Rudolf Geyer

polski oficer, ofiara zbrodni katyńskiej

Rudolf Geyer (ur. 21 października 1897 w Ostrowie, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – major piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Rudolf Geyer
Ilustracja
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

21 października 1897
Ostrów, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

kwiecień 1940
Charków, USRR, ZSRR

Przebieg służby
Lata służby

1915–1940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

5 pułk piechoty
41 pułk piechoty
11 pułk piechoty
batalion ON „Zawiercie”

Stanowiska

dowódca batalionu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Krzyż Wojskowy Karola

Życiorys

edytuj

Syn Jakuba i Józefy z Pierożyńskich[1]. W latach 1915–1918 walczył w szeregach armii Austro-Węgier[1] m.in. na terenie Hercegowiny, we Włoszech, a pod koniec wojny na froncie rosyjskim[2]. Jego oddziałem macierzystym był batalion strzelców polnych nr 4. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 listopada 1917 w korpusie oficerów rezerwy piechoty[3]. W czasie służby wojskowej w armii ukończył rozpoczęte przed wojną gimnazjum.

W 1918 roku zgłosił się na ochotnika do Wojska Polskiego[4] i został przydzielony do 5 pułku piechoty Legionów, w którego szeregach walczył w wojnie polsko-bolszewickiej jako dowódca kompanii[1]. Z dniem 1 lutego 1920 został warunkowo, aż do zakończenia prac Komisji Weryfikacyjnej awansowany do stopnia porucznika[5].

Później został przeniesiony do 41 pułku piechoty. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 1263. lokatą w korpusie oficerów piechoty[6][7][8]. 26 lutego 1925 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza[9]. 3 maja następnego roku awansował do stopnia kapitana ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 i 204. lokatą w korpusie oficerów piechoty[10][11]. W marcu 1931 został przeniesiony z KOP do 11 pułku piechoty w Tarnowskich Górach[12][13]. W 1934 został przeniesiony do II batalionu 11 pp detaszowanego w Szczakowej[14]. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 i 7. lokatą w korpusie oficerów piechoty[15]. Pełnił wówczas służbę na stanowisku komendanta 111 Obwodu Przysposobienia Wojskowego (w Zawierciu przy 11 pp) i jednocześnie dowódcy Zawierciańskiego Batalionu Obrony Narodowej[16].

W sierpniu 1939 roku został sformowany 201 pułk piechoty, którego dowódcą został podpułkownik Władysław Adamczyk. Jako pierwszy batalion pułku został wcielony do jednostki batalion ON „Zawiercie”.

W kampanii wrześniowej pułk walczył w składzie 55 Dywizji Piechoty. W bitwie pod Tomaszowem Lubelskim major Rudolf Geyer został ranny. Za udział w walkach z Niemcami odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari. Po agresji ZSRR na Polskę w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku[1]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[1], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[17]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 799[1].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[18][19][20]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[21][22][23].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 132.
  2. Patryk Drabek, Historia Zawiercia i powiatu: Kim był Rudolf Geyer? [online], Zawiercie Nasze Miasto, 5 maja 2013 [dostęp 2022-06-09] (pol.).
  3. Ranglisten 1918 ↓, s. 360, 833.
  4. Wykaz oficerów 1920 ↓, s. 31.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 28 lutego 1920 roku, s. 110.
  6. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 93.
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 245, 432.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 227, 375.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 75 z 21 lipca 1925 roku, s. 398.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 3 maja 1926 roku, s. 129.
  11. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 138, 218.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 122.
  13. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 541.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 156.
  15. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 32.
  16. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 664, 684.
  17. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  18. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 13 [dostęp 2024-10-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  19. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  20. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
  21. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
  22. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
  23. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
  24. a b Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 59.
  25. M.P. z 1928 r. nr 258, poz. 614 „za zasługi w służbie granicznej”.
  26. Ranglisten 1918 ↓, s. 833.

Bibliografia

edytuj