Silez
| okres / system | epoka / oddział | wiek / piętro | epoka / oddział regionalny (Europa zach.) | wiek / piętro regionalne (Europa zach.)[1][2] | wiek (mln lat) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| perm | cisural | assel | autun | młodsze | |||||
| karbon | pensylwan | późny pensylwan | gżel | silez | 298,9 ±0,15–303,7 ±0,1 | ||||
| stefan | C | ||||||||
| kasimow | 303,7 ±0,1–307,0 ±0,1 | ||||||||
| B | |||||||||
| A | |||||||||
| środkowy pensylwan | moskow | 307,0 ±0,1–315,2 ±0,2 | |||||||
| westfal | D | ||||||||
| C | |||||||||
| B | |||||||||
| wczesny pensylwan | baszkir | 315,2 ±0,2–323,2 ±0,4 | |||||||
| A | |||||||||
| namur | C | ||||||||
| B | |||||||||
| missisip | późny missisip | serpuchow | 323,2 ±0,4–330,9 ±0,2 | ||||||
| środkowy missisip | wizen | dinant | wizen | 330,9 ±0,2–346,7 ±0,4 | |||||
| wczesny missisip | turnej | turnej | 346,7 ±0,4–358,9 ±0,4 | ||||||
| dewon | późny dewon | famen | starsze | ||||||
| Podział według ICS, wrzesień 2023 | |||||||||
Silez (ang. Silesian, fr. Silésien, pol. dawniej także sylezjan, sylezjen, oddział śląski)[3] – niestandardowe wydzielenie stratygraficzne, obejmujące wyższą (późniejszą) część karbonu. Nazwa pochodzi od łacińskiej nazwy Śląska – Silesia; zaproponował ją w 1958 paleobotanik Stanisław Zbigniew Stopa. W podziale standardowym silez jest odpowiednikiem serpuchowu oraz całego pensylwanu. Innymi słowy granica dinant–silez znajduje się niżej od granicy missisip–pensylwan (namur A w przybliżeniu odpowiada najwyższej części missisipu, choć kończy się nieco później)[4].
- Silez w sensie geochronologicznym – druga epoka karbonu, trwająca 24,3 miliona lat (od 323,2 ±0,4 do 298,9 ±0,15 mln lat temu). Dzieli się na trzy wieki: namur, westfal i stefan.
- Silez w sensie chronostratygraficznym – wyższy oddział karbonu. Dzieli się na trzy piętra: namur, westfal i stefan.
Silez jest tradycyjną jednostką stratygraficzną karbonu, stosowaną dla regionu europejskiego. Osady silezu tworzyły się zwykle w warunkach lądowych z niewielkimi ingresjami morskimi i zawierają liczne pokłady węgla kamiennego - obejmuje tzw. karbon produktywny.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Skompski S., Czy tabela stratygraficzna przestanie się zmieniać?, „Przegląd Geologiczny (2006-04)”, 54 (4), Państwowy Instytut Geologiczny - PIB, kwiecień 2006, s. 299, ISSN 0033-2151 [dostęp 2024-11-09] (pol.).
- ↑ Stupnicka E., Stempień-Sałek M.: Geologia regionalna Polski. Wyd. 4, zmienione. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2016, s. 111, 341. (pol.).
- ↑ Stanisław Zbigniew Stopa, Sylezjen, [w:] Słownik stratygraficzny, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1968, s. 447.
- ↑ Henryk Makowski (red.), Geologia historyczna, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1977.