Sajenek (jezioro)

jezioro w Augustowie

Sajenekjezioro w Augustowie, w woj. podlaskim.

Sajenek
Jeziorko
Ilustracja
Widok na jezioro z pomostu nad wschodnią częścią jeziora
Położenie
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Miejscowości nadbrzeżne

Sajenek (Augustów)

Region

Równina Augustowska

Wysokość lustra

119,2 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

68,2 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


1,4 km
0,75 km

Głębokość
• średnia
• maksymalna


5,7 m
26 m

Długość linii brzegowej

3,5 km

Objętość

3911,8 tys. m³

Hydrologia
Rodzaj jeziora

rynnowe

Położenie na mapie Augustowa
Mapa konturowa Augustowa, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Sajenek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Sajenek”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, u góry nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Sajenek”
Położenie na mapie powiatu augustowskiego
Mapa konturowa powiatu augustowskiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Sajenek”
Ziemia53°50′02,9″N 23°05′44,0″E/53,834139 23,095556

Nazwy Sajenek, Sajno, Sajenko wywodzą się z języka jaćwieskiego, prawdopodobnie od rdzenia sai-, oznaczającego nurt, prąd, rzekę. Nurt taki płynie od Rudawki poprzez Sajenko, Sajenek, Sajno aż do rzeczki Sajownica.

Hydronimia

edytuj

Według spisu wód stojących, opracowanego przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych, obiekt nosi nazwę Sajenek[1]. Dawniej używana była też nazwa Jeziorko[2][3].

Charakterystyka

edytuj

Jezioro Sajenek położone jest ok. 7,5 km od centrum miasta, w dawnej wsi Sajenek, włączonej w 1973 do Augustowa. Leży na Suwalszczyźnie, w obrębie Równiny Augustowskiej (będącej częścią Pojezierza Litewskiego) na wysokości 119,2 m n.p.m. Nad jeziorem występuje przede wszystkim zabudowa letniskowa. Otoczone jest lasami Puszczy Augustowskiej.

Jezioro ma powierzchnię 68,2 ha. Jego wymiary to 1,4 x 0,75 km. Głębokość maksymalna wynosi 26 m, zaś średnia 5,7 m. Długość linii brzegowej to 3,5 km. Objętość jeziora: 3911,8 tys. m³. Współczynnik rozwinięcia linii brzegowej wynosi 1,2, zaś wskaźnik odsłonięcia 12. W 2000 r. jezioro miało II klasę czystości oraz 2 kategorię podatności na degradację[4]. Na jeziorze obowiązuje zakaz pływania jednostkami pływającymi przy użyciu silnika spalinowego w okresie od 15 czerwca do 15 września każdego roku[5].

Sajenek wraz z jeziorami Sajno i Sajenko oraz rzeczką Rudawką wypełniają wspólną rynnę polodowcową, ciągnącą się równoleżnikowo. Sajenek na południowym zachodzie łączy się z jeziorem Sajno, zaś na północnym wschodzie, poprzez przesmyk, z jeziorem Sajenko (w XVIII w. przebiegał tędy trakt do Grodna).

W zakresie rybołówstwa i wędkarstwa Sajenek jest zarządzany przez Lokalną Grupę Rybacką „Pojezierze Suwalsko-Augustowskie”[6].

Sajenek stał się osobnym akwenem pod koniec XIX w., gdy dawną wschodnią część jeziora Sajno oddzielono groblą, usypaną na potrzeby budowanej Kolei zaniemeńskiej. W 1911 groblą poprowadzono też szosę do Grodna. Obecnie groblą biegnie linia kolejowa nr 40 oraz droga wojewódzka nr 664.

Przypisy

edytuj
  1. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 304, ISBN 83-239-9607-5.
  2. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej: Atlas jezior Polski. Jerzy Jańczak (red.). T. III: Jeziora Pojezierza Mazurskiego i Polsku Południowej. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe S.C., 1999, s. 16-17. ISBN 83-88163-13-2.
  3. Irena Batura, Wojciech Batura: Po Ziemi Augustowskiej. Przewodnik dla turysty i wczasowicza. Suwałki: Wydawnictwo "Hańcza", 1993, s. 105. ISBN 83-900828-3-7.
  4. Informacja Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska o stanie środowiska na terenie powiatu augustowskiego w 2012 r.. Suwałki: Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku. Delegatura w Suwałkach, 2013.
  5. Uchwała nr 68/XI/07 Rady Powiatu w Augustowie z dnia 11 września 2007 r.. Samorząd Powiatu Augustowskiego. [dostęp 2014-07-13].
  6. Lokalna Strategia Rozwoju Obszaru Rybackiego „Pojezierze Suwalsko-Augustowskie”. Załączniki. Suwałki: Lokalna Grupa Rybacka „Pojezierze Suwalsko-Augustowskie”, 2011.

Bibliografia

edytuj
  • Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej: Atlas jezior Polski. Jerzy Jańczak (red.). T. III: Jeziora Pojezierza Mazurskiego i Polsku Południowej. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe S.C., 1999, s. 16-17, 90. ISBN 83-88163-13-2.
  • Irena Batura, Wojciech Batura: Po Ziemi Augustowskiej. Przewodnik dla turysty i wczasowicza. Suwałki: Wydawnictwo "Hańcza", 1993, s. 105-107. ISBN 83-900828-3-7.
  • Geoportal.gov.pl. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. [dostęp 2014-07-13].
  • Plan urządzenia gospodarstwa leśnego Nadleśnictwa Augustów na okres 01.01.2005-31.12.2014. Program ochrony przyrody. Białystok: Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Białymstoku.