Sąd szczegółowy

według nauczania Kościoła katolickiego, sąd mający miejsce z chwilą śmierci

Sąd szczegółowy – według nauczania Kościoła katolickiego, sąd mający miejsce z chwilą śmierci, w wyniku którego człowiek w swojej nieśmiertelnej duszy zaraz po śmierci otrzymuje wieczną zapłatę za swoje życie[1]. Sąd ten polega na odniesieniu życia człowieka do Chrystusa. Po nim przed duszą otwierają się trzy możliwości: albo następuje oczyszczenie zbawionej już duszy w czyśćcu, albo bezpośrednio otwiera się przed nią wejście do szczęścia nieba, albo zostaje ona potępiona na wieki[2]. Sąd ten jest różny od sądu ostatecznego, który nastąpi z chwilą paruzji, to jest z chwilą powrotu Chrystusa na świat w chwale pod koniec dziejów. Będzie wtedy osądzona każda chwila człowieka.

Archanioł Michał z wagą do ważenia dusz (Kościół św. Wawrzyńca i św. Elżbiety w Aulzhausen)

Historia nauczania

edytuj

Naukę o rzeczach ostatecznych (dotyczących losu człowieka po jego śmierci oraz życia wiecznego) Kościół wyraził we wszystkich symbolach wiary[3]. Papież Innocenty III w roku 1201 w liście do Imberta, arcybiskupa w Arles przypomina o tym, jaki los czeka umierających, jeśli nie zostaną uwolnieni od zmazy grzechu pierworodnego lub z grzechów uczynkowych, a także o tym, iż karą za grzech pierworodny oraz karą za [ciężki] grzech osobisty jest męka wiekuistego piekła[4]. Podobnie naucza papież Innocenty IV w roku 1254 w liście do kardynała-legata na Cyprze mówiąc, że jeśli ktoś bez pokuty umiera w grzechu śmiertelnym, to bez wątpienia cierpi na zawsze męki ognia wieczystego piekła. Natomiast dusze ochrzczonych dzieci, jak również dorosłych umierających w stanie łaski, których nie zatrzymuje ani grzech, ani jakieś zadośćuczynienie za niego, przechodzą natychmiast do wiecznej ojczyzny[5].

Naukę o czyśćcu potwierdzono na XIV Soborze Powszechnym (Sobór lyoński II) w roku 1274, gdzie Kościół wschodni (grecki) – zgodnie z wolą cesarza Michała Paleologa – chciał połączyć się z katolicką społecznością, odczytano nauczanie Kościoła na temat Czyśćca zawarto wyznaniu wiary w imieniu cesarza, które w części dotyczącej spraw ostatecznych mówi o tym, że jeśliby prawdziwie pokutujący zakończyli życie w miłości [Boga] jeszcze przed godnym zadośćuczynieniem czynami pokutnymi za popełnione grzechy i zaniedbania, wówczas ich dusze (..) zostaną po śmierci oczyszczone karami czyśćcowymi, czyli ekspiacyjnymi. (..) Dusze zaś tych, którzy po przyjęciu chrztu św. nie splamili się w ogóle żadnym grzechem, oraz dusze tych, którzy splamiwszy się grzechem, zostały następnie oczyszczone w sposób wyżej podany czy to pozostając w ciele, czy też po oczyszczeniu go – zostają natychmiast przyjęte do nieba. Dusze zaś tych, którzy umierają bądź w grzechu śmiertelnym, bądź z samym tylko grzechem pierworodnym, natychmiast zstępują do piekła, gdzie jednak nierównym podlegają karom[6].

Nauczanie o doświadczeniu duszy po śmierci potwierdzone zostało w skierowanym podczas XVII Sobóru Powszechnego, Florenckiego dekrecie dla Greków (1439 r.), do którego zostało włączone wyznanie wiary Michała Paleologa[7].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Por. KKK, nr 1021.
  2. Por. KKK, nr 1022.
  3. Breviarium fidei. s. 592.
  4. Breviarium fidei. s. 369. cyt. Denzinger, nr 780.
  5. Breviarium fidei. s. 595–596. cyt. Denzinger, nr 839.
  6. Breviarium fidei. s. 596. cyt. Denzinger, nr 856.
  7. Breviarium fidei. s. 601–602. cyt. Denzinger, n. 1304 – 1306.

Bibliografia

edytuj
  • Breviarium fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła. Stanisław Głowa, Ignacy Bieda. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1998. ISBN 83-7015-360-7.