Sokolniki (obwód lwowski)
Sokolniki – wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie pustomyckim. W 2021 roku liczyła około 5000 mieszkańców.[1]
 Cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Rejon | |||||
| Powierzchnia |
7,06 km² | ||||
| Wysokość |
326 m n.p.m. | ||||
| Populacja • liczba ludności |
| ||||
| Nr kierunkowy |
+380 3230 | ||||
| Kod pocztowy |
81130 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
BC | ||||
Położenie na mapie obwodu lwowskiego  | |||||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||||
 49°46′37″N 23°57′41″E/49,776944 23,961389
| |||||
Historia
edytujZostała założona w 1397 r. W tym samym czasie erygowano tu parafię rzymskokatolicką. Pierwszy kościół został zbudowany przez Jana Tarnowskiego. Po spaleniu go w XVII w. przez Tatarów na jego miejscu wzniesiono kościół murowany, konsekrowany w 1717 r. przez arcybiskupa lwowskiego Jana Skarbka. W 1765 r. właścicielka wsi Pelagia Potocka zastąpiła go kolejnym kościołem, zbudowanym w stylu barokowym. Czwartą świątynią na tym samym miejscu był kościół wzniesiony w latach 1890 - 1894 pod wezwaniem św. Mikołaja Biskupa, a konsekrowany w 1896 r. przez biskupa Józefa Webera[2].
.jpg)
W czasie istnienia Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej, Sokolniki zostały w akcji pacyfikacyjnej zniszczone przez żołnierzy Ukraińskiej Armii Halickiej – spalono około 500 gospodarstw, zabito ponad 50 polskich mieszkańców wsi[3], w tym proboszcza parafii ks. Wincentego Czyżewskiego[4].
W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Sokolniki w powiecie lwowskim i zamieszkana była niemal wyłącznie przez Polaków[5].
W 1937 w Sokolnikach poświęcono dobudowany budynek szkoły[6].
W latach 1944–1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 12 Polaków[7].
Po II wojnie światowej kościół w Sokolnikach został przekazany cerkwi prawosławnej, a w 1990 cerkwi greckokatolickiej. Od tej pory nosi on wezwanie Narodzenia NMP[8].
W Sokolnikach urodzili się historyk literatury prof. Konstanty Wojciechowski oraz ks. prałat Stanisław Pawlaczek, kapelan "Solidarności" i wieloletni proboszcz parafii Najświętszej Marii Panny na Piasku we Wrocławiu[9].
W pierwszym półroczu 2020 r. w Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu prezentowano wystawę poświęconą tej wsi ("Podlwowska wieś Sokolniki na dawnej fotografii"), obejmującą głównie przedwojenne fotografie, ale w mniejszym stopniu także różne przedmioty sztuki i życia codziennego ze wsi[10].
Przypisy
edytuj- ↑ Одне із найбільших сіл Україні не готове стати містом [online], Suspilne (ukr.).
- ↑ SOKOLNIKI. Dawny kościół p.w. św. Mikołaja (1890 - 1894). Lwowski obw., Lwowski r-n (Pustomycki r-n) | Kościoły i kaplice Ukrainy [online], rkc.in.ua [dostęp 2023-02-16].
- ↑ Rafał Galuba, „Niech nas rozsądzi miecz i krew...”. Konflikt polsko-ukraiński o Galicję Wschodnią w latach 1918–1919, Poznań 2004, s. 228., ISBN 83-7177-281-5; M. Klimecki, Polsko-ukraińska wojna o Lwów i Wschodnią Galicję. Aspekty polityczne i wojskowe, Warszawa 1997.
- ↑ WINCENTY CZYŻEWSKI — MARTYROLOGIUM [online], swzygmunt.knc.pl [dostęp 2023-02-16].
- ↑ W czasie spisu powszechnego ludności 1921 na 2911 mieszkańców wsi narodowość polską zadeklarowało 2905 osób. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej t. XIII Województwo lwowskie Warszawa 1924, wyd. Główny Urząd Statystyczny, s. 25.
- ↑ [https://jbc.bj.uj.edu.pl/publication/922289 Poświęcenie szkoły w Sokolnikach]. „Wschód”. Nr 63, s. 6, 20 października 1937.
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 631, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
- ↑ SOKOLNIKI. Dawny kościół p.w. św. Mikołaja (1890 - 1894). Lwowski obw., Lwowski r-n (Pustomycki r-n) | Kościoły i kaplice Ukrainy [online], rkc.in.ua [dostęp 2023-02-16].
- ↑ Instytut Gość Media, Zmarł ks. prałat Stanisław Pawlaczek [online], wroclaw.gosc.pl, 15 grudnia 2021 [dostęp 2023-02-16].
- ↑ Strona muzeum
Linki zewnętrzne
edytuj- Sokolniki 1.) wś, pow. lwowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 22.
- Sokolniki na stronie Rady Najwyższej Ukrainy (ukr.)
- 1 2 Zdjęcia spalonych Sokolników