Sowieckie deportacje z Estonii
Sowieckie deportacje z Estonii – seria przymusowych deportacji ludności z terytorium Estonii przeprowadzonych podczas sowieckiej okupacji krajów bałtyckich.
Jednym ze skutków zawarcia paktu Ribbentrop-Mołotow między ZSRR a III Rzeszą było zajęcie Estonii przez Armię Czerwoną i utworzenie Estońskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej w miejsce niepodległej Republiki Estońskiej istniejącej w latach 1918–1940. W celu zniszczenia struktur estońskiego państwa i likwidacji oporu społecznego stosowany był terror, w ramach którego organizowano m.in. przymusowe deportacje w głąb ZSRR[1]. Jednym z efektów przeprowadzanych deportacji miało być ograniczenie zaplecza partyzantki antykomunistycznej[2] oraz ułatwienie kolektywizacji[3]. Największe akcje deportacyjne przeprowadzono dwukrotnie – w czerwcu 1941 wysiedlono ok. 10 tysięcy, zaś w marcu 1949 ok. 20 tysięcy osób (tzw. Operacja „Priboj”). Ostatnie deportacje zakończono jesienią 1951 roku[4].
Wspomnienie deportacji pozostaje istotnym elementem estońskiej pamięci zbiorowej – co roku organizowane są obchody upamiętniające ofiary akcji przesiedleńczych[5], w ramach których przypomina się także, że podobne metody władze stalinowskie zastosowały wobec ludności okupowanych terenów Litwy, Łotwy, Polski i Mołdawii[6].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Sowieckie deportacje z krajów bałtyckich w 1941. polskieradio.pl, 2017-06-14. [dostęp 2022-04-26].
- ↑ Grzegorz Kuczyński: Antykomunistyczne podziemie zbrojne w Europie Wschodniej. bbn.gov.pl. [dostęp 2022-04-26].
- ↑ Kraje bałtyckie obchodzą 70. rocznicę masowych deportacji w głąb ZSRR. polskieradio.pl, 2019-03-25. [dostęp 2022-04-26].
- ↑ Aleksander Gurjanow: Masowe deportacje jako element polityki stalinowskiej. oipc.pl. [dostęp 2022-04-26].
- ↑ Estonia Today. vm.ee, 2005. [dostęp 2022-04-26].
- ↑ 80 Years of June deportations. vm.ee, 2021. [dostęp 2022-04-26].
Linki zewnętrzne
edytuj- Tomasz Stańczyk: Prof. Madajczyk: Deportacje w krajach bałtyckich miały złamać opór społeczeństw. dzieje.pl, 2014-03-25. [dostęp 2022-04-26].
- Mieszkańcy krajów bałtyckich upamiętniają ofiary sowieckich deportacji. studium.uw.edu.pl, 2020-06-16. [dostęp 2022-04-26].