Schronisko w Górze Smoleń Pierwsze

Schronisko w Górze Smoleń Pierwsze, Schronisko w Górze Smoleń I – schronisko pomiędzy wsiami Smoleń i Złożeniec w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Pilica[1]. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Ryczowskiej, będącej częścią Wyżyny Częstochowskiej w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[2].

Schronisko w Górze Smoleń Pierwsze
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Położenie

Smoleń, Park Jurajski

Właściciel

Skarb Państwa
(Lasy Państwowe)

Długość

5,5 m

Głębokość

1,5 m

Wysokość otworów

446 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

20 m

Ekspozycja otworów

ku północno-zachodni

Kod

J.Cz.IV-04.30

Położenie na mapie gminy Pilica
Mapa konturowa gminy Pilica, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Górze Smoleń Pierwsze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Górze Smoleń Pierwsze”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Górze Smoleń Pierwsze”
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego
Mapa konturowa powiatu zawierciańskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Górze Smoleń Pierwsze”
Ziemia50°26′14″N 19°40′12″E/50,437222 19,670000
Strona internetowa

Opis obiektu

edytuj

Schronisko znajduje się w skale po wschodniej stronie skały z charakterystycznym, dużym Tunelem w Górze Smoleń[1]. U północno-zachodniego podnóża tej skały ma półkolisty, duży otwór. Schronisko składa się z dwóch przylegających komór; pierwszej za otworem, większej i drugiej, położonej z tyłu, mniejszej. W tej drugiej jest w stropie wysoki, ale bardzo ciasny komin.

Schronisko powstało w wapieniach z jury późnej. Jego spąg jest równy, namulisko piaszczysto-kamieniste z kościami współczesnych zwierząt. Nie ma własnego mikroklimatu, ale w kominie utrzymuje się w zimie poduszka cieplejszego powietrza. Jest widne, chociaż w drugiej salce jest półmrok, a w górnej części komina jest ciemno. Wokół otworu skałę obrastają glony i porosty, w tylnej części i w kominie jest dużo muchówek[1].

Historia badań i dokumentacji

edytuj

Znane było od dawna, a po raz pierwszy opisał go Kazimierz Kowalski w 1951 r.[3] Opis i plan schroniska znajduje się także w dokumentacji z roku 2000 wykonanej na zlecenie Ministerstwa Środowiska. Aktualny jego plan opracował Adam Polonius w 2009r.[1]

W Parku Jurajskim znajduje się jeszcze 8 innych schronisk[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Adam Polonius, Schronisko w Górze Smoleń I, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy y [dostęp 2023-09-15].
  2. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.
  3. Kazimierz Kowalski, Jaskinie Polski, t. 1, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951.
  4. Jaskinie na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2023-09-15].