Spółgłoska uderzeniowa z retrofleksją dźwięczna

Spółgłoska uderzeniowa z retrofleksją – rodzaj dźwięku mowy, spotykany w niektórych językach. W Międzynarodowym alfabecie fonetycznym jest oznaczana symbolem [ɽ], a w X-SAMPA – symbolem [r`].

Spółgłoska uderzeniowa z retrofleksją

Numer IPA	125
ɽ
Jednostka znakowa	ɽ
Unikod	U+027d
UTF-8 (hex)	c9 bd
Inne systemy
X-SAMPA	r`
Kirshenbaum	*.
IPA Braille↗	⠲⠗
Przykład
informacje • pomoc
Obraz znaku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Artykulacja

• powietrze jest wydychane z płuc – jest to spółgłoska płucna egresywna
• wejście do jamy nosowej jest zablokowane przez podniebienie miękkie i języczek – jest to spółgłoska ustna.
• powietrze przepływa nad środkową częścią języka - jest to spółgłoska środkowa
• czubek języka dotyka podniebienia twardego – jest to spółgłoska z retrofleksją
• kontakt artykulatorów jest bardzo krótki – jest to spółgłoska uderzeniowa
• więzadła głosowe drgają – jest to spółgłoska dźwięczna

Warianty

Można wyróżnić zasadniczo dwa typy retrofleksji:

• artykulację apikalno-postalweolarną – koniuszek języka zostaje uniesiony ku górze i zbliża się (ew. styka) z obszarem tuż za dziąsłami,
• artykulację subapikalno-prepalatalną – przód języka wygina się ku górze i do tyłu, tak że spodnia część języka zbliża się (ew. styka) z początkowym odcinkiem podniebienia twardego.

Przykłady

• w języku enga: yála ['jɑɽɑ], „wstyd”
• w języku hausa: bara [bəɽa], „sługa”
• w języku hindi: baṛā [bəɽɑː], „wielki”
• w języku purepecha: warhiti [wa'ɽiti], „kobieta”

Terminologia

Spółgłoska z retrofleksją to inaczej szczytowa lub cerebralna.