Wikipedia

Stanisław Burza-Karliński

Stanisław Karliński, ps. „Kruk", „Onfury", „Burza"; nazwisko konspiracyjne „Władysław Sobierajski" (ur. 30 marca 1921 w Dąbrowie k. Ręczna, zm. 12 kwietnia 2015 w Piotrkowie Trybunalskim) – generał brygady Wojska Polskiego, żołnierz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej[1].

Stanisław Karliński
Kruk, Onfury, Burza
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

30 marca 1921
Dąbrowa k. Ręczna

Data i miejsce śmierci

12 kwietnia 2015
Piotrków Trybunalski

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Armia Krajowa

Jednostki

52 Pułk Piechoty Strzelców Kresowych
25 Pułk Piechoty Armii Krajowej

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (od 1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami Medal Wojska (czterokrotnie) Krzyż Armii Krajowej Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939 Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” Medal „Pro Memoria” Medal „Pro Patria” Krzyż Więźnia Politycznego Krzyż Więźnia Politycznego Okresu Stalinowskiego Medal Za zasługi dla Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ

Życiorys

edytuj

Syn Józefa i Antoniny z domu Żak. Jego ojciec był legionistą i walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Stanisław Uczył się w szkole powszechnej w Ręcznie. W 1937 został przyjęty do Szkoły Podoficerów Piechoty dla Małoletnich nr. 2 w Śremie. Jeszcze przed rozpoczęciem wojny otrzymał przydział do 52 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych stacjonującym w Złoczowie. Podczas kampanii wrześniowej dowodził plutonem w obrony Lwowa. Po kapitulacji miasta dostał się do radzieckiej niewoli, z której uciekł i wrócił w rodzinne strony. Już w październiku tego samego roku zaangażował się w działalność Służby Zwycięstwu Polski a następnie ZWZ-AK w Obwodzie Piotrków Trybunalski. Początkowo na rzecz podziemia działał pod przykrywką instruktora pszczelarstwa. Wielokrotnie uczestniczył w akcjach likwidacyjnych Kedywu. Od listopada 1943 był dowódcą oddziału partyzanckiego „Burza”, który w lipcu 1944 wszedł w skład 25 pułku piechoty AK. W tym czasie pomagał między innymi grupom spadochronowym i jeńcom z Armii Czerwonej[2]. Po zakończeniu wojny chciał dołączyć do Ludowego Wojska Polskiego, jednak został zatrzymany po tym jak zgłosił się w komisji wojskowej. Gdy został wypuszczony ponownie zorganizował oddział partyzancki, który w szczytowym okresie liczył 100 żołnierzy. 8 lipca 1945 pod Majkowicami dowodził w bitwie z Armią Czerwoną. Dwa tygodnie później, 18 lutego rozwiązał oddział uważając iż dalsza walka jest pozbawiona sensu i wyjechał do Wielkopolski. Utworzył tam Związek Byłych Partyzantów „Warta”, który miał się stać legalnym związkiem kombatanckim. Na skutek zdrady został aresztowany przez komunistów w Trzciance (Wielkopolska). W 1946 roku skazano go na karę śmierci, jednak ze względu na dyplom uznania jaki otrzymał w 1945 roku od dowództwa Armii Czerwonej sąd zmniejszył karę do 15 lat więzienia[2]. Dzięki amnestii wyszedł na wolność w 1956. Prześladowany przez bezpiekę. W 1980 wyjechał do Kanady, do Polski powrócił w 1995[1].

8 sierpnia 2007 Prezydent RP Lech Kaczyński mianował pułkownika nie podlegającego obowiązkowi służby wojskowej Stanisława Burza-Karlińskiego na stopień generała brygady[3].

W 2013 zawieszony w prawach członka Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, gdyż protestował przeciwko byłym agentom bezpieki i oszustom we władzach tej organizacji[1]. Ich sylwetki prezentowano na łamach miesięcznika „KurieR–Kultura i Rzeczywistość”, z którym gen. Burza-Karliński współpracował od 2004. W grudniu 2014 zlikwidowany został Okręg Piotrków Trybunalski, na którego stał czele.

Autor autobiografii W burzy dziejowej. Wspomnienia 1939-1945 (Wydawnictwo – Biuro Tłumaczeń, Wrocław 2005, ISBN 83-88826-33-6), „W burzy dziejowej” (wyd. II poprawione i rozszerzone, Wydawnictwo Mireki, Kraków 2014).

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c Szymon Nowak: Bitwy Wyklętych. Warszawa: Fronda PL, 2016, s. 229-251. ISBN 978-83-8079-034-6.
  2. ↑ a b Korczyński 2015 ↓, s. 170.
  3. ↑ M.P. z 2007 r. nr 59, poz. 666.
  4. ↑ M.P. z 2006 r. nr 82, poz. 822.
  5. ↑ M.P. z 1995 r. nr 23, poz. 280.

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Stanisław_Burza-Karliński&oldid=73679402”