Stanisław Konturek
Stanisław Jan Konturek (ur. 8 października 1931 w Zakliczynie, zm. 8 sierpnia 2019 w Krakowie[1]) – polski fizjolog, lekarz gastroenterolog, profesor Katedry Fizjologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, w latach 1993–1996 dziekan Wydziału Medycznego UJ, w latach 1996–1999 prorektor UJ, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk i członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności.
 Fot. Lech Polcyn | |
| Data i miejsce urodzenia |
8 października 1931 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
8 sierpnia 2019 |
| Profesor nauk medycznych | |
| Specjalność: fizjologia, gastroenterologia | |
| Alma Mater | |
| Profesura |
1969 |
| Polska Akademia Nauk / Umiejętności | |
| Status PAN |
członek rzeczywisty |
| Status PAU |
członek krajowy czynny |
| Doktor honoris causa Akademia Medyczna we Wrocławiu – 1998 Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego – 2008 Uniwersytet Medyczny w Łodzi – 2008 | |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Jednostka |
Collegium Medicum UJ |
| Prorektor | |
| Uczelnia |
Akademia Medyczna w Krakowie |
| Okres spraw. |
1989–1993 |
| Prorektor | |
| Uczelnia |
Uniwersytet Jagielloński |
| Okres spraw. |
1996–1999 |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys
edytujŚwiadectwo maturalne otrzymał w 1950 w gimnazjum w Tarnowie. Studia odbył na wydziale lekarskim Akademii Medycznej w Krakowie uzyskując w 1955 dyplom lekarski. Na tej samej uczelni w 1960 uzyskał doktorat, a w 1963 habilitację. Pracował w Katedrze Fizjologii Akademii Medycznej w Krakowie, do 1968 kolejno na stanowiskach asystenta i adiunkta, a następnie do 1973 na stanowisku docenta. W latach 1968–1979 pełnił funkcję dyrektora Instytutu. W 1969 uzyskał tytuł profesora nauk medycznych, a w 1973 został profesorem nadzwyczajnym Instytutu. W 1979, kiedy przekształcono Instytut na Katedrę Fizjologii objął stanowisko profesora zwyczajnego oraz funkcję kierownika Katedry, którą pełnił do 2001[2][3].
W czasie swojej pracy sprawował różne funkcje kierownicze. W latach 1989–1993 był prorektorem Akademii Medycznej w Krakowie. Wraz z przywróceniem Collegium Medicum w 1993 został dziekanem Wydziału Lekarskiego. Funkcję tę pełnił do 1996, kiedy to został prorektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego i przez trzy lata sprawował nadzór nad Collegium Medicum.
Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera S, rząd zach.).
Dorobek naukowy
edytujObszar zainteresowań naukowych prof. Stanisława Konturka obejmował badania nad fizjologią i patologią układu pokarmowego zwłaszcza zapalenia żołądka i choroby wrzodowej oraz zakażenia Helicobacter pylori[4].
Prof. Konturek był autorem bądź współautorem ponad 1300 publikacji, w tym ok. 650 prac naukowych i ok. 100 prac poglądowych, był autorem wielu podręczników akademickich. Indeks h jego publikacji wynosił 60, przy łącznej liczbie cytowań ponad 17 tysięcy[2].
Był autorem pięciotomowego podręcznika „Fizjologia Człowieka” (I tom: „Fizjologia Ogólna, Krew i Mięśnie”; II tom: „Układ krążenia”; III tom: „Oddychanie, Czynności Nerek, Równowaga Kwasowo-Zasadowa, Płyny Ustrojowe”; IV tom: „Neurofizjologia”; V tom: „Układ Trawienny i Wydzielanie Wewnętrzne”) dla studentów medycyny.
Był członkiem Polskiej Akademii Nauk, od 1986 członkiem korespondentem, a od 2002 członkiem rzeczywistym[5]. Od 1990 był członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności. W PAN był członkiem komitetów naukowych: Nauk Fizjologicznych oraz Terapii i Nauk o Leku Wydziału V Nauk Medycznych[6] oraz wielu polskich i międzynarodowych organizacji naukowych, np. American Gastroenterology Association, British Gastroenterological Association, Scandinavian Society of Gastroenterology. Był członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Fizjologicznego, gdzie dwukrotnie pełnił funkcję prezesa[2].
Odznaczenia i wyróżnienia
edytujBył doktorem honoris causa czterech polskich uczelni, w tym trzech medycznych – Akademii Medycznej w Białymstoku (1995), Akademii Medycznej we Wrocławiu (1998), Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (2008) i Uniwersytetu Medycznego w Łodzi (2008).
Odznaczony między innymi Krzyżem Komandorskim (2017)[7], Krzyżem Oficerskim i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Komisji Edukacji Narodowej. Laureat Nagrody Miasta Krakowa oraz dyplomu „Laur Jagielloński”.
Przypisy
edytuj- ↑ Nie żyje prof. Stanisław Konturek [online], mp.pl [dostęp 2019-08-08] (pol.).
- ↑ a b c Konturek, Stanisław. Polska Akademia Nauk. [dostęp 2013-02-03].
- ↑ Historia. Katedra Fizjologii CM UJ. [dostęp 2013-02-03].
- ↑ Ryszard Gryglewski: Historia - Fizjologia. Wydział Lekarski Collegium Medicum. [dostęp 2013-02-03].
- ↑ KONTUREK, Stanisław [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 2023-02-03] (pol.).
- ↑ Prof. zw. dr hab. cz Stanisław Jan Konturek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-02-03].
- ↑ M.P. z 2017 r. poz. 1047.
Bibliografia
edytuj- Andrzej Tadeusz Kijowski: Opis obyczajów w 15-leciu międzysojuszniczym 1989-2004. Cz. II: A Teraz Konkretnie. Wydawnictwo AnTraKt, 2010. ISBN 978-83-923292-7-5.
- Por. też : Stanisław Konturek cz.1; Stanisław Konturek cz.2 - film A.T.Kijowskiego zrealizowany w roku 1997 dla KBN-u.