SM Tb 72F
SM Tb 72F – austro-węgierski torpedowiec z początku XX wieku i okresu I wojny światowej, dwudziesta trzecia jednostka typu Kaiman. Do 1913 roku nosił nazwę Kormoran, następnie oznaczenie 72F, a od roku 1917 sam numer 72 – skrót SM Tb oznaczał Seiner Majestät Torpedoboot (torpedowiec Jego Cesarskiej Mości).
 Tb 72F przed 1917 r. | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki | |
| Wodowanie |
31 lipca 1909 |
 K.u.K. Kriegsmarine
| |
| Nazwa |
Kormoran → 72F → 72 |
| Wejście do służby |
5 marca 1910 |
| Wycofanie ze służby | |
| Los okrętu |
złomowany po 1920 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
projektowa 210 t |
| Długość |
pełna: 56,9 m |
| Szerokość |
5,4 m |
| Zanurzenie |
1,4 m |
| Napęd | |
| 2 kotły parowe 1 maszyna parowa o mocy indykowanej 3000 KM | |
| Prędkość |
26,2 węzła |
| Uzbrojenie | |
| 4 x armata okrętowa 47 mm L/33 1 x karabin maszynowy 8 mm (od 1915 roku) 3 x wyrzutnia torpedowa kal. 450 mm | |
| Załoga |
38 |
Historia
edytujStępkę pod budowę okrętu położono w stoczni Danubius-Werft w Fiume (ob. Rijeka) 13 stycznia 1909 roku, kadłub wodowano 31 lipca 1909 roku, a okręt oddano do służby 5 marca 1910 roku[1]. Był przedostatnim zbudowanym okrętem tego typu. Początkowo nosił nazwę „Kormoran” (kormoran), lecz od 1 stycznia 1914 roku zastąpiono ją przez alfanumeryczne oznaczenie 72F (litera F oznaczała, że okręt zbudowano w Fiume)[1]. Rozkazem z 21 maja 1917 roku z oznaczeń torpedowców usunięto ostatnią literę i do końca wojny nosił on tylko numer 72[3].
Okręt uczestniczył w I wojnie światowej. Brał udział m.in. w pierwszej akcji bojowej floty austro-węgierskiej, jakim było ostrzeliwanie radiostacji i linii kolejowej w okolicach Antivari (ob. Bar) w Czarnogórze 8 sierpnia 1914 roku[4].
Po wojnie okręt w ramach podziału floty Austro-Węgier przekazano Wielkiej Brytanii, która sprzedała go w 1920 roku włoskiej stoczni złomowej[3].
Opis
edytujOkręt posiadał dwa kotły parowe typu Yarrow i jedną pionową czterocylindrową maszynę parową potrójnego rozprężania. Okręt uzbrojony był w cztery armaty kalibru 47 mm L/33 (po dwie na każdej z burt) oraz trzy wyrzutnie torped kalibru 450 mm. W 1915 roku uzbrojenie wzmocniono pojedynczym karabinem maszynowym Schwarzlose 8 mm[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c R. Greger: Austro-Hungarian..., s. 55.
- ↑ Robert Rochowicz: Losy okrętów floty Austro-Węgier po 30 października 1918 roku. „Morza, Statki i Okręty”, nr 4-5/2003, s. 42-43.
- ↑ a b c Conway’s..., s. 339.
- ↑ Károly Csonkaréti: Marynarka Wojenna Austro-Węgier w I wojnie światowej 1914-1918. Wydawnictwo: Arkadiusz Wingert, 2004, ISBN 83-918940-3-7, s. 31.
Bibliografia
edytuj- Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1906-1921. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 1985, s. 339. ISBN 978-0-87021-907-8. (ang.).
- René Greger: Austro-Hungarian Warships of World War I. Londyn, 1976. ISBN 0-7110-0623-7. (ang.)