Stakčín
Stakčín (węg. Takcsány, rusińskie Стащін) – wieś gminna (obec) we wschodniej Słowacji, w powiecie Snina, w kraju preszowskim, w historycznym regionie Zemplin. W 2016 roku zamieszkiwało ją 2449 osób (2016). Powierzchnia wsi (gminy) wynosi 167,75 km².
.jpg) Cerkiew prawosławna | |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Powiat | |
| Starosta |
Ján Kerekanič[1] |
| Powierzchnia |
167,75[2] km² |
| Wysokość |
252[3] m n.p.m. |
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|
| Nr kierunkowy |
+421 57[3] |
| Kod pocztowy |
067 61[3] |
| Tablice rejestracyjne |
SV |
Położenie na mapie kraju preszowskiego  | |
Położenie na mapie Słowacji  | |
 49°00′N 22°14′E/49,000000 22,233333
| |
| Strona internetowa | |
Stakčín leży w dolinie rzeki Cirochy u podnóża Gór Bukowskich i pasma Wyhorlatu. Graniczy z Parkiem Narodowym Połoniny.
Historia
edytujW 1317 król węgierski Karol Robert ofiarował rozległe dobra przybyłemu z nim na Węgry rycerzowi Filipowi Drugetowi. Wśród nich znajdował się też Stakčín.
W 2 poł. XIV w. w wyniku intensywnego osadnictwa we wsi zaczęła dominować ludność rusińska. Od XV–XVI w. w Stakčínie istniała cerkiew prawosławna. W 1612 działał młyn wodny i tartak. W latach 1641–1645 epidemia cholery zmniejszyła o połowę liczbę mieszkańców. Znacznie pogorszyła się jakość życia, rozszerzyło się zbójnictwo. W 1657 nastąpił otwarty bunt przeciwko miejscowemu panu tzw. Rusińskie Powstanie. W 1703 mieszkańcy Stakčína przystąpili do Powstania Rakoczego przeciwko Habsburgom. W 1772 zbudowano cerkiew greckokatolicką rozebraną w 1957 w ramach tzw. Akcji P (likwidacji cerkwi greckokatolickiej w komunistycznej Czechosłowacji).
W 1806 właścicielem Państwa Stakčínskiego był baron Johan Fröhlinch.
Świątynie
edytuj
- kościół rzymskokatolicki Św. Piusa X z 1995 (filia parafii Św. Krzyża w Sninie)
- cerkiew prawosławna Św. Trójcy (XX w.)
- cerkiew greckokatolicka Opieki Przenajświętszej Bogurodzicy (1994) – zbudowana na miejscu cerkwi z 1772 zburzonej w 1957 w czasie zdelegalizowania cerkwi greckokatolickiej w komunistycznej Czechosłowacji
Komunikacja
edytujWe wsi funkcjonuje komunikacja autobusowa i kolejowa. W Stakčínie kończy się zbudowana w 1909 linia kolejowa Humenné-Snina-Stakčín. Miejscowa stacja kolejowa jest najbardziej wysuniętą na wschód stacją kolejową na Słowacji.
Przypisy
edytuj- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-10-03]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 167,75S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
Linki zewnętrzne
edytuj- Oficjalna strona
- Obec Stakčín. [w:] E-OBCE.sk [on-line]. TERRA GRATA. (słow.).