Sędziowie (Biblia)

izraelscy przywódcy przedmonarchiczni

Sędziowie (hebr. ‏שופטים‎ szofetim) – zwierzchnicy[a] ludu starożytnego Izraela przed epoką królów. Wierzono, że Jahwe powoływał ich do wybawiania ludu[1].

Okres sędziów bywa liczony od czasów Otniela do czasów proroka Samuela i trwał ok. 150 lat[2]. Bóg wybierał sędziów z różnych plemion izraelskich, które mieszkały w różnych częściach Kanaanu. Prawdopodobnie większość z nich przynajmniej przez pewien czas działała równocześnie z innym sędzią[2]. Opis ich działalności występuje głównie w Księdze Sędziów i 1. Księdze Samuela.

Spośród 12 sędziów wymienianych przez Księgę Sędziów, tradycyjnie wyróżnia się 6 sędziów „większych” (Otniel, Ehud, Barak i Debora-prorokini, Gedeon, Jefte i Samson) oraz 6 „mniejszych” (Szamgar, Tola, Jair, Ibsan, Elon i Abdon)[2]. Wydaje się, że Szamgar jako jedyny z sędziów „mniejszych” brał udział w jakiejkolwiek wojnie[3].

Funkcja izraelskiego sędziego miała swój odpowiednik także w Fenicji. Tyr nie zawsze był rządzony przez królów, ale też szereg sędziów (fen. szofetim). Również w Kartaginie dwaj najwyżsi urzędnicy posiadali taki tytuł (sufeci)[3].

Tabela zbierająca informacje o poszczególnych Sędziach, wymienionych w Księdze Sędziów[4]:

Sędzia Plemię Najeźdźca Lata walk Lata pokoju
Otniel Judy Aramejczycy 8 40
Ehud Beniamina Moabici 18 80
Szamgar Syn Anata Filistyni
Debora i Barak Naftalego Kananejczycy 20 40
Gedeon Manassesa Madianici 7 40
Tola Issachara 23
Jair Manassesa 22
Jefte Manassesa lub Gada Ammonici 18 6
Ibsan Zabulona 7
Elon Zabulona 10
Abdon Efraima 8
Samson Dana Filistyni 40 20

Zobacz też

edytuj
  1. Hebrajskie słowo szofet (‏שׁוֹפֵט‎) ma znaczenie znacznie szersze, niż polskie słowo „sędzia”. Por. Alfred Tschirschnitz: Dzieje ludów biblijnych. Wyd. I. Warszawa: M. Sadren i S-ka, 1994, s. 228. ISBN 83-86340-00-3.

Przypisy

edytuj
  1. Sdz 2,18 w przekładach Biblii.
  2. a b c Alfred Tschirschnitz: Dzieje ludów biblijnych. Wyd. I. Warszawa: M. Sadren i S-ka, 1994, s. 231. ISBN 83-86340-00-3.
  3. a b Fritz Rienecker, Gerhard Maier: Leksykon biblijny. Waldemar Chrostowski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, 2001, s. 733, seria: Prymasowska Seria Biblijna. ISBN 83-7146-061-9.
  4. na podstawie: M.A. Tabet, Introducción al Antiguo Testamento. Palabra, Madryt 2008, s. 291