Schlesische Zeitung

To jest najnowsza wersja przejrzana, która została oznaczona 13 lip 2023. Od tego czasu wykonano 2 zmiany, które oczekują na przejrzenie.

Schlesische Zeitung – najstarsza i najdłużej wydawana gazeta wrocławska, istniała w latach 1742–1945.

„Schlesische Zeitung”
ilustracja
Państwo

 Niemcy

Pierwszy numer

3 stycznia 1742

Ostatni numer

1945

Gazetę wydawał wrocławski księgarz i wydawca Johann Jacob Korn od 1742 roku, początkowo pod tytułem „Schlesische Privilegierte Staats-, Kriegs- und Friedenzeitung”[1], później od 1766 „Schlesische Privilegierte Zeitung”, ostatecznie od 1848 roku pod skróconą nazwą „Schlesische Zeitung”. Zgodę na wydawanie wydał Fryderyk II 3 lutego 1742 roku[2].

W pierwszym okresie istnienia gazeta wychodziła 3 razy w tygodniu, miała 8 małych stron, drukowano ogłoszenia państwowe, wiadomości śląskie i zagraniczne. Od roku 1828 wychodziła codziennie z wyjątkiem niedziel, a od 1881 wydawano ją już trzy razy dziennie (bez niedziel), a później 13 numerów w sześciodniowym tygodniu. Jednocześnie zwiększano stopniowo format, a coraz więcej w treści było wiadomości towarzyskich, historii przestępstw i wypadków z rejonu oraz wiadomości kulturalnych. Od 1848 roku drukowano także teksty publicystyczne. „Schlesische Zeitung” miała także dodatki tematyczne, m.in. „Gelehrte Nachrichten” (Uczone wieści).

Redakcja dziennika mieściła się w pobliżu wrocławskiego Rynku w domu wydawniczym Kornów[3]. Wraz z końcem Schlesische Zeitung w 1945 r. zakończyła się również działalność wydawnicza rodziny Kornów na Śląsku. We wrześniu 1949 r. drukarnia Schlesische Zeitung G.m.b.H. i jej majątek zostały skonfiskowane przez państwo polskie i przeszły w jego posiadanie[4]. Po nowym starcie w Monachium wydawnictwo zostało przejęte w 1980 r. przez Stiftung Kulturwerk Schlesien (Fundacja Kultury Śląska), założoną w 1952 r., i dziś nosi nazwę Bergstadtverlag Wilhelm Gottlieb Korn GmbH.[5]

Przypisy

edytuj
  1. W wolnym tłumaczeniu „Uprzywilejowana Śląska Gazeta Państwowa na czasy Wojny i Pokoju”.
  2. Gelles 1996 ↓, s. 36.
  3. Siedziba domu wydawniczego Kornów i redakcji „Schlesische Zeitung” mieściła się przy ul. Świdnickiej, róg nieistniejącej już ul. Miotlanej (Marstallgasse) łączącej ul. Szewską z ul. Świdnicką, naprzeciw wylotu ul. Leszczyńskiego; obecnie w tym miejscu przebiega wrocławska trasa WZ.
  4. Orzeczenie nr 12 Ministra Przemysłu Lekkiego z dnia 8 września 1949 r. wydane w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego o przejściu przedsiębiorstw na własność Państwa. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2023-07-13].
  5. Marianne Hepp, Grußwort des IDV zum 30-jährigen Bestehen des ÖDaF, „ÖDaF-Mitteilungen”, 30 (1), 2014, s. 7–8, DOI10.14220/odaf.2014.30.1.7, ISSN 2196-9167 [dostęp 2023-07-13].

Bibliografia

edytuj
  • L. Biały: Wrocławska gazeta z królewskiego nadania. „Gazeta Wrocławska” z 24 kwietnia 2008.
  • W. Klawitter, Die Zeitungen und Zeitschriften Schlesiens von den Anfängen bis zum Jahre 1870 bezw. bis zur Gegenwart. [w:] Darstellungen und Quellen zur schlesischen Geschichte, Bd. 32, Breslau 1930
  • Marek Cetwiński: Historia Wrocławia w datach. Romuald Gelles (red.) i inni. Wrocław: TMW Wratislawia, 1996.

Linki zewnętrzne

edytuj