SHL M06 – polski motocykl klasy 150 cm³ marki SHL, produkowany w latach 1958–1961 w zakładach KZWM Polmo-SHL w Kielcach. Produkowany w dwóch odmianach: M06-U i M06-T, w łącznej liczbie ok. 34 tysięcy egzemplarzy.

SHL M06
Ilustracja
M06-U
Producent

Polmo-SHL

Klasa

motocykl

Okres produkcji

1958-1961

Miejsce produkcji

Kielce Polska

Napęd
Silnik

1-cyl. dwusuwowy
chłodzony powietrzem

Pojemność

148 cm³

Stopień sprężania

6,5

Moc

6,5 KM (4,8 kW)

Moment obrotowy

11 Nm przy 3500 rpm

Skrzynia biegów

3-stopniowa

Ogumienie
Rozmiar opon

3,00-19

Wymiary i masa
Długość

2010–2020 mm

Szerokość

660 mm

Wysokość

960–970 mm

Wysokość siedzenia

780 mm

Rozstaw osi

1290 mm

Masa własna

108 kg

Pojemność baku

13 l

Osiągi
Prędkość maks.

78 km/h

Inne
Poprzednik

SHL M05
WFM M06

Następca

SHL M11

Modele pokrewne

WSK M06 Z

Modele podobne

Jawa-ČZ 175 typ 450

Historia

edytuj

Na skutek odwilży politycznej w 1956 roku, oraz w związku z większym zapotrzebowaniem na środki transportu indywidualnego, władze centralnie sterowanej gospodarki Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej odstąpiły częściowo od wprowadzonej wcześniej centralizacji przemysłu i zdecydowały umieścić produkcję motocykli także w innych zakładach, poza Warszawską Fabryką Motocykli[1]. W 1957 roku produkcję motocykli wznowiono w Kieleckich Zakładach Wyrobów Metalowych (KZWM) Polmo-SHL w Kielcach, z których przeniesiono ją uprzednio w 1951 roku do Warszawy[1]. Skierowany tam do produkcji model SHL M06, kontynuujący markę i ciąg oznaczeń SHL M05, był ulepszoną wersją warszawskiego WFM M06, z powiększonym silnikiem[1]. Jego konstrukcję opracowało jeszcze biuro konstrukcyjne Warszawskiej Fabryki Motocykli[2].

Główną nowością był silnik S06 o pojemności 148 cm³, rozwinięty na bazie mniejszej jednostki S01 (123 cm³), produkowany nadal w WFM[1]. Rama motocykla miała taki sam kształt, lecz wykonana była z zamkniętych profili o przekroju prostokątnym zamiast ceowników, co usztywniło konstrukcję[3]. Zastosowano skuteczniejsze pełnopiastowe hamulce bębnowe o średnicy 160 mm[2]. Komfort zwiększyło zastosowanie wygodniejszej wyższej kanapy, głębszych błotników i gumowego elementu pośredniczącego między piastą tylnego koła a zębatką[4][2]. Motocykl był wykończony w wyższym standardzie, z chromowanym układem wydechowym[2]. Od początku 1958 roku do kwietnia 1959 roku wyprodukowano 10 356 sztuk pierwszej wersji produkcyjnej, oznaczonej M06-U[4].

 
M06-T

Ulepszoną wersją motocykla był M06-T, produkowany od maja 1959 roku[5]. Przekonstruowano w nim przede wszystkim zawieszenie przednie dla polepszenia komfortu jazdy, zastępując widelec teleskopowy ze sprężynami śrubowymi bez tłumienia olejowego przez wahacz pchany z amortyzatorami teleskopowymi z tłumieniem hydraulicznym[6]. Stał się on pierwszym polskim motocyklem z wahaczowym przednim zawieszeniem[5]. Ulepszono też elementy resorujące z tyłu, zwiększając skok koła[6]. Powiększono przedni reflektor (ze 130 do 150 mm), a pozycyjną lampę tylną doposażono w światło stopu[6]. Motocykle lakierowane były standardowo na kolor wiśniowy[5]. Do 1961 roku wyprodukowano 23 370 sztuk modelu M06-T (według innych źródeł, 27 370)[a]. Już w 1961 roku został zastąpiony w produkcji przez SHL M11 z większym silnikiem[7].

Po rozpoczęciu produkcji w 1958 roku model SHL M06 był dostępny jako pierwszy w powojennej Polsce w wolnej sprzedaży, bez talonów, co uzasadniała wyższa cena motocykla[8]. Motocykl kosztował 14 000 zł – aż dwa razy drożej od WFM M06, chociaż mniej od motocykli importowanych (np. Jawa 175 – 18 000 zł)[8]. Ograniczona produkcja jednak mimo to nie pokrywała popytu[8].

Dane techniczne

edytuj
SHL M06
Ogólne
  • rama: podwójna, typu kołyskowego, spawana z kształtowników o przekroju prostokątnym[9]
  • zawieszenie:
    • przednie: widelec teleskopowy ze sprężynami śrubowymi bez tłumienia olejowego, o skoku 145 mm (M06-U) lub dwustronny średni wahacz pchany z dwoma elementami resorującymi ze sprężynami śrubowymi i hydraulicznymi amortyzatorami teleskopowymi dwustronnego działania, o skoku 160 mm (M06-T)[9]
    • tylne: wahacz wleczony z dwoma elementami resorującymi ze sprężynami śrubowymi i amortyzatorami teleskopowymi dwustronnego działania, o skoku 95 mm (M06-U) lub 105 mm (M06-T)[6]
  • ogumienie: dętkowe o wymiarach 3.00–19″[9]
  • hamulce: bębnowe, średnica 160 mm, powierzchnia okładzin ciernych 232 cm²[9]
  • siedzenia: kanapa dwuosobowa, poduszka z gumy mikroporowatej[9]
  • instalacja elektryczna: 6 V, prądnica prądu przemiennego o mocy 28 W, akumulator o poj. 7 Ah, sygnał dźwiękowy i oświetlenie elektryczne[9]
  • oświetlenie: reflektor przedni o średnicy 130 mm (M06-U) lub 150 mm (M06-T), pozycyjna lampa tylna, w wersji M06-T ze światłem stopu[6].
  • zbiornik paliwa: 13 l[9]

Wymiary i masy

  • masa własna: 108 kg[9]
  • dopuszczalne obciążenie: 160 kg[9]
  • dopuszczalna masa całkowita: 280 / 290 kg (M06-U/T)[9]
  • długość: 2020 / 2010 mm (M06-U/T)[9]
  • rozstaw osi: 1290 mm[9]
  • szerokość: 660 mm[9]
  • wysokość: 970 / 960 mm (M06-U/T)[9]

Napęd

Dane eksploatacyjne

  • prędkość maksymalna: 78 km/h[9]
  • zużycie paliwa: 3,3 l/100 km[9]
  • najmniejsza średnica zawracania: 4 m (M06-U) lub 3,6 m (M06-T)[9]
  1. Zakrzewski 2010 ↓, s. 126 podaje produkcję M06-T: 27 370 sztuk, aZieliński 2005 ↓, s. 208: 23 370 sztuk.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Zakrzewski 2010 ↓, s. 122, 124.
  2. a b c d Zieliński 2005 ↓, s. 205.
  3. Zakrzewski 2010 ↓, s. 125, 136.
  4. a b Zakrzewski 2010 ↓, s. 125.
  5. a b c d Zakrzewski 2010 ↓, s. 126.
  6. a b c d e Zakrzewski 2010 ↓, s. 126–127; Zieliński 2005 ↓, s. 206–208.
  7. Zakrzewski 2010 ↓, s. 128.
  8. a b c Tomasz Szczerbicki: Motocykl SHL 150 – wersje M06-T i M06-U – historia, opis, ceny, najważniejsze informacje. scigacz.pl, 2021-03-22.
  9. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Zieliński 2005 ↓, s. 206–209.

Bibliografia

edytuj
  • Adam Zakrzewski: Auto-moto PRL: władcy dróg i poboczy. Warszawa: Demart, 2010, s. 128–131. ISBN 978-83-7427-484-5.
  • Andrzej Zieliński: Polskie konstrukcje motoryzacyjne 1947-1960. Warszawa: WKiŁ, 2005. ISBN 83-206-1541-0.