Sołnicata

stanowisko archeologiczne w Bułgarii

Sołnicata - (bułg. Солницата, „warzelnia soli”) – prehistoryczne miasto położone na terenie współczesnej Bułgarii, w pobliżu dzisiejszego miasta Prowadija. Było najstarszym centrum produkcji soli w kontynentalnej Europie (5500–4200 p.n.e.)[1].

Sołnicata
Солницата
Ilustracja
Widok z góry (2023)
Państwo

 Bułgaria

Miejscowość

Prowadija

Położenie na mapie Bułgarii
Mapa konturowa Bułgarii, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Sołnicata”
Ziemia43°07′42″N 27°28′21″E/43,128333 27,472500

Sołnicata była ufortyfikowaną osadą z kamienia – rodzajem cytadeli z wewnętrznym i zewnętrznym miastem, miejscem produkcji ceramiki oraz centrum wytwarzania soli[2]. Osada ta rozwijała się intensywnie w latach ok. 4700–4200 p.n.e[3] .Sołnicata była otoczona murami obronnymi, które miały chronić sól – kluczowy towar w starożytności[4]. Mimo że populacja osady szacowana jest na zaledwie 350 osób[4][5], archeolog Wasil Nikołow argumentuje, że spełnia ona kryteria prehistorycznego protomiasta[6].

Na terenie osady znaleziono źródła o wysokiej zawartości soli (około 160–190 gramów soli na litr wody). Mieszkańcy odparowywali wodę przy użyciu specjalnych naczyń, zaś pozostałą potem sól sprzedawali zarówno lokalnie, jak i w całym rejonie Bałkanów. Skarby znalezione w okolicy (Warna) wskazują, że handel solą przynosił lokalnym mieszkańcom znaczne wpływy[2].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Vassil Nikolov. The Prehistoric Salt-Production and Urban Center of Provadia-Solnitsata, Northeastern Bulgaria. „Méditerranée revue géographique des pays méditerranéens”. 126, s. 71–78., styczeń 2016. DOI: 10.4000/mediterranee.8246. ISSN 1760-8538. 
  2. a b Thomas H. Maugh II. Bulgarians find oldest European town, a salt production center. „Los Angeles Times”, 2012-11-01. [dostęp 2025-01-16]. 
  3. Survival of Information: the earliest prehistoric town in Europe
  4. a b Nick Squires. Archaeologists find Europe's most prehistoric town. „The Daily Telegraph”, 2012-10-31. [dostęp 2025-01-16]. 
  5. Najstarsze miasta w Europie leżą w dwóch krajach uwielbianych przez Polaków. Nie każdy je zna. National Geographic Polska. [dostęp 2025-01-16].
  6. Wasil Nikołow: Salt, early complex society, urbanization: Provadia-Solnitsata (5500-4200 BC) (Abstract). Bułgarska Akademia Nauk. [dostęp 2025-01-16].