Santuario della Madonnetta

Santuario di Nostra Signora Assunta di Carbonara (pol. Sanktuarium Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej z Carbonary), znane potocznie jako Santuario della Madonnetta (pol. Sanktuarium Madonnetty) – rzymskokatolickie sanktuarium maryjne w Genui, należące pierwotnie do augustianów bosych.

Santuario della Madonnetta

Sanktuarium
Kościół z zewnątrz
Państwo	Włochy
Miejscowość	Genua
Adres	Santuario della Madonnetta Salita della Madonnetta, 5 16136 Genova, Italia
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	Kościół łaciński
	Archidiecezja Genui
Wezwanie	Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny
Wspomnienie liturgiczne	15 sierpnia
Historia Data rozpoczęcia budowy 1695 Data zakończenia budowy 1696 Data poświęcenia 18 kwietnia 1706 Aktualne przeznaczenie czynne sanktuarium maryjne
Dane świątyni Styl barokowy Wieża kościelna • liczba wież 1 Liczba naw 1 Dzwonnica • typ dzwonnicy kampanila
Położenie na mapie Genui Santuario della Madonnetta
Położenie na mapie Włoch Santuario della Madonnetta
Położenie na mapie Ligurii Santuario della Madonnetta
44°25′11,93″N 8°55′52,61″E
Strona internetowa

Potoczna nazwa sanktuarium nawiązuje do czczonego w nim, niewielkiego, alabastrowego posągu Madonny (zdrobniale Madonnetty), pochodzącego z Sycylii. Atrakcją świątyni jest kunsztowna szopka bożonarodzeniowa, której XVII- i XVIII-wieczne posążki zostały umieszczone w scenerii ukazującej zakątki i rzemiosło dawnej Genui.

Historia

Sanktuarium Madonnetty, położone na zboczu wzgórza Righi, zostało założone przez Carla Giacinta di Santa Maria, który rozbudował kaplicę wzniesioną w 1689 roku na gruzach kościoła San Giacomo. W kaplicy umieścił alabastrową figurę Matki Boskiej. W 1695 roku architekt Anton Maria Ricca zaprojektował przebudowę świątyni nie zmieniając przy tym jej pierwotnej konstrukcji. Prace budowlane rozpoczęły się 4 maja 1695, a dobiegły końca 15 sierpnia 1696 roku, kiedy to oddano kościół do użytku. Barokowa struktura architektoniczna odzwierciedlała zmysł przestrzenny projektanta. Halowa koncepcja wnętrza była zgodna z jego wcześniejszym projektem kościoła Sant'Antonino w Lucinasco z 1688 roku, który jednak zmodyfikował podnosząc poziom prezbiterium i wydłużając je, co umożliwiło dostęp do kaplicy i krypty poniżej, a jednocześnie uwydatniło oś podłużną kościoła. Dla podkreślenia osi poprzecznej architekt zbudował dwie duże kaplice o pełnej wysokości, powyżej których umieścił okna. Wnętrze kościoła, mające kształt wydłużonego ośmiokąta, przypomina planimetryczne schematy kościołów zachodniej Ligurii końca XVII wieku. 18 kwietnia 1706 roku Giambattista Costa w imieniu arcybiskupa Genui, kardynała Lorenza Fieschi konsekrował kościół, dedykując go Narodzeniu Pańskiemu i Matce Bożej Wniebowziętej, Królowej Aniołów i Męczenników (wł. Natività di N. S. Gesù Cristo e alla Madre di Dio, Vergine Immacolata, Assunta in cielo e Regina degli Angeli e dei Martiri).

Architektura

Główna fasada kościoła jest pokryta motywami architektonicznymi w stylu trompe l'oeil. W dużej, kwadratowej niszy pośrodku znajduje się rzeźba przedstawiająca Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny. W 2003 roku zewnętrzne dekoracje sanktuarium zostały poddane kompletnej renowacji.

Przed kościołem znajduje się charakterystyczny dziedziniec (sagrato), wyłożony „rissoeu” (czarno-białymi otoczakami), zaprojektowany w 1732 roku przez Bartolomea Storace. Otaczający go mur, wzniesiony rok wcześniej przez tego samego architekta, jest ozdobiony freskami o tematyce maryjnej. W niszy, umieszczonej na osi portalu wejściowego, znajduje się Pietà przypisywana Domenicowi Parodiemu.

Wnętrze

Nawa i prezbiterium

Jednonawowe wnętrze ma nieco owalny kształt. Wypełnia je sześć kaplic bocznych. Prezbiterium jest podniesione (z powodu obecności krypty pod nim) i flankowane dwoma ciągami schodów. Dekoracje, na które składają się malowidła i stiukami, zrealizowane zostały niemal w całości w pierwszej połowie XVIII wieku według schematu duchowego, opartego na nawróceniu grzesznika i na wywyższeniu Maryi Dziewicy. Wśród dzieł malarskich są freski namalowane w 1697 roku przez Bartolomea Guidobona, w tym Koronacja Najświętszej Maryi Panny na sklepieniu scurolo (pomieszczeniu pod prezbiterium) oraz Wieczerza w Emaus na ścianie refektarza klasztornego. W zakrystii znajduje się panel Zwiastowanie przypisywany niegdyś Lodovicowi Brei.

W Sanktuarium znajduje się około 25 000 relikwii.

Organy

Organy sanktuarium zostały pierwotnie zbudowane przez Lorenza Roccatagliata w 1733 roku, a w 1844 roku przebudowane przez genueńczyka Carla Giulianiego. W trakcie przebudowy dodał on drugi manuał, ale zachował większość części z XVIII-wiecznego instrumentu, przystosowując go do wykonania XIX-wiecznego repertuaru. W 2012 roku organy zostały odrestaurowane przez zakład Ditta F.lli Marin di Lumarzo.

Krypta

Krótki, spadzisty korytarz prowadzi do podziemnej, sklepionej krypty, ozdobionej sztukaterią, widocznej z górnego kościoła przez „studnię” wykonaną pośrodku posadzki, w której znajduje się drewniana grupa rzeźbiarska Pietà dłuta Antona Marii Maragliana i jego warsztatu z 1733 roku. W ołtarzu krypty, ze spiralnymi kolumnami alabastrowymi znajduje się XVI-wieczny posąg „Madonnetty” (małej Madonny). Krypta prowadzi do niedawno wybudowanego pomieszczenia, w którym mieści się znana szopka bożonarodzeniowa, której figury z XVII i XVIII wieku zostały umieszczone w scenerii przedstawiającej zakątki i rzemiosło dawnej Genui, gdzie wiele zabytków jest wyraźnie rozpoznawalnych. Znajduje się tam również zrekonstruowany typowy folwark genueński, umieszczony w krajobrazie doliny Val Bisagno. Od 1977 roku szopka ma charakter stałej ekspozycji, udostępnionej do zwiedzania przez cały rok. Genueńska tradycja szopki bożonarodzeniowej sięga początku XVII wieku i rozwinęła się do tego stopnia, że Genua stała się obok Neapolu jednym z najbardziej aktywnych ośrodków produkcji szopek.

• Szopka bożonarodzeniowa
• 
• 
• 
• 
•