Spiriferida

	Spiriferida
	Waagen, 1883
	; Przedstawiciel rzędu: Mucrospirifer mucronatus
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	ramienionogi
Gromada	zawiasowce
Rząd	Spiriferida
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Spiriferida – wymarły rząd ramienionogów żyjących od późnego ordowiku po trias^[1].

Cechuje się spiralnym brachidium ułożonym w stronę boczną (lateralnie) lub tylno-boczną (postero-lateralnie), muszlą nieperforowaną (ang. impunctate) o obu skorupkach mocno wypukłych i często pokrytych radialnymi żebrami^[2] i brakiem jugum^[1]. Area wyraźna, ale występuje tylko na skorupce brzusznej^[2]. Skorupki kalcytowe^[3].

Dawniej uważano, że wszystkie ramienionogi posiadające wapienny szkielet lofoforu (brachidium) w postaci spiralium są blisko spokrewnione i zaliczano je do rzędu Spiriferida^[4], natomiast według nowszych danych wapienny szkielet lofoforu powstał kilka razy niezależnie, co odzwierciedla podział dawnego rzędu Spiriferida [s.l.] na rzędy Spiriferida [s.s.], Spiriferinida, Atrypida i Athyridida^[5].

Rząd kosmopolityczny, liczny w paleozoiku, w triasie rzadki^[2]^[6]. Skamieniałości różnych gatunków spiriferidów mają znaczenie w datowaniu skał paleozoicznych i są skamieniałościami przewodnimi^[7].

Przypisy

↑ ^a ^b J.L.J.L. Carter J.L.J.L. i inni, Spiriferida, [w:] R.L.R.L. Kaesler (red.), Treatise on Invertebrate Paleontology, Part H, Brachiopoda, Revised. Volume 5: Rhynchonelliformea (part), Boulder, Colorado–Lawrence, Kansas: Geological Society of America and University of Kansas Press, 2006, s. 1659–1876 .
↑ ^a ^b ^c Lehmann i Hillmer 1991 ↓, s. 299.
↑ Lehmann i Hillmer 1991 ↓, s. 294.
↑ FranciszekF. Bieda FranciszekF., Paleozoologia. Tom I: Część ogólna, Zwierzęta bezkręgowe, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1966 .
↑ Sandra J.S.J. Carlson Sandra J.S.J., The Evolution of Brachiopoda, „Annual Review of Earth and Planetary Sciences”, 44 (1), 2016, s. 409–438, DOI: 10.1146/annurev-earth-060115-012348, ISSN 0084-6597 [dostęp 2024-02-01] (ang.).
↑ Orłowski i Szulczewski 1990 ↓ (duża liczebność w paleozoiku)
↑ Lehmann i Hillmer 1991 ↓, s. 299–301.

Bibliografia

Ulrich Lehmann, Gero Hillmer: Bezkręgowce kopalne. Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1991. ISBN 83-220-0285-8. OCLC 749352605.
Stanisław Orłowski, Michał Szulczewski: Geologia historyczna. Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1990. ISBN 83-220-0304-8. OCLC 749360105.

[:0-1] J.L.J.L. Carter J.L.J.L. i inni, Spiriferida, [w:] R.L.R.L. Kaesler (red.), Treatise on Invertebrate Paleontology, Part H, Brachiopoda, Revised. Volume 5: Rhynchonelliformea (part), Boulder, Colorado–Lawrence, Kansas: Geological Society of America and University of Kansas Press, 2006, s. 1659–1876 .

[CITEREFLehmannHillmer1991299-2] Lehmann i Hillmer 1991 ↓, s. 299.

[CITEREFLehmannHillmer1991294-3] Lehmann i Hillmer 1991 ↓, s. 294.

[4] FranciszekF. Bieda FranciszekF., Paleozoologia. Tom I: Część ogólna, Zwierzęta bezkręgowe, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1966 .

[5] Sandra J.S.J. Carlson Sandra J.S.J., The Evolution of Brachiopoda, „Annual Review of Earth and Planetary Sciences”, 44 (1), 2016, s. 409–438, DOI: 10.1146/annurev-earth-060115-012348, ISSN 0084-6597 [dostęp 2024-02-01] (ang.).

[6] Orłowski i Szulczewski 1990 ↓ (duża liczebność w paleozoiku)

[CITEREFLehmannHillmer1991299–301-7] Lehmann i Hillmer 1991 ↓, s. 299–301.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]