SMS Zenta
SMS Zenta – austro-węgierski krążownik pancernopokładowy z końca XIX wieku i I wojny światowej. Pierwsza jednostka typu Zenta. Zatopiony 16 sierpnia 1914 roku u wybrzeży Czarnogóry. Nazwa okrętu upamiętniała zwycięstwo w bitwie pod Zentą (1697)[2].
Historia | |
Stocznia | |
---|---|
Położenie stępki | |
Wodowanie | |
K.u.K. Kriegsmarine | |
Wejście do służby |
25 maja 1899[1] |
Wycofanie ze służby |
16 sierpnia 1914 |
Los okrętu |
zatopiony |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność |
projektowa: 2313 t |
Długość |
na linii wodnej: 96,0 m |
Szerokość |
11,7 m |
Zanurzenie |
4,2 m |
Napęd | |
maszyny parowe VTE o mocy 8160 ihp | |
Prędkość |
20,8 węzła |
Uzbrojenie | |
8 x armata okrętowa 120 mm L/40 Skoda 8 x armata okrętowa 47 mm L/44 Skoda 2 x armata wielolufowa Hotchkiss M1879 kalibru 47 mm 2 x karabin maszynowy 8 mm 2 x wyrzutnia torped kal. 400 mm | |
Opancerzenie | |
nadbudówki: 2 x 25 mm; kazamaty: 35 mm; pancerz burtowy: 2 x 25 mm | |
Załoga |
308 |
Po wybuchu I wojny światowej krążownik brał udział w pierwszej akcji bojowej floty austro-węgierskiej, jakim było ostrzeliwanie radiostacji i linii kolejowej w okolicach Antivari (ob. Bar) w Czarnogórze 8 sierpnia 1914 r. Dowódcą był komandor por. Paul Pachner[3]. W ciągu kolejnych dni prowadził blokadę wybrzeża Czarnogóry. 16 sierpnia 1914 roku rano „Zenta”, patrolująca tam wraz z niszczycielem SMS „Ulan”, została zaskoczona przez główne siły marynarki francuskiej wraz z okrętami brytyjskimi, w składzie m.in. 13 pancerników. Dowódca „Zenty” rozkazał odwrót do Cattaro, co udało się „Ulanowi”, lecz dysponujący mniejszą prędkością krążownik nie zdołał uciec. Płynąc możliwie blisko brzegu, dogoniony przez okręty ententy, odmówił poddania się i podjął walkę. Ostrzeliwany przez liczne okręty, z pancernikiem „Courbet” na czele, krążownik zatonął o 9.30 w pobliżu Antivari. Zginęło 173 ludzi załogi, 139 dostało się do brzegu i zostało wziętych do czarnogórskiej niewoli[3].
Przypisy
edytuj- ↑ http://www.kuk-kriegsmarine.at/zenta.htm
- ↑ K. Csonkaréti, Marynarka..., s. 15.
- ↑ a b K. Csonkaréti, Marynarka..., s. 31-34.
Bibliografia
edytuj- Robert Gardiner, Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway's All The World's Fighting Ships 1880-1905. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5.
- Károly Csonkaréti: Marynarka Wojenna Austro-Węgier w I wojnie światowej 1914-1918. Wydawnictwo: Arkadiusz Wingert, 2004. ISBN 83-918940-3-7.