Stanisław Biniecki
Stanisław Biniecki (ur. 29 lipca 1907 w Sławnie k. Gniezna[1], zm. 3 maja 1999 w Warszawie[2]) – polski lekarz[1] (1946), farmaceuta (1933) i chemik (1958), profesor.
 Stanisław Biniecki w latach 60. | |
| Data i miejsce urodzenia |
29 lipca 1907 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
3 maja 1999 |
| profesor nauk chemicznych | |
| Specjalność: farmacja | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1938 |
| Habilitacja |
1946 |
| Profesura |
1947 |
| Doktor honoris causa Akademia Medyczna w Poznaniu – 1977 | |
| Uczelnia |
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu |
| Dziekan Wydziału Farmaceutycznego AM | |
| Odznaczenia | |
     
| |
Życiorys
edytujUkończył Państwowe Gimnazjum im. Bolesława Chrobrego w Gnieźnie, gdzie w 1927 r. zdał maturę[3]. Rozpoczął studia chemiczne, ale przerwał je w 1929 r.[4] Ukończył studia farmaceutyczne na Uniwersytecie Poznańskim (1933)[5][2], a w roku 1938 obronił pracę doktorską „Badania nad peroksydazami zewnątrzkomórkowymi u roślin wraz z krytycznym rozpatrzeniem reakcyj peroksydazowych” poświęconą badaniom peroksydazom zewnątrzkomórkowym u roślin[2]. W tym okresie uzyskał stypendium Fundacji Naukowej im. Bronisława Koskowskiego i wyjechał na staż na Uniwersytet Wiedeński, gdzie pracował w Instytucie Chemii, w zespole naukowym prof. Ernsta Spätha[4].
Na dwa dni przed wybuchem wojny zgłosił się w Poznaniu do wojska. Jako porucznik uczestniczył w kampanii wrześniowej. Ciężko ranny w bitwie pod Rawką, dostał się do niewoli niemieckiej. Po odzyskaniu wolności wyjechał do Warszawy i tam pracował w Laboratorium Analitycznym Warszawskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, potem w aptece Dreckiego przy Placu Bankowym, Wytwórni Farmaceutycznej „Asmidar”, Wytwórni Chemiczno-Farmaceutycznej „Wieniewicz” i Fabryce Bacutil. Od 1940 r. na tajnych kompletach wykładał chemię farmaceutyczną[6], jednocześnie do 1944 r. tajnie studiując[2] na Wydziale Lekarskim UW. W czasie powstania warszawskiego pracował w aptece polowej. Po upadku powstania Warszawę opuścił z ludnością cywilną, a po ucieczce z transportu pracował w hurtowni farmaceutycznej w Łowiczu[6].
W grudniu 1945 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego na podstawie rozprawy pt. „Opracowanie metod fabrykacji preparatów wątrobowych i oznaczanie ich wartości leczniczej”, a także ukończył studia lekarskie. Rok później nadano mu tytuł profesora nadzwyczajnego. W latach 1945–1947 kierował Zakładem Technologii Technicznej Środków Leczniczych Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Poznańskiego, w 1947 r. po przeprowadzce do Warszawy objął analogiczne stanowisko w Akademii Medycznej, został również członkiem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego[7]. Tytuł profesora zwyczajnego uzyskał 1958 r. W tym samym roku ukończył studia chemiczne uzyskując tytuł magistra chemii[4].
W latach 1964–1968 był dziekanem Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej w Warszawie.
Prowadził prace naukowe z dziedziny syntezy środków leczniczych. Wraz z H. Ludwickim był autorem podręcznika do ćwiczeń z technologii chemicznej środków leczniczych (wydany w 1959 r.).
Uhonorowany m.in. nagrodą I stopnia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej za działalność naukową w 1965 r. oraz doktoratem honoris causa Akademii Medycznej w Poznaniu w 1977 r. Członek korespondent Królewskiej Belgijskiej Akademii Medycznej, członek honorowy Węgierskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, od 1970 r. członek honorowy Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego[8][9].
Twórca oryginalnych polskich leków[2]:
- cytrynianu bikordyny (gapikominy) – (nazwa handl.: Bicordin tabl. 12,5 mg); wprowadzony do lecznictwa w 1970 r., obecnie już niestosowany – dawniej w chorobie wieńcowej
- chlorowodorku todralazyny (nazwa handl. Binazin tabl. 20 mg); wprowadzony do lecznictwa w 1964 r., obecnie już niestosowany. Przez wiele lat był jednym z podstawowych preparatów używanych w farmakoterapii nadciśnienia tętniczego.
Został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera H II-7-20)[10].
Życie prywatne
edytujBył mężem Aliny z Medyńskich (1921–2004)[10], ojcem Krzysztofa Binieckiego i Małgorzaty Binieckiej-Popoli[6].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Order Sztandaru Pracy II klasy
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[2]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[2]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (13 stycznia 1955)[11]
- Medal im. Ignacego Łukasiewicza (1974)[12]
- Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
Upamiętnienie
edytuj- W 2002 r. Instytut Farmaceutyczny w Warszawie ustanowił nagrodę i medal nazwane imieniem prof. Stanisława Binieckiego, które co dwa lata są wręczane młodym naukowcom za znaczące osiągnięcia w dziedzinie chemii leków[6].
- Prof. dr Stanisław Biniecki jest patronem Pracowni Magnetycznego Rezonansu Jądrowego Wydziału Farmaceutycznego WUM.
- W gmachu Wydziału Farmaceutycznego, tuż przy wejściu do sali jego imienia, w 2016 r. zostało umieszczone popiersie prof. Stanisława Binieckiego.
- Jedna z warszawskich ulic (na terenie Kampusu Banacha) w 2016 r. została nazwana imieniem prof. Stanisława Binieckiego[6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny, Janusz Kapuścik (red.), tom I: A–G (redaktor tomu Marek Halawa), Warszawa [1998], s. 122.
- ↑ a b c d e f g Cicha sława – sylwetka profesora Stanisława Binieckiego [online], nazdrowie.pl, 2016 [zarchiwizowane z adresu 2017-02-25].
- ↑ Absolwenci – Z orlików na orły wyrośli [online], Stowarzyszenie Absolwentów I LO [dostęp 2019-08-18].
- ↑ a b c Katarzyna Hanisz, Szkoła polskiej farmacji. Uczeni i ich dzieła. Prof. dr hab. Stanisław Biniecki (1907 – 1999) [online], www.aptekarzpolski.pl [dostęp 2019-08-18].
- ↑ Prof. zw. dr hab. Stanisław Biniecki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2019-08-18].
- ↑ a b c d e Iwona Arabas. Historia – prof. dr hab. Stanisław Biniecki (1907–1999) – twórca oryginalnych polskich leków. „MDWUM”. Rok XLIX, Nr 01, s. 28–31, 2017. Warszawa: Warszawski Uniwersytet Medyczny. ISSN 0137-6543. [dostęp 2024-05-10].
- ↑ Warszawski Kalendarz Ilustrowany Stolica 1968, Wydawnictwo Warszawskiego Tygodnika „Stolica” Warszawa 1967 s. 29.
- ↑ Członkowie Honorowi Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego [online], PTFarm [dostęp 2024-05-10] (pol.).
- ↑ Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s. 94.
- ↑ a b Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2024-05-10].
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 - Uchwała Rady Państwa z dnia 13 stycznia 1955 r. nr 0/114 - na wniosek Ministra Zdrowia.
- ↑ Odznaczeni Medalem im. I. Łukasiewicza [online], PTFarm [dostęp 2024-05-10] (pol.).