Samuel Herzig
Samuel Herzig (ur. 24 grudnia 1878 w Sanoku, zm. 1942 w Zahutyniu) – polski Żyd, doktor wszechnauk nauk medycznych, lekarz chirurg i internista, radny miasta Sanoka, działacz społeczny, major lekarz Wojska Polskiego.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przyczyna śmierci |
samobójstwo |
Zawód, zajęcie |
lekarz |
Narodowość | |
Tytuł naukowy | |
Małżeństwo |
Otylia |
major lekarz | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci |
październik 1942 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
89 Pułk Piechoty c. k. armii, |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się 24 grudnia 1878 w Sanoku[1][a][2][3][4]. Był synem Izraela Dawida Herziga (zarządca dóbr w Łukowem)[2][3][5] i Racheli[1]. W 1898 zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum Męskim w Sanoku (w jego klasie był m.in. Bronisław Filipczak)[b][6][7]. Podczas edukacji szkolnej zamieszkiwał z matką przy ulicy Sobieskiego[5]. W czasach gimnazjalnych należał do Organizacji „Promień” (założył ją Kazimierz Świtalski, aktywnie działali w niej także Ludwik Jus, bracia Stefan i Włodzimierz Mozołowscy)[8]. Po maturze miał podjąć studia chemii[6]. Uchwałami Rady Miejskiej w Sanoku z około 1898/1899 oraz ponownie z 1905 został uznany przynależnym do gminy Sanok[4]. 25 stycznia 1905 uzyskał dyplom doktora wszechnauk na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie[9][10][11][12][13]. Pracował jako asystent i sekundariusz w szpitalu w Wiedniu[14]. Jako lekarz chirurg powrócił do Sanoka, gdzie osiadł w 1908[15] i podjął pracę w zawodzie[16][17][18][19][20]. W 1911 jako lekarz urzędował przy ulicy 3 Maja[21]. Był członkiem oddziału Towarzystwa Lekarzy Galicyjskich w Sanoku[22].
W c. i k. armii był rezerwowym zastępcą lekarza asystenta (1906/1907)[23][24]. W marcu 1909 został mianowany lekarzem asystentem w rezerwie przydzielonym do 89 pułku piechoty w garnizonie Jarosław[25]. W dalszym czasie w c. k. Obronie Krajowej został mianowany lekarzem asystentem w grupie nieaktywnych z dniem 1 marca 1909[26], następnie wyższym lekarzem w grupie nieaktywnych z dniem 12 grudnia 1910[27], a później lekarzem pułkowym rezerwy z dniem 1 listopada 1912[28]. W tym czasie (1910/1914) był przydzielony do 18 pułku piechoty k.k. Obrony Krajowej (stacjonującego w Przemyślu z III batalionem w Sanoku)[29][30][31]. Pozostawał lekarzem pułkowym 18 pułku podczas I wojny światowej[32][33]. Podczas wojny dostał się do niewoli rosyjskiej, został internowany i zesłany na Kaukaz, gdzie był lekarzem dla tamtejszej ludności. W 1918 powrócił do Polski. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany do stopnia majora pospolitego ruszenia w korpusie oficerów sanitarnych lekarzy ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[34][35]. W 1923, 1924 w stopniu był przydzielony jako oficer rezerwowy do 5 batalionu sanitarnego w Krakowie[36][37]. W 1934, jako major lekarz pospolitego ruszenia w korpusie oficerów sanitarnych[38]. Był wówczas w Kadrze Zapasowej 5 Szpitala Okręgowego w Krakowie i pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Sanok[39].
W 1922, będąc przypisanym do Chrzanowa wstąpił do Związku Lekarzy Małopolski i Śląska[40]. W okresie II Rzeczypospolitej wznowił pracę zawodową w Sanoku i prowadził w całym okresie międzywojennym[12][13]. Specjalizował się w chorobach wewnętrznych[12][13]. Prowadził praktykę prywatną[41], był zatrudniony w Szpitalu Powiatowym w Sanoku[42], działał także jako lekarz Ubezpieczalni Społecznej w Krośnie, był lekarzem Kasy Chorych dla robotników sanockiej Fabryce Wagonów. Ponadto dobroczynnie udzielał pomocy lekarskiej dla dzieci ochronki[43] żydowskiej oraz ochronki chrześcijańskiej św. Józefa. Pełnił funkcję wiceprezesa koła Związku Lekarzy Kas Chorych[44]. Był członkiem Towarzystwa Lekarskiego Krakowskiego[45], był członkiem Towarzystwa Lekarzy Polskich we Lwowie[46] oraz do 1939 Lwowskiej Izby Lekarskiej[47][48]. W 1933 został wybrany członkiem zarządu sanockiego oddziału Polskiego Czerwonego Krzyża[49], sprawował stanowisko prezesa tegoż, działającego w budynku przy ul. Ignacego Daszyńskiego 17[50].
Prócz działalności zawodowej angażował się aktywnie w życie polityczne, społeczne i wyznaniowe[51] i charytatywne. Był działaczem Polskiej Partii Socjalistycznej. Pracował w Izraelickiej Gminie Wyznaniowej w Sanoku. Był prezesem Stowarzyszenia Pomocy Dobroczynnej „Gemilas Chesed”[52][53]. Był prezesem Stowarzyszenia Rzemieślników (wzgl. Rękodzielników Żydowskich) „Jad Charuzim” w Sanoku[44] (organizacji prowadzącej działalność kulturalną oraz organizującą wsparcie dla ubogich)[54]. Z inicjatywy tego stowarzyszenia została wybudowana w Sanoku w 1897 Synagoga Jad Charuzim. Był członkiem sanockiego koła Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (wraz z nim do PTT należał inny żydowski lekarz z Sanoka, Salomon Ramer)[55].
Był radnym miasta Sanoka, zasiadał w klubie żydowskim. Był wybierany w wyborach: w 1928[44][56], w 1934[57][58] z listy BBWR[59], w 1939[60].
Sprawował stanowisko przewodniczącego rady Izraelickiej Gminy Wyznaniowej w Sanoku[44].
Jego żoną została Otylia z domu Afenda[1] (sądowy tłumacz przysięgły języka francuskiego[61][62][63], właścicielka domu mody w Sanoku), z którą miał syna. Do 1939 zamieszkiwał w Sanoku pod adresem ulicy Zgody[64] 210[65], a po jej przemianowaniu w 1936 pod adresem ulicy Feliksa Gieli 3[66][67][68][69] (obecnie jest to teren przy pobliskiej ulicy Ignacego Daszyńskiego, gdzie mieściła się siedziba Ligi Obrony Kraju).
Tuż po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej 1939 i zbliżaniu się frontu do Sanoka, wyjechał z żoną i synem do Lwowa, zaś po jego kapitulacji powrócił przez Lesko do Sanoka pod koniec 1941. W okresie okupacji niemieckiej nadal prowadził praktykę lekarską. Trafił do sanockiego getta. Po jego likwidacji w 1942 podjęto decyzję o przewiezieniu Herzigów do pobliskiego niemieckiego obozu Zwangsarbeitslager Zaslaw. Podczas transportu furmanką w miejscowości Zahutyń Samuel i Otylia Herzigowie popełnili samobójstwo[70][71] poprzez zażycie trucizny[72] 10 września 1942[73]. Według innej wersji oboje zostali zgładzeni w egzekucji, na którą jechali w wyżej opisanym transporcie[74]. Instytut Jad Waszem, na podstawie relacji brata Samuela Herziga – Józefa, podał, iż Samuel Herzig został zamordowany w ramach Holocaustu[1].
Sanocki poeta Roman Bańkowski upamiętnił Samuela Herziga w wierszu pt. „Sanockim Żydom” oraz zadedykował jemu wiersz pt. „Rzeczy zakryte”, opublikowany w tomiku poezji pt. Byli wśród nas – inni z 2000[75].
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913 – Austro-Węgry[31]
- Dyplom zasługi przyznany przez Zarząd Okręgu Wojewódzkiego LOPP – II Rzeczpospolita (1936)[76]
Uwagi
edytuj- ↑ Historyk Edward Zając podał datę urodzenia 1885, co wydaje się omyłką w kontekście lat ukończenia gimnazjum i studiów przez Samuela Herziga. Datę urodzenia 24 grudnia 1878 potwierdził także Instytut Jad Waszem.
- ↑ Edward Zając podał, iż Samuel Herzig miał ukończyć studia we wszechnicy Wiedeńskiej w 1908 – zob. Edward Zając. Dr Samuel Herzig – lekarz-społecznik (1885–1943). „Rocznik Sanocki”. VI, s. 291, 1988. Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Victims/individuals. Samuel Herzig. yvng.yadvashem.org. [dostęp 2021-04-08]. (ang.).
- ↑ a b CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1891/1892 (zespół 7, sygn. 13). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 136.
- ↑ a b CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1894/1895 (zespół 7, sygn. 18). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 194.
- ↑ a b Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 174, 175 (poz. 28, 4).
- ↑ a b CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1896/1897 (zespół 7, sygn. 22). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 402.
- ↑ a b XVII. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1898. Sanok: Fundusz Naukowy, 1898, s. 29.
- ↑ Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2014-10-24].
- ↑ Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1998, s. 17, 23, 63. ISBN 83-909787-0-9.
- ↑ Kronika. Promocya. „Gazeta Sanocka”, s. 4, nr 59 z 12 lutego 1905.
- ↑ Adam Bednarski: Rzut oka na pierwsze ćwierćwiecze istnienia Wydziału Lekarskiego Lwowskiego. 1920, s. 13.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: Prezydyum C.K. Namiestnictwa, 1911, s. 912.
- ↑ a b c Urzędowy spis lekarzy uprawnionych do wykonywania praktyki lekarskiej oraz aptek w Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: 1925, s. 229.
- ↑ a b c Urzędowy spis: lekarzy, lekarzy-dentystów, farmaceutów, felczerów, pielęgniarek, położnych, uprawnionych i samodzielnych techników dentystycznych oraz wykazy: aptek, szpitali, ubezpieczalni społ., ośrodków zdrowia, przychodni samodzielnych, oraz centrali i filii Państwowej Szkoły Higieny. Warszawa: 1939, s. 79.
- ↑ Borys Łapiszczak: Okupacja niemiecka Sanoka 1939–1944. Sanok na dawnej pocztówce i fotografii. Galicja i Lodomeria, Kresy Wschodnie, I wojna światowa. Cz. XV. Sanok: Poligrafia, 2012, s. 89. ISBN 83-918650-9-6.
- ↑ Ogłoszenie. „Gazeta Sanocka”. Nr 215, s. 4, 1 marca 1908.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 836.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 912.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 902.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 935.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 947.
- ↑ Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 43.
- ↑ Wiadomości bieżące. Z Towarzystwa Lekarzy Galicyjskich. „Przegląd Lekarski”, s. 479, nr 29 z 20 lipca 1912.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1907. Wiedeń: 1906, s. 1161.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1908. Wiedeń: 1907, s. 1172.
- ↑ Kronika. Z c. i k. armii. „Gazeta Lwowska”. Nr 57, s. 3, 12 marca 1909.
- ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1910. Wiedeń: 1910, s. 473.
- ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1911. Wiedeń: 1911, s. 478.
- ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1914. Wiedeń: 1914, s. 418.
- ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1910. Wiedeń: 1910, s. 320.
- ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1911. Wiedeń: 1911, s. 326.
- ↑ a b Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1914. Wiedeń: 1914, s. 259.
- ↑ Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wiedeń: 1916, s. 198.
- ↑ Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918, s. 286.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1152.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1097.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1215.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1045.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 302.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 768.
- ↑ Sprawy zawodowe. Związek Lekarzy Małopolski i Śląska. „Polska Gazeta Lekarska”, s. 780, nr 40 z 1 października 1922.
- ↑ Wojciech Sołtys, Zaludnienie, stosunki narodowościowe, wyznaniowe i zdrowotne, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 554.
- ↑ Alojzy Zielecki, Opieka społeczna i zdrowotna. W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 469.
- ↑ Edward Zając, Organizacje o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym i sportowym / Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 603.
- ↑ a b c d Żydostwo m. Sanoka prosi o sprawiedliwe rozpatrzenie sprawy. „Nowy Dziennik”, s. 9, nr 206 z 29 lipca 1933.
- ↑ Sprawozdanie Rady Zawiadowczej Towarzystwa Lekarzy Polskich b. Galicji za rok 1933 [online], s. 3 .
- ↑ Sprawozdanie Rady Zawiadowczej Towarzystwa Lekarzy Polskich we Lwowie za rok 1937. Spis członków. „Polska Gazeta Lekarska”, s. 1075, nr 51 z 18 grudnia 1938.
- ↑ Lista członków Lwowskiej Izby Lekarskiej według stanu z lipca 1931. „Dziennik Urzędowy Izb Lekarskich”, s. 332, nr 9 z 1 września 1931.
- ↑ Lista członków Lwowskiej Izby Lekarskiej uprawnionych do głosowania do Rady Izby w dniu 17 grudnia 1939 r.. „Dziennik Urzędowy Izb Lekarskich”, s. 19, nr 8 z 1939.
- ↑ Starostwo powiatowe w Sanoku. Stowarzyszenia i związki 1930-1939 (zespół 23, sygn. 17, nr mikr. 160760). Archiwum Państwowe w Przemyślu, s. 356.
- ↑ Roman Daszyk. 90 lat Polskiego Czerwonego Krzyża. „Rocznik Sanocki 2011”, s. 211, 2011. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096.
- ↑ Alojzy Zielecki, Opieka społeczna i zdrowotna. W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 468.
- ↑ Andrzej Potocki: Żydzi w Podkarpackiem. Rzeszów: Libra, 2004, s. 173. ISBN 83-89183-05-6.
- ↑ Gemilut Chesed. sztetl.org.pl. [dostęp 2014-10-24].
- ↑ Edward Zając, Organizacje o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym i sportowym / Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 604.
- ↑ Edward Zając, Organizacje o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym i sportowym. Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 607.
- ↑ Marek Drwięga. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka w latach 1918–1939. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 40, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Marek Drwięga. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka w latach 1918–1939. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 43, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Edward Zając: Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2002, s. 84, 87. ISBN 83-909787-8-4.
- ↑ Wojciech Sołtys, Miasto i jego władze, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 517.
- ↑ Marek Drwięga. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka w latach 1918–1939. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 46, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Ogólna list tłumaczów przysięgłych, ustanowionych na mocy rozporządzenia ministra sprawiedliwości z dnia 24 grudnia 1928 r. o tłumaczach przysięgłych (Dz. U. R. P. Nr. 104, Poz. 943) według stanu z dnia 15 stycznia 1935 r.. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”, s. 43, nr 2 z 15 stycznia 1935. Ministerstwo Sprawiedliwości.
- ↑ Ogólna lista tłumaczów przysięgłych, ustanowionych na mocy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 grudnia 1928 r. o tłumaczów przysięgłych (Dz. U. R. P. Nr. 104, poz. 943) według stanu z dnia 15 stycznia 1936 r.. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”. Nr 1, s. 14, 15 stycznia 1936.
- ↑ Kalendarz Sądowy na Rok 1939. Warszawa: 1939, s. 125.
- ↑ Księga Adresowa Polski (wraz z W. M. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, 1930. Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1930, s. 783.
- ↑ Spis abonentów Państwowych i Koncesjonowanych Sieci Telefonicznych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy) 1931/32 r.. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Poczt i Telegrafów, 1931, s. 490.
- ↑ Spis Abonentów sieci telefonicznych Państwowych i Koncesjonowanych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy) na 1938 r.. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo „Polska Poczta, Telegraf i Telefon”, 1938, s. 622.
- ↑ Książka telefoniczna. 1939. s. 706. [dostęp 2015-05-26].
- ↑ Herzig Samuel physician Sanok, Gieli street 3. dcjr.org. [dostęp 2014-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 października 2014)]. (ang.).
- ↑ Maria Łapiszczak, Borys Łapiszczak: Sanok i dawne województwo rzeszowskie na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. VI. Sanok: Poligrafia, 2003, s. 109. ISBN 83-915388-3-4.
- ↑ Edward Zając. Dzieje Żydów Sanoka i powiatu sanockiego w latach 1939–1943. „Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku”. 32, s. 128, 1994.
- ↑ Magdalena Grzebałkowska: Beksińscy. Portret podwójny. Kraków: Wydawnictwo „Znak”, 2014, s. 24. ISBN 978-83-240-2874-0.
- ↑ Edward Zając. Dr Samuel Herzig – lekarz-społecznik (1885–1943). „Rocznik Sanocki”. VI, s. 292, 1988. Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka.
- ↑ Edward Zając. Otylia Wiktoria Afendówna (1893-1942). „Tygodnik Sanocki”. Nr 15 (335), s. 5, 10 kwietnia 1998.
- ↑ Józef Krętowski: Ich pamięci. Straty osobowe lekarzy na Kresach Rzeczypospolitej w latach drugiej wojny światowej. Białystok: Skryba, 2018, s. 89. ISBN 978-83-950874-0-0.
- ↑ Roman Bańkowski: Byli wśród nas – inni. Sanok: Związek Literatów Polskich. Oddział w Rzeszowie, 2000, s. 24, 41. ISBN 83-914224-4-5.
- ↑ Odznaczenia L. O. P. P.. „Wschód”, s. 8, nr 26 z 10 października 1936.
Bibliografia
edytuj- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
- Edward Zając. Dr Samuel Herzig – lekarz-społecznik (1885–1943). „Rocznik Sanocki”. VI, s. 291–292, 1988. Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka.
- Edward Zając. Dr Samuel Herzig – lekarz-społecznik (1885–1943). „Echo Sanoka”, s. 7, nr 33 z 29 sierpnia 1994.
- Edward Zając. Dzieje Żydów Sanoka i powiatu sanockiego w latach 1939–1943. „Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku”. 32, s. 128, 1994.
- Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka. Kraków: Secesja, 1995. ISBN 83-86077-57-3.
- Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1998, s. 35–36. ISBN 83-909787-0-9.
- Edward Zając, Szpital Powszechny w Sanoku, Szpital Specjalistyczny w Sanoku, s. 25–27, 61, 78, 81–82 .