Ryszard Brykowski

polski historyk sztuki

Ryszard Brykowski (ur. 8 stycznia 1931 w Kołomyi[1], zm. 5 sierpnia 2017[2]) – polski historyk sztuki, profesor nauk humanistycznych[1], specjalista w zakresie drewnianej architektury sakralnej, historii sztuki, inwentaryzacji i konserwacji zabytków[3].

Ryszard Brykowski
Data i miejsce urodzenia

8 stycznia 1931
Kołomyja

Data śmierci

5 sierpnia 2017

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia sztuki
Alma Mater

Katolicki Uniwersytet Lubelski

Profesura

20 października 1994

Uczelnia

Instytut Sztuki PAN
Katolicki Uniwersytet Lubelski

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Kawaler Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego

Życiorys

edytuj

Urodził się w Kołomyi, po 1945 osiadł w Radomiu, gdzie ukończył Liceum im. Jana Kochanowskiego[4]. Studiował na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim[1]. Po studiach wyjechał do Warszawy, gdzie wkrótce związał się z Instytutem Sztuki PAN, gdzie pracował przez ponad 45 lat[4]. W latach 1980–1982 był również wykładowcą przy Katedrze Sztuki Śred­niowiecznej Powszechnej (Katedra Historii Sztuki Europejskiej) KUL[5]. W 1994 uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych[3]. Był Honorowym Członkiem Polskiego Komitetu Narodowego ICOMOS[6].

W pracy naukowej zajmował się historią architektury drewnianej, inwentaryzacją i konserwacją zabytków, a także dziejami Pokucia i Huculszczyzny[1]. Był autorem cenionych publikacji dotyczących architektury sakralnej na ziemiach południowo-wschodnich Rzeczypospolitej[6], w tym architektury cerkiewnej[2].

Był twórcą i kierownikiem działającego przy Stowarzyszeniu „Wspólnota Polska” Ośrodka ds. Polskiego Dziedzictwa Kulturowego poza Granicami Kraju[4].

Przez wiele lat związany z harcerstwem. W latach 1945–1949, 1957–1961 i 1968 był członkiem ZHP, w 1981 współtworzył Niezależny Ruch Harcerski, w latach 1989–1993 był członkiem Rady Naczelnej ZHR[4][7].

Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[6] (kwatera 5B-4-14)[8].

Odznaczenia

edytuj

W związku z działalnością we „Wspólnocie Polskiej” odznaczony przez prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski – „za wybitne zasługi dla Polonii na świecie, za promowanie Polski oraz działalność na rzecz krzewienia polskich tradycji i kultury”[9]. Ponadto otrzymał m.in. Złoty Medal Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”[10] i – z rąk Benedykta XVIOrder Świętego Grzegorza Wielkiego[4].

Wybrana bibliografia autorska

edytuj
  • 49 Huculski Pułk Strzelców („Ajaks”; przy współpracy „Zbroi”, Pruszków, 1992; ISBN 83-85621-03-2)
  • Drewniana architektura cerkiewna: na koronnych ziemiach Rzeczypospolitej (Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, Warszawa, 1995; ISBN 83-902793-7-1)
  • Drewniana architektura kościelna w Małopolsce XV wieku (Ossolineum, Wrocław, 1981; ISBN 8304003262)
  • Drewniane kościoły w Małopolsce Południowej (Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, 1984; ISBN 83-04-00909-9)
  • Kołomyja – jej dzieje, zabytki („Wspólnota Polska”, Warszawa, 1998; ISBN 83-910255-3-5)
  • Legenda i dzieje cudownego obrazu Matki Bożej Kołomyjsko-Pokuckiej (Bydgoski Dom Wydawniczy Margrafsen, Bydgoszcz, 2012; ISBN 978-83-63921-44-6)
  • Łemkowska drewniana architektura cerkiewna: w Polsce, na Słowacji i Rusi Zakarpackiej (Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, 1986; ISBN 83-04-01989-2)
  • Sztuka Rumunii (Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, 1979; ISBN 83-04-00121-7 wspólnie z Tadeuszem Chrzanowskim i Marianem Korneckim)
  • Urbanistyka i architektura Radomia (Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1979; ISBN 83-222-0016-1 pod red. Wojciecha Kalinowskiego)
  • Zabytki architektury i budownictwa w Polsce. Z. 13, Województwo rzeszowskie (Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1973)

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Brykowski Ryszard, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-08-09].
  2. a b Ryszard Brykowski. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 2017-08-09]. (pol.).
  3. a b Prof. Ryszard Brykowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2017-08-10].
  4. a b c d e Radomskie Towarzystwo Naukowe: Zmarł Profesor Ryszard Brykowski. Wyborcza.pl, 10 sierpnia 2017. [dostęp 2017-08-16]. (pol.).
  5. Prof. dr hab. Ryszard Brykowski. kul.pl. [dostęp 2017-08-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-09)]. (pol.).
  6. a b c Zmarł Profesor Ryszard Brykowski. icomos-poland.org. [dostęp 2017-08-09]. (pol.).
  7. Ewa Borkowska-Pastwa, Renata Adrian-Cieślak, Urszula Kret: Starszyzna Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej 1989–2022. Warszawa: Wydawnictwo ZHR, 2023, s. 51. ISBN 978-83-87899-32-5.
  8. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  9. Ordery i odznaczenia z okazji XX-lecia Wspólnoty Polskiej. Prezydent.pl, 16 października 2010. [dostęp 2017-08-16]. (pol.).
  10. Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online] [zarchiwizowane z adresu 2024-06-30] (pol.).