Skrwilno (gmina)

gmina wiejska w województwie kujawsko-pomorskim

Skrwilnogmina wiejska w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa włocławskiego.

Skrwilno
gmina wiejska
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

rypiński

TERC

0412052

Wójt

Dariusz Kolczyński (2006)

Powierzchnia

124,35 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


5980[1]

• gęstość

48,7 os./km²

Nr kierunkowy

54

Tablice rejestracyjne

CRY

Adres urzędu:
ul. Rypińska 7
87-510 Skrwilno
Szczegółowy podział administracyjny
Plan gminy Skrwilno
Liczba sołectw

19

Położenie na mapie powiatu
Położenie na mapie powiatu
53°01′00″N 19°37′30″E/53,016667 19,625000
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Siedzibą gminy jest Skrwilno.

Według danych z 31 grudnia 2013[2] gminę zamieszkiwało 6096 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2019 roku[3] gminę zamieszkiwało 5845 osób.

Historia

edytuj

Gmina Skrwilno powstała w 1867 roku w powiecie rypińskim w guberni płockiej. W okresie międzywojennym gmina Skrwilno należała do powiatu rypińskiego w woj. warszawskim. Siedzibą gminy było Szczutowo[4]. W 1933 roku gminę podzielono na 16 gromad[5]. 1 kwietnia 1938 roku gminę Skrwilno wraz z całym powiatem rypińskim przeniesiono do woj. pomorskiego[6].

Podczas II wojny światowej gminę włączono do nowej Rzeszy i nazwano Reselerwalde[7][8][9].

Po wojnie, dekretem PKWN z 21 sierpnia 1944 o trybie powołania władz administracji ogólnej I-ej i II-ej instancji, uchylono wszelki zmiany w podziale administracyjnym państwa wprowadzone przez okupanta (Art. 11)[10]. Gmina Skrwilno weszła w skład terytorialnie zmienionego woj. pomorskiego, przemianowanego 6 lipca 1950 na woj. bydgoskie[11]. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina Skrwilno składała się z 16 gromad[12]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[13].

Gminę Skrwilno reaktywowano ponownie 1 stycznia 1973 (w powiecie rypińskim), w związku z kolejną reformą administracyjną[14].

Struktura powierzchni

edytuj

Według danych z roku 2002[15] gmina Skrwilno ma obszar 124,35 km², w tym:

  • użytki rolne: 66%
  • użytki leśne: 25%

Gmina stanowi 21,18% powierzchni powiatu.

Ochrona przyrody

edytuj

Na terenie gminy znajduje się rezerwat przyrody Okalewo chroniący las z przewagą świerka na jego krańcowym zasięgu.

Demografia

edytuj

Dane z 31 grudnia 2013[2]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 6096 100 3070 50,4 3026 49,6
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]
49 24,7 24,3
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Skrwilno w 2014 roku[1].


 

Zabytki

edytuj
 
Pałac w Okalewie
 
Kościół Wniebowzięcia NMP i Wszystkich Świętych w Skrwilnie

Wykaz zarejestrowanych zabytków nieruchomych na terenie gminy[16]:

  • zespół pałacowy w Okalewie, obejmujący: pałac z przełomu XVIII/XIX w.; park z początku XIX w., nr 13/A z 17.02.1981 roku
  • zespół kościelny parafii pod wezwaniem św. Anny w Skrwilnie, obejmujący: kościół z 1852 roku; dzwonnicę (kaplicę); ogrodzenie z bramą, nr A/426/1-3 z 08.03.1988 roku
  • park dworski z drugiej połowy XIX w. w Skrwilnie, nr 294/A z 24.11.1992 roku.

Sołectwa

edytuj

Budziska, Czarnia Duża, Czarnia Mała, Kotowy, Mościska, Okalewo, Otocznia, Przywitowo, Rak, Ruda, Skrwilno, Skudzawy, Szczawno, Szucie, Szustek, Urszulewo, Wólka, Zambrzyca, Zofiewo.

Miejscowości niesołeckie

edytuj

Baba, Baranie Góry, Borki, Czerwonka, Gumowszczyzna, Karczemka, Klepczarnia, Modlin, Niemcowizna Okalewska, Niemcowizna Szustkowska, Nowe Skudzawy, Nowy Młyn, Szucie Okalewskie, Toki, Warszawka, Warszawka-Kolonia.

Sąsiednie gminy

edytuj

Lubowidz, Lutocin, Rogowo, Rościszewo, Rypin, Szczutowo, Świedziebnia

Przypisy

edytuj
  1. a b Gmina Skrwilno w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. a b Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2013 r. (stan w dniu 31 XII). GUS. [dostęp 2014-10-05]. (pol.).
  3. Gmina Skrwilno w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-11-04], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  4. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  5. Warszawski Dziennik Wojewódzki : dla obszaru Województwa Warszawskiego. 1933, nr 14, poz. 136
  6. Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240
  7. Amtsbezirk Reselerwalde
  8. Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948.
  9. Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
  10. Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8
  11. Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
  12. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  13. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  14. Uchwała Nr XVIII/88/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 9 grudnia 1972, Nr. 17, Poz. 200).
  15. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  16. Rejestr zabytków nieruchomych na terenie województwa kujawsko-pomorskiego stan na dzień 31 grudnia 2011 roku, s. 69. [dostęp 2012-02-23].