Sarniak jasnonogi

gatunek grzybów z rodziny kolcownicowatych

Sarniak jasnonogi (Sarcodon leucopus (Pers.) Maas Geest. & Nannf.) – gatunek grzybów z rodziny kolcownicowatych (Bankeraceae)[1].

Sarniak jasnonogi
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

chropiatkowce

Rodzina

kolcownicowate

Rodzaj

sarniak

Gatunek

sarniak jasnonogi

Nazwa systematyczna
Sarcodon leucopus (Pers.) Maas Geest. & Nannf.
Svensk bot. Tidskr. 63: 415 (1969)

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Sarcodon, Bankeraceae, Thelephorales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1825 r. Christiaan Hendrik Persoon nadając mu nazwę Hydnum leucopus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w 1969 r. Rudolph Arnold Maas Geesteranus i John Axel Nannfeldt[1].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda 2003 r.[2]

Morfologia

edytuj
Owocnik

Grzyb kapeluszowy. Kapelusz spłaszczony, w starszych owocnikach lekko wklęsły, o średnicy do 20 cm. Powierzchnia o barwie od jasnofioletowo-brązowej do ciemnobrązowej, początkowo delikatnie filcowata, potem popękana i łuskowata. Łuski błyszczące. Trzon o wysokości 2–6 cm i średnicy 4–8 cm. Hymenofor kolczasty. Kolce o długości do 1,5 cm i średnicy około 1 mm. Miąższ o nieprzyjemnym zapachu i gorzkim smaku[3].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki mniej więcej kuliste, zazwyczaj o wymiarach 7,2–7,9 × 4,5–5,6 µm[3].

Występowanie

edytuj

Sarniak jasnonogi występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji. Najwięcej jego stanowisk podano w Europie[4]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytacza tylko jedno stanowisko i to dawne, podane przez J. Schrötera w 1889 r. w Zielonej Górze. Według W. Wojewody na terenie Polski jest to gatunek wymarły[2].

Grzyb naziemny, saprotrof. Na stanowisku podanym w Polsce rósł na ziemi w lesie iglastym[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-04-09].
  2. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  3. a b R.A. Maas Geesteranus, Die terrestrischen Stachelpilze Europas”, „Verhandelingen Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen Afdeling Natuurkunde”, 2 (65), 1975, s. 103.
  4. Miejsca występowania Tomentella punicea na świecie (mapa) [online] [dostęp 2022-04-09].