Sekstus Roscjusz
Sekstus Roscjusz łac. Sextus Roscius (I wiek p.n.e.) – syn bogatego latyfundysty z Amerii zamordowanego w Rzymie. Roscjusz został oskarżony przez krewnych o ojcobójstwo, a w jego obronie słynną mowę wygłosił młody Cyceron.
| Narodowość | |
|---|---|
| Rodzice |
Sekstus Roscjusz (starszy) zamordowany w Rzymie bogaty posiadacz ziemski |
Proces
edytujCałość informacji o Sekstusie Roscjuszu pochodzi w zasadzie z jednego źródła, mowy obrończej Cycerona pro Sexto Roscio Amerino[1]. Krótką wzmiankę o nim podaje również Plutarch (Cyceron III[2]).
W wyniku spisku jaki uknuła rodzina Sekstusa, został on pozbawiony majątku i oskarżony o zabójstwo ojca. Starszego z Roscjuszy zamordowano w Rzymie jakiś czas wcześniej, możliwe że również z polecenia rodziny. Sprawa miała podłoże polityczne, bowiem w proceder zaangażowany był faworyt i wyzwoleniec ówczesnego dyktatora Lucjusza Korneliusza Sulli Chryzogonos. Dopisał on nieżyjącego na listy proskrypcyjne, co pozwoliło spiskowcom przejąć jego majątek wart 250 talentów, za ułamek tej kwoty. Obawiając się jednak zdemaskowania, grupa postanowiła przerzucić odpowiedzialność za zbrodnię na syna zamordowanego Sekstusa, wytaczając mu proces, co przy okazji miało również na celu pozbycie się prawowitego dziedzica zgrabionej fortuny[3].
Obrony Roscjusza młodszego podjął się, cieszący się poparciem części arystokracji zniecierpliwionej samowolą Chryzogonosa Cyceron, wtedy jeszcze początkujący adwokat (81-80 p.n.e.[4]). Udana obrona Rosjusza otworzyła mu drzwi do wielkiej kariery, o czym sam pisał po latach: Największa sława i znaczenie rodzą się wtedy, gdy się staje w czyjejś obronie, a zwłaszcza jeśli się przychodzi z pomocą człowiekowi, na którego zdaje się nastawać ktoś możny (De Officiis II.14[5]). Roscjuszowi po uwolnieniu od zarzutów nie udało się odzyskać majątku[3].
Przypisy
edytuj- ↑ Cicero: Pro S. Roscio Amerino. [w:] Latin Texts in Translation [on-line]. perseus.uchicago.edu. [dostęp 2013-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-27)]. (ang.).
- ↑ Plutarch: Lives Vol.VII. Cambridge Mass., Londyn: Harvard University Press, William Heinemann Ltd., 1958, s. 87-89, seria: Loeb Classical Library 99. ISBN 978-0-674-99110-1.
- ↑ a b K. Kumaniecki: Cyceron i jego współcześni. Warszawa: Czytelnik, 1989, s. 74-80. ISBN 83-07-01455-7.
- ↑ M.C. Alexander: Trials in the Late Roman Republic, 149 BC to 50 BC. Toronto, Bufallo, Londyn: University of Toronto Press, 1990, s. 66. ISBN 978-0-8020-5787-7.
- ↑ Cicero: Three Books of Offices or Moral Duties. Nowy Jork: Harper and Brothers, 1892, s. 98.