Stanisław Olejnik (lotnik)
Stanisław Jerzy Olejnik (ur. 23 kwietnia 1919 w Krakowie, zm. 12 stycznia 2005 tamże) − sierżant strzelec pokładowy Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, w latach powojennych pracownik lotnictwa cywilnego, między innymi jako kierownik oddziału Polskich Linii Lotniczych LOT w Krakowie.
podporucznik | |
Data i miejsce urodzenia |
23 kwietnia 1919 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
12 stycznia 2005 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujJuż w czasie nauki w gimnazjum ukończył cywilny kurs szybowcowy w Aleksandrowicach i pilota sportowego. W 1938 roku wstąpił do lotnictwa wojskowego jako ochotnik. Ponieważ wyniki badań lekarskich wykluczyły go jako pilota wojskowego, zdobył specjalność radiotelegrafisty. Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku służył w bazie 1 Pułku Lotniczego. 19 września został ewakuowany na Węgry. Internowany w Egerze, uciekł i wraz z grupą lotników dotarł do Francji. Stamtąd został skierowany do Wielkiej Brytanii, otrzymał numer służbowy RAF 781752[1]. Po ukończeniu kursu meteorologicznego przydzielono go do 304 Dywizjonu Bombowego Ziemi Śląskiej[2].
Po kolejnych szkoleniach zdobył uprawnienia synoptyka. Przeniesiony na własną prośbę do personelu latającego, odbył turę lotów jako strzelec-radiotelegrafista i bombardier w lotach patrolowych i zwalczania okrętów podwodnych. Za udział w skutecznym odparciu ataku niemieckiego myśliwca Messerschmitt Bf 110, jaki miał miejsce 28 stycznia 1944 r., na jego samolot pilotowany przez sierż. Leopolda Matjaszka został odznaczony Krzyżem Walecznych[3].
W maju 1944 roku został na własną prośbę przeniesiony do 1586 Eskadry Specjalnego Przeznaczenia, latającej ze zrzutami do krajów okupowanej Europy. Z lotniska w Brindisi odbył szereg lotów nad Albanię, Jugosławię, Grecję, Czechosłowację i Polskę. W grudniu 1944 roku został poważnie ranny podczas przymusowego lądowania jego maszyny. Do maja 1945 roku przebywał w Polskim Szpitalu Polowym we Włoszech. Po powrocie do Wielkiej Brytanii odbył roczny kurs synoptyka w Brytyjskiej Szkole Meteorologicznej w Londynie, kończąc go w sierpniu 1946 roku. W październiku tegoż roku powrócił do Polski[4].
Początkowo pracował jako synoptyk i kontroler ruchu lotniczego w oddziale PLL LOT w Krakowie. W latach 1949−1959 był służbowo oddelegowany do Państwowego Instytutu Hydrologiczno-Meteorologicznego (PIHM), gdzie specjalizował się w ochronie meteorologicznej lotnictwa. Później zarządzał lądowiskiem w Nowym Targu, do marca 1964 roku był kontrolerem ruchu na lotnisku w Czyżynach. W latach 1969−1973 pracował na stanowisku kierownika krakowskiego oddziału LOT-u, 1973−1976 jako kierownik do spraw handlowo-przewozowych w delegaturze linii w Mediolanie. Później aż do przejścia na emeryturę w 1989 roku pełnił różne funkcje w oddziale w Krakowie. Był aktywnym członkiem Klubu Seniorów Lotnictwa[5].
Zmarł 12 stycznia 2005 roku i został z honorami wojskowymi pochowany na cmentarzu Rakowickim. Był odznaczony między innymi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i trzykrotnie Krzyżem Walecznych[6].
Przypisy
edytuj- ↑ Krzystek 2012 ↓, s. 421.
- ↑ Olejnik Stanisław Jerzy. Personel Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii 1940-1947. [dostęp 2023-01-05]. (pol.).
- ↑ Jaśkiewicz 2018 ↓, s. 185.
- ↑ Stanislaw Jerzy Olejnik. 304 (POLISH) SQUADRON - RAF. [dostęp 2023-01-05]. (ang.).
- ↑ Konarski 2006 ↓, s. 25.
- ↑ Olejnik Stanisław. Polska Niezwykła. [dostęp 2023-01-05]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Łukasz Jaśkiewicz: 304 Dywizjon Bombowy „Ziemi Śląskiej” im. ks. Józefa Poniatowskiego. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2018. ISBN 978-83-7889-829-0. OCLC 1100412224.
- Mariusz Konarski. Strzelec z 304 Dywizjonu. „Bandera”. 3/2006, marzec 2006. Gdynia: Dowództwo MW RP. ISSN 0209-1070. OCLC 749175996.
- Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.