Samuel Lejb Gordon
Samuel Lejb Gordon, także Szmuel Lejb Gordon, pseud. „Szalag” (hebr. שמואל ליב גורדון, ur. 1865 w Lidzie, zm. 1933 w Tel Awiwie) – żydowski pisarz tworzący w języku hebrajskim, pedagog, tłumacz i biblista.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1865 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1933 |
| Narodowość |
żydowska |
| Język |
hebrajski |
| Dziedzina sztuki |
literatura |
Życiorys
edytujUrodził się w 1865 roku w Lidzie[1]. Tradycyjne wykształcenie żydowskie uzupełnił poprzez samokształcenie[1][2]. W 1898 roku wyjechał do Palestyny, gdzie uczył w szkole dla chłopców w Jafie do chwili przejęcia instytucji przez Alliance israélite universelle[3].
W 1901 roku przyjechał do Warszawy, w której założył reformowany cheder[1][3]. W tym okresie zaangażował się w rozwój i popularyzację literatury hebrajskiej dla dzieci[1]. Wraz z Ben-Awigdorem założył tygodnik dla dzieci „Olam katan”, który ukazywał się w latach 1901–1905[1]. Pismo wyróżniało się nowoczesną szatą graficzną, wysokim poziomem i popularnością[4]. Na fali sukcesu para wydawców założyła także czasopismo „Ha-Neurim” (1904–1905) dla starszych dzieci, które jednak nie osiągnęło dużej poczytności, oraz pismo „Ha-Pedagog” (1903–1904) dla nauczycieli[4]. Podręczniki autorstwa Gordona do nauki hebrajskiego odegrały znaczącą rolę w diasporze na początku wieku[3] i doczekały się wielu wznowień[1]. Gordon stał się również płodnym autorem literatury dla dzieci i młodzieży, m.in. spisując legendy historyczne, tworząc antologię popularnych piosenek dla dzieci, serię krótkich monografii wybitnych Żydów i pisząc wiersze dla dzieci[1]. Zajmował się także tłumaczeniem na hebrajski, przekładając m.in. Króla Leara Williama Shakespeareʼa (1899), bajki Jeana de La Fontaineʼa (1907)[1] i dzieła Israela Zangwilla[3].
Powrócił do Palestyny w 1924 roku, gdzie poświęcił się w pełni biblistyce[1][3]. Jego dziełem życia został komentarz do Biblii zwany Szalag[2] (od inicjałów Gordona[3]), nad którym pracował przez dwie dekady[1]. W swojej pracy połączył tradycyjne interpretacje ze współczesnymi badaniami, tworząc podręcznik, który do dziś jest wznawiany[1] i wykorzystywany w nauce w izraelskich szkołach średnich[2][3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l Avner Holtzman, Gordon, Shemu’el Leib [online], YIVO Encyclopedia [dostęp 2021-10-25].
- ↑ a b c d Gordon Samuel Lejb [online], Wirtualny Sztetl [dostęp 2021-10-25].
- ↑ a b c d e f g h Gordon, Samuel Leib, [w:] Getzel Kressel, Jacob S. Levinger, Encyclopaedia Judaica, Encyclopedia.com [dostęp 2021-10-25].
- ↑ a b Magda Sara Szwabowicz, Wydawcy w służbie idei. O pionierach hebrajskiego świeckiego ruchu wydawniczego, „Studia Judaica”, 2 (40), 2017, DOI: 10.4467/24500100STJ.17.011.8246.
Linki zewnętrzne
edytuj- dzieła Gordona dostępne w bibliotece cyfrowej Polona