Schronisko przy Wierzchowskiej Górnej Trzecie
Schronisko przy Wierzchowskiej Górnej Trzecie, Schronisko przy Głównym Otworze Jaskini Wierzchowskiej Górnej – jaskinia w Dolinie Kluczwody[1] w granicach wsi Wierzchowie, w gminie Wielka Wieś w powiecie krakowskim, w województwie małopolskim[2]. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Olkuskiej wchodzący w skład Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[3].
Plan jaskini | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Położenie | |
Właściciel | |
Długość |
15,5 m |
Wysokość otworów |
395 m n.p.m. |
Ekspozycja otworów |
ku północy |
Kod |
J.Olk.I-04.85 |
Położenie na mapie gminy Wielka Wieś | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego | |
50°10′30″N 19°48′25″E/50,175056 19,806861 | |
Strona internetowa |
Opis obiektu
edytujObiekt typu schronisko znajduje się w skale kilkadziesiąt metrów na północ od głównego otworu Jaskini Wierzchowskiej Górnej. Jego duży, trójkątny otwór jest widoczny z drogi przed jaskinią. Został zabezpieczony metalową siatką. Za otworem jest korytarz, początkowo wysoki i szeroki, ale stopniowo zwężający się ku końcowi[1].
Obiekt powstał w późnojurajskich wapieniach skalistych na pionowej szczelinie, która z czasem uległa powiększeniu wskutek procesów grawitacyjnych i wietrzenia. Odegrały one główna rolę w powstaniu jaskini, ale widoczne są także ślady przepływu wody. Wśród nacieków występują tylko słabo wykształcone nacieki grzybkowe, na ścianach widoczne są ponadto czarne naloty. Namulisko składa się z próchnicy zmieszanej z wapiennym gruzem, w głębi jest gliniaste. Widno jest tylko w pobliżu otworu, tu w zasięgu światła na ścianach rozwijają się glony. W głębi jest ciemno. Ze zwierząt obserwowano pająki z rodzaju Meta[1].
Jaskinię Wierzchowską Górną badał Kazimierz Kowalski. Schroniska tego nie opisał jako odrębnego obiektu, ale zaznaczył go na planie jaskini jako jeden z jej otworów[4]. Jako odrębny obiekt wzmiankowali go dopiero A. Górny i M. Szelerewicz w 1986 r.[5] Obecną jego dokumentację i plan sporządził N. Sznobert w kwietniu 2015 r.[1]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Adam Polonius , Norbert Sznober , Schronisko przy Wierzchowskiej Górnej III, Halina Grodzicka (red.), [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-03-25] .
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2022-03-25] .
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2 .
- ↑ Kazimierz Kowalski, Jaskinie Polski, t. 1, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951 .
- ↑ M. Szelerewicz , A. Górny , Jaskinie Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej, Warszawa-Kraków: Wydawnictwo PTTK Kraj, 1986 .