Sadlno (Ząbkowice Śląskie)
Sadlno (niem. Zadel) – część miasta Ząbkowice Śląskie w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie ząbkowickim, w gminie Ząbkowice Śląskie, do 1973 roku oddzielna wieś.
| część miasta | |
 Zabytkowy kościół par. pw. św. Jadwigi w Sadlnie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Miasto | |
| W granicach miasta |
1 stycznia 1973 |
| SIMC |
1061995 |
| Strefa numeracyjna |
74 |
| Kod pocztowy |
57-200 |
| Tablice rejestracyjne |
DZA |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ząbkowickiego  | |
Położenie na mapie gminy Ząbkowice Śląskie  | |
Położenie na mapie Ząbkowic Śląskich  | |
 50°34′57″N 16°49′21″E/50,582500 16,822500
| |
Położona wzdłuż drogi od centrum w stronę Nysy, gęsto zabudowana ulicówka.
Historia
edytujSadlno po raz pierwszy w dokumentach wzmiankowane było w latach 1235–1236[1]. Zdaniem historyków Heneliusa i Heynego wieś powstała jednak wcześniej, gdyż podają oni, iż kościół pw. św. Jadwigi został zbudowany już około 1200 roku. Według żyjącego w XVII wieku Marcina Koblitza (kronikarza z Ząbkowic Śląskich) podczas rozbiórki starego kościoła pw. św. Jadwigi, w miejsce którego później wybudowano nowy obiekt o tej samej patronce, odkryto deskę, na której miał być wycięty napis informujący o tym, iż fundatorką oryginalnego kościoła była sama Jadwiga Śląska. Ponadto w średniowieczu przez wieś prawdopodobnie przebiegał szlak handlowy z Wrocławia do Pragi[2].
Do połowy XIV wieku mieszkańcy Ząbkowic Śląskich korzystali z kościoła pw. św. Jadwigi w Sadlnie, gdyż w mieście do tego czasu nie istniał żaden kościół[3], a do 1399 roku, gdy w Ząbkowicach Śląskich założono parafię pw. św. Anny, należeli oni do mającej swoją siedzibę w Sadlnie parafii pw. św. Jadwigi[4].
24 kwietnia 1858 roku Sadlno ucierpiało w wyniku Wielkiego Pożaru, jaki zniszczył znaczną część Ząbkowic Śląskich. W jego wyniku we wsi zginęły 3 osoby, spalone zostały 62 budynki, a zniszczeniom, które uniemożliwiły dalsze korzystanie z nich uległo kolejnych kilkadziesiąt budynków[5].
W 1883 roku we wsi zbudowano cukrownię, w której produkowano cukier żółty. Po zakończeniu II wojny światowej była ona pierwszym tak dużym zakładem uruchomionym ponownie w pobliżu Ząbkowic Śląskich – pracę wznowiła bowiem 1 października 1945 roku, a początkowo jej pracownikami byli głównie Niemcy, którym pomagała grupa Polaków przesiedlonych z Kresów Wschodnich[6].
W latach 1945–54 siedziba gminy Sadlno. 1 stycznia 1973 roku obszar wsi Sadlno został włączony do Ząbkowic Śląskich[7].
Zabytki
edytujDo wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[8]:
- kościół par. pw. św. Jadwigi.
Przypisy
edytuj- ↑ Osadnictwo do połowy XIII wieku. W: Jerzy Organiściak: Ząbkowickie opowieści. Część 1: Z dziejów miasta. Ząbkowice Śląskie: Towarzystwo Regionalne Ziemi Ząbkowickiej, 1995, s. 6, seria: Ząbkowickie opowieści.
- ↑ Jak i kiedy powstały Ząbkowice?. W: Jerzy Organiściak: Ząbkowickie opowieści. Część 1: Z dziejów miasta. Ząbkowice Śląskie: Towarzystwo Regionalne Ziemi Ząbkowickiej, 1995, s. 9, seria: Ząbkowickie opowieści.
- ↑ Ząbkowice w czasach piastowskich. W: Jerzy Organiściak: Ząbkowickie opowieści. Część 1: Z dziejów miasta. Ząbkowice Śląskie: Towarzystwo Regionalne Ziemi Ząbkowickiej, 1995, s. 12, seria: Ząbkowickie opowieści.
- ↑ Ząbkowice w czasach piastowskich. W: Jerzy Organiściak: Ząbkowickie opowieści. Część 1: Z dziejów miasta. Ząbkowice Śląskie: Towarzystwo Regionalne Ziemi Ząbkowickiej, 1995, s. 15, seria: Ząbkowickie opowieści.
- ↑ Wielki Pożar. W: Jerzy Organiściak: Ząbkowickie opowieści. Część 1: Z dziejów miasta. Ząbkowice Śląskie: Towarzystwo Regionalne Ziemi Ząbkowickiej, 1995, s. 39-41, seria: Ząbkowickie opowieści.
- ↑ Życie gospodarcze. W: Jerzy Organiściak: Ząbkowickie opowieści. Część 1: Z dziejów miasta. Ząbkowice Śląskie: Towarzystwo Regionalne Ziemi Ząbkowickiej, 1995, s. 51, seria: Ząbkowickie opowieści.
- ↑ Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1972 r. w sprawie utworzenia, zniesienia i zmiany granic niektórych miast (Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327)
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 247. [dostęp 2012-11-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].