikowy (Steccherinum bourdotii Saliba & A. David) – gatunek grzybów należący do rodziny ząbkowcowatych (Steccherinaceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
ząbkowiec kulistozarodnikowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Steccherinum bourdotii Saliba & A. David Cryptog. Mycol. 9(2): 100 (1988) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Steccherinum, Steccherinaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisali w 1788 r. J. Saliba i Alix David[1]. Synonim: Irpex bourdotii (Saliba & A. David) Kotir. & Saaren. 2002[2].
Władysław Wojewoda w 2003 r. zarekomendował polską nazwę dla synonimu Irpex bourdotii[3]. Jest niespójna z aktualną nazwą naukową[1]. Franciszek Błoński w 1889 r. podał dla rodzaju Steccherinum nazwę ząbkowiec[3], używana jest także w późniejszych opracowaniach mykologicznych[4][5]
Morfologia
edytujGrzyb kortycjoidalny o owocniku rozpostartym lub rozpostarto-odgiętym. Górna, sterylna powierzchnia biała z kolczastym hymenoforem ze stożkowymi kolcami o długości 2–2,5 mm i barwie od kremowej do bladoochrowej. Brzeg ostry, białawy[6].
- Cechy mikroskopowe
System strzępkowy dimityczny, strzępki generatywne ze sprzążkami, cienkościenne, rozgałęzione, o szerokości 3–4 µm, strzępki szkieletowe grubościenne, o szerokości 2,5–3 µm, rzadko rozgałęzione. W kolcach liczne, silnie inkrustowane pseudocystydy o tępych wierzchołkach, część inkrustowana o wymiarach 40–60 × 6–8 µm. Podstawki maczugowate, lekko faliste, 14–20 × 4–5 µm, z 4 sterygmamii i sprzążką u podstawy. Bazydiospory prawie kuliste do elipsoidalnych, 3–4,5(–5) × 4,5–5,5 µm, gładkie, cienkościenne, niecyjanofilne[6].
Występowanie i siedlisko
edytujWystępuje na wszystkich kontynentach oprócz Antarktydy i Australii[7]. W Polsce podano liczne jego stanowiska. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[8].
Nadrzewny grzyb saprotroficzny[3]. Występuje na martwym drewnie, głównie drzew liściastych[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2024-04-25].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2024-04-25].
- ↑ a b c d Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 362, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, s. 215, ISBN 83-09-00714-0.
- ↑ Piotr Łakomy, Atlas hub, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2008, s. 148, ISBN 978-83-7073-650-7.
- ↑ a b Fungi Europaei – Corticiaceae s.l., t. 12, 2010, s. 1–1008 [dostęp 2024-04-25].
- ↑ Mapa występowania Steccherinum bourdotii na świecie [online], gbif.org [dostęp 2024-04-25].
- ↑ Występowanie ząbkowca kulistozarodnikowego w Polsce [online] [dostęp 2024-04-25].