Organizacja Ludu Afryki Południowo-Zachodniej
Organizacja Ludu Afryki Południowo-Zachodniej (SWAPO, South West Africa People's Organization) – najważniejsza organizacja wyzwoleńcza w Namibii (Afryce Południowo-Zachodniej); powstała w 1960 w wyniku przekształcenia Kongresu Ludu Owambo (założonego w 1957). Następnie partia polityczna, sprawująca rządy w Namibii od chwili uzyskania niepodległości w 1990 roku[1].
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Skrót |
SWAPO |
| Lider | |
| Data założenia |
19 kwietnia 1960 |
| Adres siedziby |
Hans Dietrich Genscher Street, Erf 2464, |
| Ideologia polityczna | |
| Barwy |
|
| Strona internetowa | |
Pierwszym liderem partii został Sam Nujoma[1]. Na początku lat 60. padła ofiarą represji politycznych przez co niektórzy działacze kontynuowali działalność za granicą a w szczególności w sąsiedniej Botswanie[2][3]. Od 1966 roku zbrojne ramię partii, Ludowa Armia Wyzwoleńcza Namibii prowadziła walkę partyzancką o niepodległość Namibii, początkowo na terenie kraju, a później - po wyparciu przez wojska RPA – z terytorium Angoli; uzyskała poparcie opinii międzynarodowej: w 1973 uznana została przez ONZ i OJA za jedynego reprezentanta ludności Namibii. Wojskom SWAPO militarnego wsparcia udzieliła Kuba[4] i Angola[5]. Wsparcia materialnego udzieliły z kolei Algieria[6], Kenia[7], Libia[8], Bułgaria[9][10], Jugosławia[11][12], Tanzania[13][14], Zambia[15], Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich[16] i Chiny[17].
W wyborach powszechnych w 1989 (doszło do nich po negocjacjach z RPA z udziałem ONZ) odniosła zwycięstwo, zdobywając większość w parlamencie; w 1990 jej przywódca Sam Nujoma został prezydentem niepodległej Namibii, a inny członek kierownictwa Hage Geingob – premierem. W wyborach w 1995 i 2000 Nujoma ponownie został wybrany prezydentem. Także wybory parlamentarne z 2002 i 2004 roku okazały się zwycięstwem SWAPO. Obserwatorzy nie zanotowali w trakcie ich trwania poważniejszych nadużyć[1]. Od 2005 roku prezydentem był reprezentujący SWAPO Hifikepunye Pohamba. W 2009 roku Pohamba uzyskał reelekcję w wyborach prezydenckich[18]. Od 2015 roku prezydentem jest Hage Geingob również będący członkiem SWAPO[2][3].
Partia ma charakter socjaldemokratyczny i centrolewicowy[19][20].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Namibia. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-06-15].
- ↑ a b Geingob, Hage Gottfried - Swapo. nid.org.na. [dostęp 2012-12-08]. (ang.).
- ↑ a b Minister of Trade and Industry Dr. Hage Geingob. mti.gov.na. [dostęp 2012-12-08]. (ang.).
- ↑ Cuba Annual Report: 1986, 1986. s.538-539.
- ↑ Land Mines in Angola, 1993. s.6.
- ↑ AAPSO Presidium Committee on Africa held in Algeria, 17–18 lutego 1985, 1985. s. 26.
- ↑ SWAPO Information Bulletin, 1983. s. 37.
- ↑ Imagery and Ideology in U.S. Policy Toward Libya 1969–1982, 1988. s. 70.
- ↑ Interparliamentary Union Conference, Sofia, Bulgaria: Report of the United States Delegation to the 64th Conference of the Interparliamentary Union, Held at Sofia, Bulgaria, 1977. s.42
- ↑ Record of Proceedings -International Labour Conference 6, 1982. s/ 4.
- ↑ The foreign policy of Yugoslavia, 1973–1980, 1980. s. 125
- ↑ Yugoslavia in the 1980s, 1985. s.265
- ↑ Tanzania: A Political Economy, 2013. s. 355.
- ↑ SWAPO and the struggle for national self-determination in Namibia, 1980. s. 33
- ↑ "Rhodesian Insurgency – Part 2". Rhodesia.nl.. [dostęp 2017-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-11)].
- ↑ The Soviet Union and Revolutionary Warfare: Principles, Practices, and Regional Comparisons, 1988. s.140-147
- ↑ Namibia: the road to self-government, 1979. s. 41.
- ↑ Namibia's ruling SWAPO in landslide poll victory. Reuters, 4 grudnia 2009. [dostęp 2009-12-05]. (ang.).
- ↑ Gerhard Tötemeyer: The Management of a Dominant Political Party system with particular reference to Namibia. Friedrich Ebert Stiftung, grudzień 2007. [dostęp 2011-06-09].
- ↑ Timothy Dauth: From Liberation Organisations to Ruling Parties: The ANC and SWAPO in Transition. [w:] NamNet Digest, Vol. 95, no. 3 [on-line]. 17 stycznia 1995. [dostęp 2011-06-09].