Sergiusz Zahorski
Sergiusz Zahorski (ur. 4 września 23 sierpnia?/4 września 1886 w Żytomierzu, zm. 4 czerwca 1962 w Londynie) – generał brygady Wojska Polskiego, szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta Rzeczypospolitej od 12 czerwca 1926 roku do 1 września 1928 roku[1], współtwórca polskiego jeździectwa sportowego[2], uczestnik Igrzysk Olimpijskich 1912 w reprezentacji Rosji, wolnomularz, członek loży wolnomularskiej Machnicki w Warszawie[3].
| |
 generał brygady
| |
| Data i miejsce urodzenia |
4 września 1886 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
4 czerwca 1962 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1906–1938 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
I Korpus Polski |
| Stanowiska |
zastępca dowódcy pułku |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
         .gif){kind=small}       
| |
Życiorys
edytujUrodził się 4 września 1886 w Żytomierzu, w rodzinie Antoniego, pułkownika Armii Rosyjskiej, i Heleny z Hulanickich. Ukończył gimnazjum klasyczne w Żytomierzu. Od 5 września 1906 w Armii Rosyjskiej. Absolwent Korpusu Kadetów Marynarki i Nikołajewskiej Szkoły Kawalerii w Sankt Petersburgu. W latach 1915–1917 oficer rosyjskiej kawalerii. 19 września 1917 przeszedł do I Korpusu Polskiego do 1 pułku ułanów. Awansował kolejno na: porucznika (1915), sztabsrotmistrza (1916) i rotmistrza (1917).
Od 14 listopada 1918 w Wojsku Polskim. Był kolejno: zastępcą dowódcy 1 pułku ułanów, dowódcą szwadronu zapasowego i ponownie zastępcą dowódcy 1 pułku ułanów. Natomiast od 2 września 1919 dowodził samodzielną brygadą kawalerii, pełnił funkcję zastępcy dowódcy 1 pułku ułanów, a następnie jego dowódcy. Podczas kampanii kijowskiej od 10 kwietnia 1920 dowodził 14 pułkiem ułanów, po czym w listopadzie powrócił na stanowisko zastępcy dowódcy 1 pułku ułanów. Po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej został skierowany do Włoch na kurs oficerów instruktorów jazdy. Od 16 kwietnia 1922 do stycznia 1923 był zastępcą dowódcy 16 pułku Ułanów Wielkopolskich[4]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 38. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 roku – kawalerii)[5].
Z dniem 2 listopada 1923 roku został odkomenderowany na jednoroczny Kurs Doszkolenia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie[6]. Z dniem 15 października 1924 roku, ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do dyspozycji Ministra Spraw Wojskowych[7]. Z dniem 20 listopada tego roku został przeniesiony do 11 pułku ułanów legionowych na stanowisko dowódcy pułku[8]. W październiku 1925 roku został mianowany dowódcą I Brygady Kawalerii w Warszawie[9]. 19 lipca 1926 roku został mianowany szefem Gabinetu Wojskowego Prezydenta RP[10]. Z dniem 1 września 1928 został mianowany dowódcą XII Brygady Kawalerii w Ostrołęce[11], a w 1929 Brygadą Kawalerii „Poznań”.
10 listopada 1930 roku Prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki awansował go na stopień generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku i 4. lokatą w korpusie generałów. Jednocześnie zezwolił mu na nałożenie oznak nowego stopnia przed 1 stycznia 1931 roku[12].
W latach 1936–1938 był inspektorem Krakusów w Departamencie Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych i przeszedł w stan spoczynku[4].
Powołany w 1939 do służby czynnej, pozostał bez przydziału. Po kampanii wrześniowej, przez Rumunię, przedostał się do Francji, gdzie był w dyspozycji Naczelnego Wodza. Ewakuowany do Wielkiej Brytanii, do stycznia 1942 pozostawał w stanie nieczynnym, internowany z rozkazu gen. Władysława Sikorskiego w obozie oficerskim w Rothesay na szkockiej wyspie Bute. Od stycznia 1942 przeniesiony w stan spoczynku[4].
Po wojnie osiedlił się w Londynie, był członkiem Koła Generałów i Pułkowników Byłych Wyższych Dowódców.
Od 29 stycznia 1931 był mężem Aliny de Witte[13].
Zmarł 4 czerwca 1962 roku w Londynie. Został pochowany na Cmentarzu Brompton w Londynie[14][15].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 2037 (1921)[16][13]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie, po raz 1, 2 i 3 w 1921)[17][13]
- Złoty Krzyż Zasługi (29 kwietnia 1925)[18]
- Medal Niepodległości (16 marca 1933)[19][20]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[13]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[13]
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę[13]
- Odznaka za Rany i Kontuzje[21]
- Wielka Wstęga Orderu Niepodległości (Afganistan)[21]
- Komandor Orderu Korony Włoch (Włochy)[13]
- Komandor Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia)[13]
- Krzyż Orderu Korony Rumunii (Rumunia)[13]
- Komandor Orderu Legii Honorowej (III Republika Francuska, 1936)[22]
- Oficer Orderu Legii Honorowej (III Republika Francuska)[21]
- Kawaler Orderu Legii Honorowej (III Republika Francuska)
- Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)[13]
- Medal V Olimpiady (Szwecja)
Przypisy
edytuj- ↑ Zbigniew Gnat-Wieteska. Garwolin. Gabinet Wojskowy Prezydenta. Rzeczypospolitej w latach 1926–1939, [w:] Niepodległość i Pamięć, 2006, Tom 13, Numer 1 (22), s. 21.
- ↑ 7dak.com – Polska Szkoła Jazdy Konnej. 7dak.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-03)]. (pol.) [dostęp 2011-11-12]
- ↑ Cezary Leżeński, Legiony to braterska nuta... czyli od Legionów do masonów, Wolnomularz Polski, nr 40, listopad-grudzień 2003, s. 15.
- ↑ a b c Leżeński i Kukawski 1991 ↓, s. 33.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 153.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 69 z 1 listopada 1923 roku, s. 735.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 110 z 15 października 1924 roku, s. 612.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 123 z 21 listopada 1924 roku, s. 686.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 106 z 15 października 1925 roku, s. 569.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 19 lipca 1926 roku, s. 220.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 332.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1930 roku, s. 323.
- ↑ a b c d e f g h i j Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 356. [dostęp 2021-08-11].
- ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 360.
- ↑ Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 185.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922 roku, s. 3.
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 83)
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 438 „za zasługi na polu rozwoju sportu konnego w wojsku”.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 63, poz. 81 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Zarządzenia Prezesa Rady Ministrów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 13, s. 284, 11 listopada 1933.
- ↑ a b c Sergiusz Zahorski, pułkownik dyplomowany, szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta RP, przepasany wielką wstęgą orderu otrzymanego od króla Afganistanu Aman-Ullaha – fotografia portretowa w mundurze. nac.gov.pl, 1928. [dostęp 2017-07-02].
- ↑ Dekoracja generałów orderem Legii Honorowej. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 224 z 30 września 1936.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Cezary Leżeński, Lesław Kukawski, O kawalerii polskiej XX wieku, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, ISBN 978-83-04-03364-1.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
- Jarosław Szlaszyński, Dowódcy 1 Pułku Ułanów Krechowieckich im. płk. Bolesława Mościckiego, „Zeszyt Naukowy Muzeum Wojska w Białymstoku”. Białystok 2018, z. 31, s. 25–109. ISSN 1230-9338.