Rynek w Lwówku Śląskim
Rynek w Lwówku Śląskim (niem. Niedermarkt + Obermarkt, Marktplatz, daw. pol. Rynek, ob. plac Wolności[1]) – rynek Starego Miasta w Lwówku Śląskim, na planie zwężającego się prostokąta, u zbiegu 9 ulic (przed II wojną światową 10), wytyczony w XIII wieku jako centralny plac miejscowości. Przed drugą wojną światową istniał formalny podział rynku na Górny Rynek od zachodu (niem. Obermarkt), który obejmował swoim zasięgiem plac przy wieży ratuszowej i na Dolny Rynek od wschodu (niem. Niedermarkt) znajdujący się przy Fontannie Sukienników. Obecnie rynek w Lwówku Śląskim tylko nieformalnie dzielony jest na górny i dolny, a oficjalnie funkcjonuje pod nazwą placu Wolności.
| Lwówek Śląski | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 nr rej. 330 z 6 listopada 1956 r., 337 z 13 listopada 1956 r.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.JPG) Wschodnia (dolna) część rynku w Lwówku Śląskim | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość |
400 m (+120 m odnogi) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Lwówka Śląskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Lwówek Śląski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 51°06′39,1″N 15°35′09,9″E/51,110855 15,586087
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rynek zajmuje centralną część miasta lokowanego na prawie magdeburskim; ma kształt prostokąta ok. 200 × 60 m[2]. Przez rynek przebiega Droga Królewska (Via Regia), główny trakt komunikacyjny miasta średniowiecznego.
Historia Rynku sięga XIII wieku; jest największym (11 919 m², czyli 1,1919 ha powierzchni[2][3]) placem Lwówka Śląskiego, a także jednym z największych rynków w na Dolnym Śląsku (na Dolnym Śląsku większe są we Wrocławiu – 3,8 ha[4], Legnicy – ok. 1,4 ha, Chojnowie - ok. 1,3 ha i Głogowie – ok. 1,2 ha[5], natomiast rynki w Wałbrzychu[2], Jeleniej Górze[2] i Lubinie[2] są nieco mniejsze).
Na rynku i w jego sąsiedztwie znajdują się ważne zabytki – Ratusz Miejski, Agatowa Kamienica, Budynek Ław Szewskich i Chlebowych, Fontanna Sukienników, Fontanna z Lwem, Kamienice Śródrynkowe.
Obiekty w rynku
edytujRatusz
edytujRatusz w Lwówku Śląskim to gotycko-renesansowy budynek wzniesiony w latach 1522-1524, na skutek rozbudowy poprzedniego ratusza. Rozbudowany w latach 1902-1905, obecnie jest siedzibą władz miejskich, placówki historyczno-muzealnej i innych instytucji.
Blok śródrynkowy
edytujBlok śródrynkowy, określany jako tret, znajduje się naprzeciwko wschodniej ściany ratusza.
Kamienice
edytujAgatowa Kamienica
edytujAgatowa Kamienica to zabytkowa, renesansowa kamienica w Lwówku Śląskim z 2 poł. XV w., dawny dom burmistrza.
Budynek Ław Szewskich i Chlebowych
edytujKamienica dawnych ław chlebowych i szewskich z 1494 r.[6]
Fontanny
edytujFontanna Sukienników
edytujZabytkowa Fontanna Sukienników na Dolnym Rynku - najokazalsza i najstarsza fontanna spośród trzech zlokalizowanych na płycie lwóweckiego rynku.
Fontanna z Lwem
edytujFontanna z Lwem na Górnym Rynku - fontanna z rzeźbą lwa nawiązująca do nazwy Lwówka Śląskiego.
Fontanna z Sową
edytujNajnowsza spośród fontann na lwóweckim rynku. Znajduje się na południowej ścianie ratusza.
Pręgierz
edytujW XX wieku przeniesiono pręgierz, który znajdował się na Dolnym Rynku, a następnie w Baszcie Bramy Lubańskiej do Sali Mieszczańskiej ratusza. Znajduje się on tam do dziś i raczej, z racji na niewielką zachowaną jego część jak i na jego zły stan techniczny, nie powróci już w miejsce swojej pierwotnej lokalizacji. Sam pręgierz składa się z dwóch części - owalnego, żłobkowanego słupa o wys. ok. 2 m i ozdobnej głowicy[7].
Pomnik Napoleona Bonaparte
edytujNa Górnym Rynku znajdował się pomnik Napoleona Bonaparte, który nocował w mieście i stoczył w okolicy Lwówka Śląskiego dwie bitwy. Po rewitalizacji rynku został przeniesiony na nowo utworzony skwer Napoleona, który wyznaczono na plantach miejskich naprzeciwko szkoły podstawowej nr 2[8][9]
Tablica pamiątkowa
edytujTablica Pamiątkowa Nadania Praw Miejskich z 1967 roku (750-lecie praw miejskich) znajduje się na południowej ścianie wieży ratuszowej.
Imprezy i wydarzenia
edytujRynek jest miejscem cyklicznych spotkań, letnich festiwali, koncertów, targów i prezentacji:
- Orszak Trzech Króli w Święto Trzech Króli (styczeń)
- Jarmark Wielkanocny (kwiecień)
- Lwóweckie Lato Agatowe (lipiec)
- Narodowe Czytanie (wrzesień)
- Dolnośląski Festiwal Dary Lasu (wrzesień)[10]
- Lwóweckie Jasełka Uliczne (grudzień)
- Jarmark Bożonarodzeniowy (grudzień)
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Lwówek Śląski - Plac Wolności - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2017-09-14].
- ↑ a b c d e Geoportal.gov.pl [online], mapy.geoportal.gov.pl [dostęp 2017-09-14].
- ↑ Geoportal Dolnego Śląska | WGiK | UMWD | iMap [online], geoportal.dolnyslask.pl [dostęp 2017-09-14].
- ↑ Takie wymiary podaje Rudolf Stein, spotyka się również 212 na 175, a także wymiar teoretyczny 206,6 na 169 m (660 na 540 stóp po 0,313 m).
- ↑ Rynek w Latowiczu
- ↑ Lwówek Śląski - Budynek dawnych ław chlebowych i szewskich (1494). Atrakcje turystyczne Lwówka Śląskiego. Ciekawe miejsca Lwówka Śląskiego [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2017-09-15].
- ↑ Pręgierz, Lwówek Śląski - zdjęcia [online], dolny-slask.org.pl [dostęp 2017-09-15].
- ↑ „Napoleon” wyrzucony za mury | Lwówecki.info [online] [dostęp 2022-08-24] (pol.).
- ↑ Drugie życie Napoleona [online], Lwowek24.pl - W centrum uwagi, 27 maja 2022 [dostęp 2022-08-24] (pol.).
- ↑ Wydarzenia - Nadleśnictwo Lwówek Śląski - Lasy Państwowe [online], www.lwowek.wroclaw.lasy.gov.pl [dostęp 2017-09-14] (pol.).