Samuel Rajss OFMConv.[a], właśc. Leon Rajss (ur. 4 kwietnia 1850 w Miejscu, zm. 20 lipca 1901 w Krakowie) – polski franciszkanin konwentualny, prezbiter, prowincjał.

Samuel Rajss
Leon Rajss
OFMConv.
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 kwietnia 1850
Miejsce

Data i miejsce śmierci

20 lipca 1901
Kraków

Miejsce pochówku

Cmentarz Rakowicki w Krakowie

Prowincjał prowincji lwowskiej
Okres sprawowania

1883–1892

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

1873

Tablica nagrobna na grobowcu sióstr Klarysek

Życiorys

edytuj

Urodził się 4 kwietnia 1850 w Miejscu jako Leon Rajss[1][2][3]. Swoją religijność i powołanie zawdzięczał wychowaniu matki oraz wpływowi kościoła franciszkanów w Krośnie, gdzie uczęszczał w młodości[4].

W 1869 w wieku 19 lat wstąpił do zakonu franciszkanów (Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych), a rok później we Lwowie złożył pierwsze śluby zakonne[2][5][4][3]. W 1873 w Krakowie otrzymał sakrament święceń kapłańskich[2][3]. Pełnił funkcję gwardiana klasztora franciszkanów w Sanoku[6][7] oraz we Lwowie, zaś w obu miejscach wykazywał się pod względem organizacyjnym[4][3]. Następnie sprawował urząd prowincjała (przełożonego) prowincji Galicja i Lodomeria we Lwowie w latach 1883-1892 przez okres trzech kadencji (w 1889 wybrany po raz trzeci)[2][8][5][4][3]. Wobec zastanej niekorzystnej sytuacji podjął wówczas reformę wewnętrzną w tej strukturze, wprowadzając m.in. życie wspólne zakonników[3]. Po trzecim wyborze na stanowisko prowincjała w 1899 wprowadził reformę życia zakonnego pod nazwą Vita perfecte communis[4]. Utworzył także bursę franciszkańską we Lwowie[4]. Od 1892 był gwardianem w klasztorze franciszkanów w Krakowie[9], ponownie wybrany w 1895[10]. Od 1 października 1899 wraz z o. Alojzym Karwackim był jednym z dwóch pierwszych franciszkanów przybyłych do nowo założonego konwentu w Jaśle, gdzie o. Rajss objął funkcję przełożonego i wkrótce potem założył tamże kongregację III Zakonu św. Franciszka[11][12][13][14][15]. Później ponownie był gwardianem w Krakowie[3]. Władał kilkoma językami obcymi[3]. Tworzył poezje[3].

Zmarł po ciężkiej chorobie w nocy 20 lipca 1901 w Krakowie w wieku 51 lat[5][16][3]. Został pochowany 22 lipca 1901 w grobowcu zgromadzenia na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera Kb)[5][17]. W kościele franciszkanów w Krakowie zostało ustanowione epitafium upamiętniające o. Rajssa[18][19].

Publikacje

edytuj
  • Przewodnik duchowy dla Tercyjarzów (1884; określany także jako Brewiarzyk tercjarski)[2][3]
  • Zbiorek nabożeństwa dla bractw: a) Paska św. Franciszka, b) Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, c) Królowej Aniołów[2]
  • Czytania duchowne na każdy dzień miesiąca dla członków III Zakonu[3]
  • Św. Salome[3]
  • Godzinki o bł. Kunegundzie[3]
  • Przekład Adoro te devote autorstwa św. Tomasza z Akwinu[2]
  1. W ewidencji kościelnej tożsamość zapisywana w języku łacińskim jako „Samuel Rajss”. W austro-węgierskich Szematyzmach podano formę nazwiska „Reiss”.

Przypisy

edytuj
  1. D. Synowiec OFMConv: P. Samuel Rajss observantiae religiosae in Provincia S. Antonii Patavii reformator (1850-1901), „Miscellanea Francescana" 1977 nr 77
  2. a b c d e f g Nasi pisarze katoliccy. Wykaz: Samuel (Leon Rajss). W: Kalendarz Katolicki Krakowski na Rok Pański 1887. Kraków: 1886, s. 80.
  3. a b c d e f g h i j k l m n O. Samuel Rajss. franciszkanie.pl, 2019-07-20. [dostęp 2020-05-31].
  4. a b c d e f Władysław Leon Antoniewicz: Klasztor franciszkański w Krośnie. Lwów: 1910, s. 20, 21.
  5. a b c d Kronika. † Ks. Samuel Rajss. „Gazeta Lwowska”. Nr 165, s. 2, 21 lipca 1901. 
  6. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1880. Lwów: 1880, s. 318.
  7. Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini (1879). Jasło: 1878, s. 211.
  8. Kronika. „Kurjer Lwowski”. Nr 224, s. 4, 14 sierpnia 1889. 
  9. Kronika. Zmiany w zakonie OO. Franciszkanów. „Kurjer Lwowski”. Nr 217, s. 3, 5 sierpnia 1892. 
  10. Kronika. Na konwencie. „Gazeta Lwowska”. Nr 197, s. 3, 29 sierpnia 1895. 
  11. Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1900. Przemyśl: 1899, s. 263.
  12. Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1901. Przemyśl: 1900, s. 263.
  13. Izydor Borkiewicz. Kult świętego Antoniego w Jaśle. „Zwiastowanie”. Nr 1, s. 92, 1998. ISSN 1426-1790. 
  14. Wydarzenia. „Nowe Podkarpacie”. Nr 40, s. 2, 7 października 1998. 
  15. Zdzisław Świstak. 1000-lecie franciszkanów w Jaśle i 30-lecie parafii św. Antoniego. „Nowe Podkarpacie”. Nr 40, s. 8, 7 października 1998. 
  16. Kronika. Zmarli. „Gazeta Lwowska”. Nr 166, s. 3, 23 lipca 1901. 
  17. Lista osób zasłużonych pochowanych na Cmentarzu Rakowickim (1803–1939). W: Karolina Grodziska–Ożóg: Cmentarz Rakowicki w Krakowie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 134. ISBN 83-08-01428-3.
  18. Kraków. Matka Boża Bolesna u franciszkanów.. franciszkanie.pl. [dostęp 2018-07-01].
  19. Samuel Rajss. genealogia.okiem.pl. [dostęp 2018-06-27].