Siptah
Siptah, też Ramzes Siptah, Merenptah Siptah – faraon, władca starożytnego Egiptu z XIX dynastii, z okresu Nowego Państwa. Syn Seti II i jego syryjskiej małżonki Sutiraja (Tiaa ???). Wstąpił na tron po śmierci swego ojca prawdopodobnie w wieku 14 lat. Prawdopodobnie panował w latach 1194–1192 p.n.e. albo 1194–1188 p.n.e., lub 1196–1190 p.n.e.
| |
| władca starożytnego Egiptu | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
|---|---|
| Miejsce spoczynku |
Dolina Królów (KV47) |
W imieniu małoletniego faraona, regencję objęła jego macocha - Tauseret, sprawując władzę wespół z kanclerzem Bay, który
- „osadził króla na tronie jego ojca”[1].
Jak się sądzi, był cudzoziemcem, Syryjczykiem. W czasach Seti II pełnił funkcję nadwornego skryby, później kanclerza, a za Tauseret stał się wpływowym dostojnikiem, prawdopodobnie zarządzającym skarbem państwa (być może w wyniku związku z Tauseret) i to o nim starożytne zapisy wyrażają niepochlebne opinie, określając okres rządów jego i Tauseret jako okres anarchii, braku władzy centralnej, upadku administracji, podziału państwa i uzurpacji. Po drugim roku panowania Siptah zmienił swą tytulaturę zmieniając imię z Ramzes-Siptah na Merenptah-Siptah i jak się wydaje podjął próbę przywrócenia porządku w państwie[2]. Kanclerz Bay stracił swoje wpływy i prawdopodobnie wkrótce potem, być może z rozkazu samego króla, został stracony. Do naszych czasów przetrwały ostrakony przekazujące tę wiadomość do osady rzemieślników w Deir el-Medina.
Siptah zmarł w wieku około 20 lat. Został pochowany w Dolinie Królów w grobowcu KV47. Grób ten został odkryty przez Edwarda R. Ayrtona w grudniu 1905 roku. Kartusz króla najpierw zniszczono, a później odnowiono. Rządy po Siptahu objęła Tauseret licząc swe lata panowania od czasu objęcia regencji.
Mumia króla została odnaleziona w sekretnej części grobowca (KV35) Amenhotepa II. Jak wykazały badania mumii, cierpiał on na poważną deformację lewej stopy, co mogło być spowodowane mózgowym porażeniem dziecięcym[3].
Tytulatura
edytuj| Królewski Protokół | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| serech lub Horusowe: | |||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| trl.: Ka-nakht-mery-Hapi (kꜢ-nḫt mri-ḥꜤpi[4]) | |||||||||||||||||
| prenomen lub imię tronowe: | |||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| trl.: Secha-en-Re Meri-Amon (sḫꜤi.n-rꜤ mri-imn[4]) | |||||||||||||||||
| nomen lub imię rodowe: | |||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| trl.: Ramessisu-Si-Ptah (rꜤ-msi-sw sꜢ-ptḥ[4]) |
Przypisy
edytuj- ↑ N. Grimal, Dzieje Starożytnego Egiptu, s. 283.
- ↑ N. Grimal, Dzieje Starożytnego Egiptu, s. 284.
- ↑ Matthew D. Turner, Michael Lawson, Bones of the Boy-King: The Mysterious Ailment of the Pharaoh Siptah, „Clinical Research on Foot & Ankle”, 11 (11), 30 listopada 2023, s. 01–03, ISSN 2329-910X [dostęp 2024-08-26] (ang.).
- ↑ a b c Za: Peter Lundström, Siptah in hieroglyphics [online], Pharaoh.se [dostęp 2023-12-04] (ang.). Tam pełna znana tytulatura władcy.
Bibliografia
edytuj- Nicolas Grimal, Dzieje Starożytnego Egiptu, Adam Łukaszewicz (tłum.), Warszawa: Państ. Instytut Wydawniczy, 2004, ISBN 83-06-02917-8, OCLC 749417518.