Solecko
Solecko – jezioro w woj. lubuskim, w pow. strzelecko-drezdeneckim, w gminie Drezdenko, leżące na terenie Kotliny Gorzowskiej.
Widok na jeziora Solecko i Lubiatówko | |
Położenie | |
Państwo | |
---|---|
Region | |
Wysokość lustra |
27,4–27,7 m n.p.m. |
Wyspy |
1 |
Morfometria | |
Powierzchnia |
87,5–96,5 ha |
Wymiary • max długość • max szerokość |
|
Głębokość • średnia • maksymalna |
|
Długość linii brzegowej |
6125 m |
Objętość |
3978,0 tys. m³ |
Hydrologia | |
Klasa jakości wody |
III (w roku 2021) |
Rzeki wypływające |
Gościmka |
Położenie na mapie gminy Drezdenko | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego | |
Położenie na mapie powiatu strzelecko-drezdeneckiego | |
52°44′47″N 15°43′50″E/52,746389 15,730556 |
Położenie i opis
edytujJezioro położone jest w południowej części powiatu strzelecko-drezdeneckiego, na terenie Puszczy Noteckiej, ok. 15 km na południowy zachód od Drezdenka. Najbliższą miejscowością jest oddalony o ok. 1,5 km Gościm. W pobliżu jeziora przebiega trasa Drezdenko – Skwierzyna. Jedyny dopływ pochodzi z położonego na południe jeziora Lubiatówko. Oba jeziora oddziela od siebie półwysep o nazwie Wilczy Kąt[1]. Odpływ odbywa się poprzez niewielki ciek uchodzący do rzeki Gościmki, która następnie uchodzi do Noteci[2][3]. Brzegi jeziora są niskie, przeważnie zalesione. Zbiornik jest płytki, jego dno mało urozmaicone. W południowej części jeziora znajduje się jedna wyspa o długości linii brzegowej 375 metrów[2].
Znajdujące się za przewężeniem jezioro Lubiatówko traktowane jest przez niektóre źródła jako część jeziora Solecko[4]. Powstały tu rezerwaty przyrody: Czaplenice, Łabędziniec i Lubiatowskie Uroczyska[2].
Hydronimia
edytujDo 1945 roku jezioro nosiło niemiecką nazwę Schulzen See[5]. 17 września 1949 roku wprowadzono urzędową nazwę jezioro Solecko[6]. Obecnie państwowy rejestr nazw geograficznych jako nazwę główną jeziora podaje Solecko, jednocześnie wymienia nazwy oboczne: Jezioro Sołecko oraz Jezioro Piekarskie[7][8].
Morfometria
edytujWedług danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 96,5 ha[9], natomiast A. Choiński, poprzez planimetrowanie na mapach 1:50 000, określił wielkość jeziora na 87,5 ha[10]. Jeziorna jednolita część wód powierzchniowych ma powierzchnię 88 ha[11].
Średnia głębokość zbiornika wodnego to 4,1 m, a maksymalna – 6,8 m. Objętość jeziora wynosi 3978 tys. m³. Maksymalna długość jeziora to 1750 m, a szerokość 690 m. Długość linii brzegowej wynosi 6125 m[9].
Według Atlasu jezior Polski (red. J. Jańczak, 1996) lustro wody znajduje się na wysokości 27,7 m n.p.m.[9], natomiast według numerycznego modelu terenu udostępnionego przez Geoportal lustro wody znajduje się na wysokości 27,4 m n.p.m.[12]
Według Mapy Podziału Hydrograficznego Polski leży na terenie zlewni siódmego poziomu Zlewnia jez. Solecko[13]. Identyfikator MPHP to 1889623[13]. Powierzchnia zlewni całkowitej jeziora wynosi 6,2 km²[3].
Zagospodarowanie
edytujW systemie gospodarki wodnej jezioro tworzy jednolitą część wód o kodzie PLLW10876[13]. Administratorem wód jeziora jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Bydgoszczy. Utworzył on obwód rybacki, który obejmuje wody jezior Solecko, Zdroje, Siwino oraz Lubiatówko (Obwód rybacki Jeziora Solecko na cieku bez nazwy w zlewni kanału Gościmka – Nr 1)[14]. Gospodarkę rybacką na jeziorze prowadzi przedsiębiorstwo prywatne AKME Zdzisław Wiśniewski[15].
Jezioro pełni również funkcje rekreacyjne, nad jego północnym brzegiem znajduje się duży ośrodek rehabilitacyjno – wczasowy spółdzielni inwalidów z Zielonej Góry. Przy ośrodku wczasowym znajduje się duża, piaszczysta plaża z pomostem, zorganizowano też biwak, pod zarządem leśnictwa Wilcze Doły[2]. Obok jeziora prowadzi żółty turystyczny szlak pieszy z Sowiej Góry do Drezdenka[2].
Czystość i ochrona środowiska
edytujW oparciu o badania przeprowadzone w 2001 roku wody jeziora zaliczono do II klasy czystości[10]. Wykazano nieznaczną poprawę czystości wód wobec badań przeprowadzonych w 1995 roku[3]. Jezioro zostało zaliczone jako dość podatne na degradację w związku z czym zostało umieszczone w II kategorii. Najbardziej korzystne cechy zabezpieczające jezioro przed degradacją wynikają z jego niewielkiej zlewni całkowitej w stosunku do objętości, niskiego procentu wymiany wód w ciągu roku oraz przewagi lasów w zlewni bezpośredniej[3].
Badania z 2021 roku zaliczyły wody jeziora do wód o umiarkowanym stanie ekologicznym, co odpowiada III klasie jakości. Wskaźnikiem, który zadecydował o trzeciej klasie, był stan makrozoobentosu, podczas gdy stan makrofitów oceniono jako dobry, a fitoplanktonu, fitobentosu oraz ichtiofauny jako bardzo dobry. Według danych z 2020 roku stan chemiczny wód określono jako poniżej dobrego, elementami przekraczającymi normę była zawartość PBDE i heptachloru w tkankach ryb oraz benzo(a)pirenu w wodzie. Przeźroczystość wód w 2018 roku została określona na 2,3 metra[16].
Jezioro znajduje się na obszarze chronionego krajobrazu Pojezierze Puszczy Noteckiej[17]. Dodatkowo jezioro leży w granicach dwóch obszarów sieci Natura 2000: specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Jeziora Gościmskie” PLH080036 i obszaru specjalnej ochrony ptaków „Puszcza Notecka” PLB300015[18][19].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 147913
- ↑ a b c d e Leszek Klessa i inni, Życie jezior: praca zbiorowa, Krystyna Kamińska (red.), Przyroda Województwa Gorzowskiego, Gorzów Wielkopolski: Klub Działalności Podwodnej LOK [Ligi Obrony Kraju] "Marlin" : na zlec. Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, 1996, s. 54-55, ISBN 978-83-905760-1-5 [dostęp 2023-09-18] .
- ↑ a b c d Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Zielonej Górze , Komunikat o jakości wód jeziora Solecko w 2001 roku [online], web.archive.org, 14 listopada 2007 [dostęp 2023-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2007-11-14] .
- ↑ Np. informacje na stronach Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Zielonej Górze. [dostęp 2007-07-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-18)].
- ↑ Instytut Języka Polskiego PAN, Elektroniczny słownik hydronimów Polski – Solecko [online], eshp.ijp.pan.pl [dostęp 2023-11-06] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 17 września 1949 r. (M.P. z 1949 r. nr 76, poz. 947, s. 11)
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 126433
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 320, ISBN 83-239-9607-5 .
- ↑ a b c Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. I, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1996, s. 82-83, ISBN 83-86001-29-1 .
- ↑ a b Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 514. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ Solecko. Karta charakterystyki jcwp [online], Hydroportal. Warstwa: Plany gospodarowania wodami .
- ↑ Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2023-11-25].
- ↑ a b c Hydroportal, Informatyczny System Osłony Kraju [dostęp 2023-11-25] .
- ↑ Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie” , Ujednolicony wykaz obwodów rybackich 2022 [online], dane.gov.pl [dostęp 2023-11-25] .
- ↑ AKME Zdzisław Wiśniewski, REGULAMIN ŁOWISK KOMERCYJNYCH OBRĘBU RYBACKIEGO NR 546 [online] [dostęp 2023-03-09] .
- ↑ Ocena stanu jednolitych części wód jezior w latach 2016–2021 na podstawie monitoringu – tabela [online], Główny Inspektorat Ochrony Środowiska [dostęp 2023-08-21] .
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar chronionego krajobrazu Pojezierze Puszczy Noteckiej [online] .
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Natura 2000 Puszcza Notecka [online] [dostęp 2023-03-05] .
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Natura 2000 Jeziora Gościmskie [online] [dostęp 2023-03-05] .