Songshan Puji (chiń. 嵩山普寂, pinyin Sōngshān Pǔjì; kor. 숭산보적 Sungsan Pojŏk; jap. Sūzan Fujaku; wiet. Tung Sơn Phổ Tịch; ur. 651, zm. 739) – chiński mistrz chan Północnej szkoły chanu (chiń. „nanzong chan”), uczeń Yuquana Shenxiu.

Songshan Puji
Data urodzenia

651

Data i miejsce śmierci

739
klasztor Xingtang w Luoyangu

Szkoła

Północna szkoła chan

Nauczyciel

Yuquan Shenxiu

Następca

Yi Xing i inni

Zakon

chan

Życiorys

edytuj

Pochodził z rodziny o tradycjach pustelniczych. Jako dziecko wykazywał się dużymi zdolnościami i studiował tradyjne chińskie przedmioty – najpewniej więc chińską klasykę, kanon konfucjański oraz teksty taoistyczne.

Jego studia buddyjskie zaczęły się w Daliang (w tej samej okolicy, z której pochodził Shenxiu). Szczególnie mocno zainteresowany był Sutrą Lotosu, teoriami jogaczary, Traktatem o przebudzeniu wiary w mahajanie oraz innymi śastrami (traktatami).

Nowicjuszem został w Luoyangu u nauczyciela Duana. Następnie studiował Winaję w nauczyciela Jinga z Nanquan w pow. Guichi prowincji Anhui. W 688 r. przyjął mnisią ordynację, także u Jinga, który przeprowadził ceremonię[1].

Po zdecydowaniu, że pragnie poświęcić się praktyce medytacji, Puji udał się do mistrza Luzhou Faru (638689)[2] z klasztoru Szaolin. Ponieważ mistrz ten już zmarł, następnego dnia poszedł do klasztoru Yuquan, w którym opatem był wówczas Shenxiu.

Pod jego kierunkiem Puji praktykował przez 5 lat. Studiował także takie sutry jak Siyi jing i Lankavatara Sutra. Po kolejnych 2 latach, kiedy był posłańcem mistrza, Puji około 696 r. przeniósł się na górę Song. Jego oficjalna ordynacja odbyła się w latach 701–705, po której został zarejestrowany w klasztorze Songyue.

Po śmierci Shenxiu został oficjalnie wyznaczony na lidera uczniów zmarłego mistrza. Z informacji biograficznych wynika, że pozycję tę odrzucił. Jednak olbrzymia liczba uczniów, którą przyciągnął później, zdaje się świadczyć, że ostatecznie stanowisko to przyjął.

W 725 r. Puji przeniósł się do klasztoru Jingai w Luoyangu. W tym czasie Laoshan Yifu[3] (661736) wraz z cesarzem Xuanzongiem przebywali w Luoyangu i Puji został wyznaczony opatem klasztoru Xingtang w tej stolicy.

W 735 r. Puji udał się ponownie do Chang’anu, gdzie zgromadził na wykładach wielką liczbę „dobrze urodzonych” ludzi. Prawdopodobnie przebywał także u mistrza Yifu w końcowych godzinach jego życia.

W 739 r. powrócił do klasztoru Xingtang, w którym spędził resztę życia.

Znaczenie mistrza

edytuj

Puji jest uważany za najważniejszego ucznia mistrza Shenxiu[4].

W czasie swojej 30-letniej kariery mistrza chan miał, według tekstu z 772 r., 10 000 uczniów, z czego 63 było głównymi uczniami. Informacje zachowały się zaledwie o kilku. Jego działalność spowodowała, że mimo ataku na mistrza Shenxiu i całą północną szkołę ze strony mistrza Hezego Shenhui w 730 r., szkoła północna rozrastała się przez cały VIII w. i aż do początku wieku X.

Co więcej, dwóch jego uczniów, Nanyue Mingcan i Daoxuan, działało na południu. W następnym pokoleniu z 14 mistrzów, o których zachowały się informacje, aż 9 działało na południu.

Mistrz winai i ogólnie bardzo wszechstronny buddysta – Daoxuan – przeniósł m.in. nauki szkoły północnej do Japonii, jednak kraj ten na dojrzenie do chanu (jap. zenu) potrzebował jeszcze 500 lat.

Pierwsza liczba oznacza liczbę pokoleń od Pierwszego Patriarchy chan w Indiach Mahakaśjapy.

Druga liczba oznacza liczba pokoleń od Pierwszego Patriarchy chan w Chinach Bodhidharmy.

Trzecia liczba oznacza początek nowej linii przekazu w innym kraju.

Przypisy

edytuj
  1. Jing to prawdopodobnie Hengjing (634712), mnich szkoły winai związany także z tradycją tiantai.
  2. Uczeń mistrza Hongrena.
  3. Jeden z ważnych uczniów Shenxiu.
  4. John R. McRae The Northern School and the Formation of Early Ch’an Buddhism. s. 65.

Bibliografia

edytuj
  • John R. McRae: The Northern School and the formation of early Chʻan Buddhis. Honolulu: University of Hawaii Press, 1986. ISBN 0-8248-1056-2.