Spółgłoska zwarta języczkowa dźwięczna
rodzaj dźwięku spółgłoskowego
Spółgłoska zwarta języczkowa dźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych, oznaczany w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA symbolem [ɢ].
| Numer IPA | 112 | |||
|---|---|---|---|---|
| ɢ | ||||
| Jednostka znakowa |
ɢ | |||
| Unikod |
U+0262 | |||
| UTF-8 (hex) |
c9 a2 | |||
| Inne systemy | ||||
| X-SAMPA | G\ | |||
| Kirshenbaum | G | |||
| IPA Braille↗ | ⠔⠛ | |||
| Przykład | ||||
| informacje • pomoc | ||||
| ||||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | ||||
Artykulacja
edytujOpis
edytujW czasie artykulacji tej spółgłoski:
- modulowany jest strumień powietrza wydychany z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
- tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, jest to spółgłoska ustna
- prąd powietrza w jamie ustnej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka – spółgłoska środkowa
- tylna część języka dotyka języczka – jest to spółgłoska języczkowa
- Dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową, a następnie do przerwania utworzonej blokady i wybuchu (plozji) – jest to spółgłoska zwarta.
- wiązadła głosowe periodycznie drgają, spółgłoska ta jest dźwięczna
Warianty
edytujOpisanej powyżej artykulacji może towarzyszyć dodatkowo:
- wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, mówimy wtedy o spółgłosce zmiękczonej (spalatalizowanej): [ɢʲ]
- przewężenie w gardle, mówimy spółgłosce faryngalizowanej spółgłosce: [ɢˤ]
- zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o labializowanej spółgłosce [ɢʷ]
Spółgłoska może być wymówiona:
- z rozwarciem bez plozji, mówimy wtedy o spółgłosce bez plozji: [ɢ̚].
- tylko częściowo dźwięcznie, mówimy wtedy o spółgłosce ubezdźwięcznionej: [ɢ̥]
- dysząco dźwięcznie (ang. breathy voice), mówimy wtedy o spółgłosce przydechowej (dźwięcznej): [ɢ̤], [ɢʱ]
Przykłady
edytujSpółgłoska ta jest rzadka w językach świata, ze względu na trudność w utrzymaniu dźwięczności w niewielkiej przestrzeni między głośnią a miejscem jej artykulacji. Pojawia się:
- w języku perskim: غذا [ɢæˈzɒ] "żywność"
- w języku somalijskim: Muqdisho [muɢdiʃɔ] "Mogadiszu"