Santa Margherita Lines
Santa Margherita Lines (malt. Is-Swar ta' Santa Margerita), znane też jako Firenzuola Lines (malt. Is-Swar ta' Firenzuola) – linia fortyfikacji w Cospicua, Malta. Były one budowane w XVII i XVIII w. w celu ochrony umocnień od strony lądu miast Birgu i Senglea. Druga linia fortyfikacji, znana jako Cottonera Lines, została później zbudowana wokół Santa Margherita Lines, kiedy miasto Cospicua zostało założone wewnątrz linii obronnych Santa Margherita i Cottonera.
Santa Margherita Lines w swojej oryginalnej formie ok. 1725 roku | |
Państwo | |
---|---|
Lokalizacja | |
Część | |
Typ |
Linia fortyfikacji |
Data budowy |
1638–1645, 1715–1736 |
Bitwy | |
Położenie na mapie Morza Śródziemnego | |
Położenie na mapie Malty | |
35°52′44,4″N 14°31′23,8″E/35,879000 14,523278 |
Santa Margherita Lines były umieszczone na maltańskiej wstępnej liście światowego dziedzictwa UNESCO od roku 1998, jako część „Fortyfikacji Rycerzy wokół portów na Malcie”.[1]
Historia
edytujKamień węgielny pod Santa Margherita Lines został położony 30 grudnia 1638 r. przez Wielkiego Mistrza Juana de Lascaris-Castellar. Fortyfikacje zostały zaprojektowane przez Vicenzo Maculano da Firenzuola, i ich zadaniem było ochraniać fortyfikacje czołowe miast Birgu i Senglea, a także zapobiec atakowi z boku na stolicę – Vallettę. Linie zostały zbudowane na Santa Margherita Hill (Wzgórzu św. Małgorzaty), prawdopodobnie na ruinach antycznej greckiej świątyni lub zamku z wcześniejszego okresu.[2] Wzgórze zostało wymienione przy opisie Wielkiego Oblężenia Malty 1565 roku, przez arkebusiera Francesco Balbi di Corregio, który zauważył istnienie belwederu na jego szczycie.
Kiedy w roku 1645 trzy centralne bastiony zostały ukończone, prace konstrukcyjna zostały wstrzymane z powodu braku funduszy. Fortyfikacje pozostały nieukończone przez wiele lat, i zaczęły być znane jako Fort Santa Margarita lub Fort Margarita.[2] W latach 1670-tych, wokół ciągle nieukończonych Santa Margherita Lines, zbudowano Cottonera Lines, lecz konstruowanie nowej linii fortyfikacji zostało zawieszone w roku 1680, w związku ze śmiercią Wielkiego Mistrza Cotonera.[3]
Budowę obydwu linii fortyfikacji - Santa Margherita Lines i Cottonera Lines - wznowiono w roku 1715. Do czasu zakończenia budowy w roku 1736, w skład Santa Mergherita Lines weszło pięć bastionów, dwa półbastiony, sześć murów osłonowych (kurtyn), trzy bramy, co najmniej dwie sally port, sucha fosa, osłonięta droga pod szczytem wału (covertway) z lunetą oraz stok (glacis)[4]
Brytyjczycy zmodernizowali linię w latach 1850-tych, budując Fort Verdala oraz Szaniec św. Klemensa. Później połączyli Santa Margherita Lines z Cottonera Lines. W późnych latach XIX w. zachodnia część linii została zburzona, aby zrobić miejsce dla rozbudowującej się stoczni.
Fortyfikacje zostały wpisane na Listę Zabytków 1925.[5] Większa część z fortyfikacji istnieje do dziś, lecz są one w podupadłym stanie. Przez niektóre bastiony i mury osłonowe biegną teraz drogi.
Układ fortyfikacji
edytujSanta Margherita Lines zawierały, w momencie ukończenia w roku 1736, następujące elementy fortyfikacji (wzdłuż linii ruchem wskazówek zegara):
- schodkowe skrzydło muru osłonowego, łączącego fortyfikacje frontowe Birgu z Bastionem Firenzuoli. Współcześnie jest przecięte przez ulicę.[6]
- Firenzuola Bastion (Bastion Firenzuoli) – mały asymetryczny bastion.[7]
- bezimienny mur osłonowy (kurtyna), łączący Bastion Firenzuoli z Bastionem św. Małgorzaty. Jest on przecięty przez współczesną ulicę.
- Sta. Margherita Bastion (Bastion św. Małgorzaty) – mały ostroczołowy bastion, włączony teraz w Fort Vardala.[8]
- Verdala Curtain (Kurtyna Verdali) – mur osłonowy, łączący Bastion św. Małgorzaty z Bastionem św. Heleny. Znajduje się w nim Verdala Gate (Brama Verdali), i jest włączony w Fort Verdala i Szaniec św. Klemensa (St. Clement's Retrenchment).[9]
- St. Helen Bastion (Bastion św. Heleny) – duży bastion, formujący centralną część fortyfikacji. Jego górna część włączona jest w Fort Verdala.[10]
- St. Helen Curtain (Kurtyna św. Heleny) – mur osłonowy, łączący Bastion św. Heleny z Bastionem św. Jana Jałmużnika.[11] Zawiera St. Helen's Gate (Bramę św. Heleny), która jest główną bramą wejściową do miasta Cospicua, oraz dwa współczesne „przebicia” dla ruchu samochodowego. Kurtyna była oryginalnie osłaniana przez kleszcze i lunetę, które zostały rozebrane w XIX w.[12]
- St. John Almoner Bastion (Bastion św. Jana Jałmużnika) – dwupoziomowy bastion, zaprojektowany przez Charlesa François de Mondion na początku XVIII w. Lewa strona jego czołowej części jest przecięta przez współczesną ulicę.[13]
- bezimienny mur osłonowy (kurtyna), łączący Bastion św. Jana Jałmużnika z Bastionem św. Franciszka, zawierający zablokowaną sally port. Jego niższa część została zburzona w XIX w. podczas powiększania stoczni.[14]
- St. Francis Bastion (Bastion św. Franciszka) – bastion, zburzony w XIX wieku, aby zrobić miejsce dla rozbudowującej się stoczni.
- St. Raphael Demi-Bastion (Półbastion św. Rafała) – półbastion, zburzony w XIX wieku, aby zrobić miejsce dla rozbudowującej się stoczni.
W XIX wieku Brytyjczycy dobudowali:
- Fort Verdala – ufortyfikowane koszary, zbudowane wzdłuż Kurtyny Verdali.[15]
- St. Clement's Retrenchment (Szaniec św. Klemensa) – warowna konstrukcja, łącząca Santa Margherita Lines z Cottonera Lines.
Przypisy
edytuj- ↑ Fortifications around the Harbours of Malta”, UNESCO Tentative List. Dostęp 15 Lip 2015 (ang.)
- ↑ a b Terence Duggan: „Fort Margarita in Cospicua”, Times of Malta (24.03.2014). Dostęp 7 Cze 2015 (ang.)
- ↑ „Birgu's Fortifications”, Birgu Local Council. Dostęp 7 Cze 2015 (ang.)
- ↑ Jimmy Graham: „Sta.Margherita Lines (Firenzuola Lines)”, La Crac (13.01.2014). Dostęp 7 Cze 2015 (ang.)
- ↑ „Protection of Antiquities Regulations 21st November, 1932 Government Notice 402 of 1932, as Amended by Government Notices 127 of 1935 and 338 of 1939.”. mepa.org.mt. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)].. (ang.)
- ↑ „Short Curtain Wall – Sta Margherita Lines” (PDF), National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands (28.06.2013). Dostęp 13 Lip 2015 (ang.)
- ↑ „Firenzuola Bastion – Sta Margherita Lines” (PDF), National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands (28.06.2013). Dostęp 13 Lip 2015 (ang.)
- ↑ „Sta Margherita Bastion – Sta Margherita Lines” (PDF), National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands (28.06.2013). Dostęp 13 Lip 2015 (ang.)
- ↑ „Verdala Curtain – Sta Margherita Lines” (PDF), National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands (28.06.2013). Dostęp 13 Lip 2015 (ang.)
- ↑ „St Helen Bastion – Sta Margherita Lines” (PDF), National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands (28.06.2013). Dostęp 13 Lip 2015 (ang.)
- ↑ „St Helen Curtain – Sta Margherita Lines” (PDF), National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands (28.06.2013). Dostęp 13 Lip 2015 (ang.)
- ↑ Stephen C. Spiteri: „Porta dei Mortari”, MilitaryArchitecture.com (06.09.2010). Dostęp 7 Cze 2015 (ang.)
- ↑ „St John Almoner Bastion – Sta Margherita Lines” (PDF), National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands (28.06.2013). Dostęp 13 Lip 2015 (ang.)
- ↑ „Curtain wall between St John Almoner and St Francis Bastions – Sta Margherita Lines” (PDF), National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands (28.06.2013). Dostęp 13 Lip 2015 (ang.)
- ↑ „Fort Verdala – Sta Margherita Lines” (PDF), National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands (28.06.2013). Dostęp 13 Lip 2015 (ang.)