Stare Leśne Bohatery

wieś w województwie podlaskim

Stare Leśne Bohatery (biał. Старыя Лясныя Багатыры, lit. Stare Lešne Bohaterai) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Lipsk[5][6]. Leży tuż przy granicy z Białorusią.

Stare Leśne Bohatery
wieś
Ilustracja
Zrujnowana kapliczka upamiętniająca Tolerancję religijną
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

augustowski

Gmina

Lipsk

Liczba ludności (2009)

57[2][3]

Strefa numeracyjna

87

Kod pocztowy

16-315[4]

Tablice rejestracyjne

BAU

SIMC

0761940[5]

Położenie na mapie gminy Lipsk
Mapa konturowa gminy Lipsk, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Stare Leśne Bohatery”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Stare Leśne Bohatery”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Stare Leśne Bohatery”
Położenie na mapie powiatu augustowskiego
Mapa konturowa powiatu augustowskiego, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Stare Leśne Bohatery”
Ziemia53°47′48″N 23°32′02″E/53,796667 23,533889[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Po białoruskiej stronie granicy znajduje się wieś Polne Bohatery (Польныя Багатыры).

Historia

edytuj

Nazwa wsi może pochodzić od biał.багатыр” – bogaty człowiek. Jednak według innej wersji nazwa pochodzi od nazwiska Bohatyrowiczów (wymienionych m.in. w powieści Nad Niemnem) – rodu z drobnej szlachty, osadzonego tutaj w XVI wieku przez monarchów jako tzw. osoczników, strażników okolicznych królewskich puszczy. Swoją posługę pełnili aż do rozbiorów[7].

W czasie przynależności tych terenów do Imperium Rosyjskiego miejscowa ludność unicka została zmuszona do przejścia na prawosławie. Dopiero w 1905 roku dekret carski o tolerancji religijnej pozwolił na wybór pomiędzy katolicyzmem a prawosławiem. Mieszkańcy niemal w całości przyjęli rzymski katolicyzm. Świadectwem tego są liczne krzyże i kapliczki upamiętniające rok 1905 i tolerancję religijną. Doszło do sytuacji, że miejscowi, etnicznie pochodzenia ruskiego i używający gwary białoruskiej, identyfikując się z katolicyzmem uważają się za Polaków[7].

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego w 1880 roku tak opisywał Leśne Bohatery: wieś rządowa, (...) śród błot i lasów, na poł[udniowym] krańcu puszczy augustowskiej, o 2 w[iorsty] na półn[oc] od Bartnik. W r. 1827 B. Leśne miały 40 d[o]m[ów] i 239 miesz]k[ańców], obecnie 53 domy i 330 mieszk[ańców][8].

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwana była przez 219 osób, wśród których 214 było wyznania rzymskokatolickiego, a 5 mojżeszowego. Jednocześnie 214 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, a 5 żydowską. We wsi było 44 budynków mieszkalnych[9].

Obecnie historyczne Bohatery podzielone są na Stare i Nowe – te drugie powstały, kiedy na przełomie XVIII i XIX wieku starą wieś zniszczył pożar[10]. Część osób przeniosła się też do sąsiedniego Wołkusza[11].

W ostatnich latach na terenie wsi odkryto pozostałości wczesnośredniowiecznego grodziska.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 129118
  2. Wieś Stare Leśne Bohatery w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-11-25], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1195 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. a b Grzegorz Rąkowski: Polska Egzotyczna. Część I. Przewodnik. Pruszków: Oficyna wydawnicza "Rewasz", 2005, s. 155-158. ISBN 83-89188-37-6.
  8. Bohatery, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 285.
  9. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 4.
  10. Wędrowny zakład fotograficzny
  11. Grzegorz Rąkowski: Polska Egzotyczna. Część I. Przewodnik. Pruszków: Oficyna wydawnicza "Rewasz", 2005, s. 151. ISBN 83-89188-37-6.